Κοιλάδα του Ευρώτα
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Κοιλάδα του Ευρώτα είναι μια επιμήκης κοιλάδα 82 χιλιομέτρων ανάμεσα στον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα που διασχίζει σχεδόν όλη τη Λακωνία. Ο Όμηρος την ονόμαζε Κοίλη Λακεδαίμων, ενώ η Σπάρτη, ο Μυστράς και το Γύθειο είναι οι κύριες περιοχές που δεσπόζουν μέσα στην κοιλάδα.[1][2] Η Κοιλάδα του Ευρώτα σημειώνει τις μεγαλύτερες καλοκαιρινές μέσες μέγιστες θερμοκρασίες στην Ελλάδα.[3]
| Κοιλάδα του Ευρώτα | |
|---|---|
 Άποψη της κοιλάδας έξω από την Σπάρτη | |
| Τοποθεσία | Λακωνία, Ελλάδα |
| Υψόμετρο | 0–250 m (0–820 ft) |
| Μήκος | 82 km (51 mi) |
| Πλάτος | 17 km (11 mi) |
| Γεωγραφία | |
| Συντεταγμένες | 36°48′15″N 22°41′45″E |
| Αστικά κέντρα | Σπάρτη, Μυστράς, Γύθειο |
| Υδάτινα σώματα | Ευρώτας |
Ο Ευρώτας είναι ο κύριος ποταμός της Πελοποννήσου που διασχίζει την κοιλάδα. Μετά από μία διαδρομή 82 χλμ. η κοιλάδα σταματάει στο μυχό του Λακωνικού Κόλπου, στην οποία ο Ευρώτας σχηματίζει δέλτα. Από τα νερά του ποταμού υδρεύονται οικισμοί και αρδεύεται ένα μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης έκτασης στη Λακωνία.
Η Κοιλάδα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της αρχαίας Σπάρτης, η οποία και είχε χτιστεί σε ύψωμα κοντά στη δεξιά όχθη του Ευρώτα. Τη δεκαετία του 1990 έγιναν έργα διάνοιξης της κοίτης του κοντά στις εκβολές του και οι όχθες του ενισχύθηκαν και ανυψώθηκαν. Κάποιες φορές, πάντως, έχει υπάρξει κίνδυνος υπερχείλισης του ποταμού τον χειμώνα. Το 1999 μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις της κοιλάδας του Ευρώτα πλημμύρισαν, όπως και αρκετά χωριά στην ίδια περιοχή.
Υπάρχουν δύο σημεία που λειτουργούν ως καλές βάσεις εξορμήσεων, πρωταρχικώς η Σπάρτη και δευτερευόντως το Γύθειο. Κεντρική θέση στην κοιλάδα έχει η Σπάρτη από όπου μπορούν εξερευνηθούν διάφορα τμήματα όλου του ποταμού. Το Γύθειο καθώς είναι πάνω στην θάλασσα ενδείκνυται περισσότερο για τα νότια τμήματα της κοιλάδας.[1]
Η Κοιλάδα του Ευρώτα έχει μεσογειακό κλίμα με ήπιους χειμώνες και εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια. Στο εσωτερικό της κοιλάδας το καλοκαίρι σημειώνονται οι υψηλότερες μέσες μέγιστες θερμοκρασίες στην Ελλάδα και από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη μαζί με την Ανδαλουσία. Αυτό συμβαίνει λόγω της περίκλειστης γεωγραφικής θέσης του εσωτερικού της κοιλάδας ανάμεσα στα δύο βουνά, περίπου 30 χιλιόμετρα μακριά από την θάλασσα. Καθώς το μελτέμι φυσάει το καλοκαίρι στην Ελλάδα προκαλούνται συνέχεις θερμοί καταβατικοί ΒΔ άνεμοι από τον Ταΰγετο και αντίστοιχοι BΑ άνεμοι από τον Πάρνωνα, οι οποίοι επηρεάζουν ιδιαίτερα το εσωτερικό της Κοιλάδας του Ευρώτα.[4]
Τον Ιούλιο του 2023 ο υδρο μετεωρολογικός σταθμός του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στον Ευρώτα σημείωσε μέση μέγιστη θερμοκασία μήνα τους 42.3 °C.[5] Στις 3 Αυγούστου 2021 ο σταθμός του Ευρώτα σημείωσε 47.4 °C.[5][6] Kατά μέσο όρο ο συγκεκριμένος σταθμός καταγράφει 43 μέρες ετησίως με θερμοκρασίες άνω των 40.0 °C.[5] Στις 30 Ιουλίου 2021 ο υδρο μετεωρολογικός σταθμός του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην Κελεφίνα σημείωσε 47.1 °C.[7][8][9][10]
