Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα)

Στις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου εκπροσωπούνται όλοι οι πολιτισμοί που άνθισαν στον ελλαδικό χώρο από την προϊστορική εποχή ως το τέλος της ρωμαϊκής περιόδου.

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ίδρυση	1829, πριν 194 έτη (1829)
Συλλογές	6
Διευθυντής	Άννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου
Ιστότοπος	www.namuseum.gr
Διεύθυνση	28ης Οκτωβρίου 44, Αθήνα 106 82, Ελλάδα

Αποτελεί το σπουδαιότερο μουσείο της χώρας.

Το Μουσείο βρίσκεται στην Αθήνα, επί της οδού Πατησίων και δίπλα από το ιστορικό συγκρότημα κτηρίων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Μπροστά του και προς την οδό Πατησίων, εκτείνεται μία πλακόστρωτη πλατεία. Η έκτασή του, η οποία περιλαμβάνει και το Επιγραφικό Μουσείο, περικλείεται από τις οδούς Πατησίων, Ηπείρου, Μπουμπουλίνας και Τοσίτσα.

Η τωρινή διευθύντρια του μουσείου είναι η Δρ. Άννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου.

Ιστορία

Η φημισμένη Μάσκα του Αγαμέμνoνα

Το πρώτο αρχαιολογικό μουσείο στην Ελλάδα δημιουργήθηκε από τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στην Αίγινα το 1829. Από τότε η αρχαιολογική συλλογή εκτέθηκε σε διάφορα μέρη, μέχρι το 1858 όταν προκηρύχθηκε διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την τοποθεσία και το σχέδιο του μουσείου. Η τοποθεσία που βρίσκεται τώρα το μουσείο δωρήθηκε από την Ελένη Τοσίτσα και η κατασκευή του ξεκίνησε το 1866 και ολοκληρώθηκε το 1889, χρησιμοποιώντας κονδύλια από την ελληνική κυβέρνηση, την Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρία και την κοινότητα των Μυκηνών. Μεγάλοι ευεργέτες ήταν επίσης και οι Δημήτριος και Νικόλαος Βερναρδάκης από την Αγία Πετρούπολη, οι οποίοι έδωσαν μεγάλο χρηματικό ποσό.

Η αρχική ονομασία του μουσείου ήταν Το Κεντρικόν Αρχαιολογικόν Μουσείον και αρχικά με διάταγμα του βασιλιά Όθωνα στεγάστηκε στο Ναό του Ηφαίστου μέχρι το 1874. Έπειτα από ταλαιπωρίες και επακόλουθες στεγάσεις των εκθεμάτων η δημιουργία του νέου μουσείου ξεκίνησε το 1866. Έλαβε τη σημερινή του ονομασία το 1881 από τον πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το μουσείο σταμάτησε να λειτουργεί και οι αρχαιότητες εγκιβωτίστηκαν και κρύφτηκαν για την προστασία τους.

Η νότια πτέρυγα του μουσείου στεγάζει το Επιγραφικό Μουσείο, που διαθέτει την πλουσιότερη συλλογή επιγραφών παγκοσμίως ^[1]. Το μουσείο αυτό δημιουργήθηκε κατά τα έτη 1953 - 1960 με σχέδια του αρχιτέκτονα Περικλή Καραντινού.

Το κτήριο

Το νεοκλασικό σχέδιο του μουσείου έρχεται σε πλήρη συμφωνία με τα εκθέματα που περιέχει. Έτσι και αλλιώς η νεοκλασική αρχιτεκτονική ήταν πολύ διαδεδομένη στην Ευρώπη τον καιρό που χτίστηκε το μουσείο. Το αρχικό σχέδιο έγινε από τον αρχιτέκτονα Λούντβιχ Λάνγκε (Ludwig Lange) και αργότερα έγιναν αλλαγές από τους Παναγή Κάλκο που ήταν ο κύριος αρχιτέκτων, Αρμόδιο Βλάχο και Ερνστ Τσίλλερ. Το μουσείο διαθέτει επίσης πλούσιο και ιστορικό κήπο στην πρόσοψη του κτιρίου επί της οδού Πατησίων. Ακόμη υπάρχει εσωτερική αυλή όπου λειτουργεί αναψυκτήριο.

Επεκτάσεις και ανακαινίσεις

Μηχανισμός των Αντικυθήρων

Το κτήριο έχει υποστεί αρκετές επεκτάσεις. Οι πιο σημαντικές ήταν η κατασκευή μιας νέας ανατολικής πτέρυγας στις αρχές του 20ού αιώνα, βασισμένη σε σχέδια του Αναστάσιου Μεταξά και η δημιουργία διώροφου κτηρίου σχεδιασμένου από τον Γεώργιο Νομικό τα έτη 1932 - 1939. Αυτές οι κατασκευές ήταν αναγκαίες ώστε να στεγάσουν την ταχεία αναπτυσσόμενη συλλογή του μουσείου.

Το 1962, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο απέκτησε πέντε νέες αίθουσες, ενώ εκτέθηκε ύστερα από αναμονή πολλών μηνών ο περίφημος χάλκινος Κούρος του 6ου αι. π.Χ., ο οποίος είχε ανακαλυφθεί στον Πειραιά τον Ιούλιο του 1959 και θεωρείται από τα αριστουργήματα της αρχαϊκής περιόδου^[2].

Η πιο πρόσφατη ανακαίνιση διήρκεσε 1,5 χρόνο, κατά τον οποίο το μουσείο παρέμεινε εντελώς κλειστό. Επαναλειτούργησε τον Ιούλιο του 2004, έτοιμο πλέον για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 · ^[3]. Αυτή η ανακαίνιση περιελάμβανε την αισθητική και τεχνική αναβάθμιση του κτηρίου, την εγκατάσταση σύγχρονου κλιματισμού, καθώς και αναδιοργάνωση των συλλογών και επιδιόρθωση των ζημιών από το σεισμό του 1999. Η αίθουσα του Ακρωτηρίου Θήρας άνοιξε το 2005. Σήμερα υπάρχει νέα ανάγκη επέκτασης του μουσείου.

Συλλογές

Το ισόγειο του Μουσείου

• Προϊστορική συλλογή^[4] (Νεολιθική, Κυκλαδική τέχνη, Μυκηναϊκή τέχνη)
• Συλλογή Γλυπτών^[5]
• Συλλογή κεραμικών^[6]
• Ευρήματα Ακρωτηρίου Θήρας
• Συλλογή Χαλκών^[7]
• Συλλογή Σταθάτου
• Αιγυπτιακή Συλλογή Δημητρίου^[8], Ιωάννου και Αλεξάνδρου Ροστόβιτς

Αξιόλογα εκθέματα

Αφροδίτη

• Αφροδίτη και Πάνας
• Η μάσκα του Αγαμέμνονα
• Οι Πυγμάχοι (τοιχογραφία)
• Η Άνοιξη (τοιχογραφία)
• Οι Αντιλόπες (τοιχογραφία)
• Μηχανισμός των Αντικυθήρων
• Η Μυκηναία (τοιχογραφία)
• Ο Ποσειδών του Αρτεμησίου
• Ο έφηβος των Αντικυθήρων
• Το παιδί του Μαραθώνος
• Η Θέμις από το Ραμνούντα
• Το κύπελλο του Νέστορα

Βιβλιοθήκη Αρχαιολογίας

Το μουσείο στεγάζει μια βιβλιοθήκη αρχαιολογίας ηλικίας 118 ετών, με σπάνια αρχαία τέχνη, βιβλία και εκδόσεις επιστημονικού και φιλοσοφικού περιεχομένου. Η βιβλιοθήκη κατέχει 20.000 περίπου τίτλους, συμπεριλαμβανομένων και τίτλων από τον 17ο αιώνα. Τον Μάιο του 2008 ολοκληρώθηκε η ανακαίνισή της η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης.

Πληροφορίες

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του 20ου αι.

Το μουσείο είναι εύκολα προσβάσιμο από το μετρό. Από το σταθμό Βικτώρια απέχει πέντε λεπτά με τα πόδια και από το σταθμό της Ομόνοιας δέκα. Εξυπηρετείται και από όλες τις γραμμές τρόλλεϊ και λεωφορείων που διέρχονται από την οδό Πατησίων.

Στο μουσείο στεγάζεται το πρόσφατα ανακαινισθέν πωλητήριο με αντίγραφα εκθεμάτων και βιβλία και επίσης δύο καφέ, ένα στο αίθριο του μουσείου και ένα στον κήπο.

Το κτίριο είναι προσβάσιμο για άτομα με αναπηρικά αμαξίδια και υπάρχουν οδηγοί και υποδομές για άτομα με ακουστικά προβλήματα.

Στο μουσείο από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο του 2007 διεξήχθη η έκθεση με γλυπτά του Πραξιτέλη που προηγουμένως παρουσιάστηκε στο Μουσείο του Λούβρου με μεγάλη επιτυχία.

Έκθεση φωτογραφιών

• 
  Χρυσό πλέγμα κόμης με ανάγλυφη προτομή Αρτέμιδος στο μετάλλιο. Από το λεγόμενο «θησαυρό του Καρπενησίου».Δωρεά Ελένης Σταθάτου-Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα)
• 
  "κύπελλο του Νέστορα". 16ος αι. π.Χ.-Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα)
• 
  Χρυσό δαχτυλίδι της Τίρυνθας. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα)
• 
  Χρυσός ναΐσκος διακοσμημένος με ένθετους ημιπολύτιμους λίθους, 3ος αι. π.Χ. - Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα
• 
  Ο Έφηβος των Αντικυθήρων- Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα
• 
  Αγαλματίδιο της Αφροδίτης, του Πάνα και του Έρωτα, σε παριανό μάρμαρο-Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα)
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου
• 
  Εκθέματα του Μουσείου

Παραπομπές

1. «Επιγραφικό Μουσείο Αθήνας». Museum Finder | Ανακαλύψτε τα Μουσεία της Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2021.
2. Πλήθος αρχαίων σε όλη τη χώρα, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σελ. 149, Καθημερινή (1997)
3. «General Secretariat of the National Statistical Service». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2021.
4. Προϊστορική συλλογή,
5. Συλλογή Γλυπτών
6. Συλλογή κεραμικών
7. Συλλογή Χαλκών
8. Αιγυπτιακή Συλλογή Δημητρίου

Δείτε επίσης

• Κατάλογος μουσείων της Ελλάδας
• Αθήνα
• Αρχαιοελληνική μνημειακή γλυπτική
• Αρχαία ελληνική κεραμική

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Σελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού Αρχειοθετήθηκε 2007-09-05 στο Wayback Machine.
• Επίσημη ιστοσελίδα του μουσείου
• Η συλλογή Σταθάτου του Εθνικού Μουσείου Αθηνών (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Μια φωτογραφική περιπλάνηση στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο - ένα από τα πιο ωραία μουσεία του κόσμου. - Εφημερίδα LIFO