Τον Ιούλιο του 2023 ο σταθμός που διαχειρίζεται ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός στο Γύθειο[11] σημείωσε 46.4 °C, την υψηλότερη θερμοκρασία από μηχανικά αεριζόμενους σταθμούς οι οποίοι ανήκουν στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.[12]
| Κλιματικά δεδομένα Σπάρτης (2009–2024) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 23.5 | 26.4 | 27.2 | 34.1 | 40.7 | 44.4 | 44.2 | 45.7 | 40.3 | 36.4 | 30.8 | 23.5 | 45,7 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 14.4 | 16.1 | 18.5 | 23.0 | 27.8 | 32.8 | 36.0 | 35.9 | 31.3 | 25.3 | 20.2 | 16.1 | 24,78 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 8.8 | 10.0 | 12.0 | 15.6 | 20.0 | 24.8 | 27.7 | 27.7 | 23.8 | 18.5 | 14.1 | 10.2 | 17,77 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 3.1 | 4.0 | 5.6 | 8.1 | 12.2 | 16.8 | 19.5 | 19.6 | 16.4 | 11.8 | 7.9 | 4.4 | 10,78 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −5.3 | −4.2 | −4.6 | −0.7 | 6.2 | 9.4 | 14.2 | 13.1 | 9.1 | 1.5 | −1.7 | −5.2 | −5,3 |
| Βροχόπτωση mm (ίντσες) | 122,6 | 82,3 | 62,1 | 31,4 | 24,7 | 33,1 | 11,9 | 19 | 52,2 | 61,5 | 88,1 | 92 | 680,9 |
| Πηγή #1: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών,[13] Κλιματικά Δελτία (Φεβ 2009 - Ιουν 2024)[14] | |||||||||||||
| Πηγή #2: Σταθμός Σπάρτης ΕΑΑ,[15] Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός[16] | |||||||||||||
| Κλιματικά δεδομένα Ευρώτα (Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών) 224 m a.s.l. | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 25.4 | 28.7 | 32.5 | 36.5 | 42.8 | 44.9 | 47.0 | 47.4 | 42.1 | 39.6 | 34.5 | 27.6 | 47,4 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 17.4 | 19.2 | 19.9 | 25.4 | 32.0 | 36.1 | 40.5 | 39.8 | 35.4 | 30.2 | 24.0 | 19.1 | 28,25 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 10.1 | 11.1 | 11.8 | 16.2 | 21.4 | 25.5 | 29.2 | 29.0 | 25.3 | 20.6 | 15.9 | 12.1 | 19,02 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 2.8 | 2.9 | 3.7 | 6.9 | 10.9 | 15.0 | 17.9 | 18.1 | 15.1 | 11.1 | 7.7 | 5.1 | 9,77 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −6.5 | −5.1 | −2.5 | −1 | 5.8 | 9.3 | 12.7 | 15.0 | 8.0 | 5.8 | −0.5 | −2.6 | −6,5 |
| Βροχόπτωση mm (ίντσες) | 101,2 | 38,2 | 56 | 33,5 | 21,3 | 43,6 | 11,2 | 25,1 | 39,3 | 64,6 | 98,9 | 96,3 | 629,2 |
| Πηγή #1: Υδρο Μετεωρολογικός σταθμός Ευρώτα, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Μαρ 2020 - Φεβ 2024) [17] | |||||||||||||
| Πηγή #2: Υετός από την Σπάρτη Ε.Α.Α [18] | |||||||||||||
Τα τελευταία χρόνια το ποτάμι έχει πληγεί από τη ρίψη σκουπιδιών και μπαζών στις όχθες του, την υπερβόσκηση, τον υπερτροφισμό από τα υπολείμματα των λιπασμάτων και τέλος, την υπέρμετρη επέκταση καλλιεργούμενων εκτάσεων σε μερικά σημεία κατά μήκος της όχθης του. Εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, από τα παρόχθια χωριά του Δήμου Ευρώτα, στην περιοχή της Σκάλας Λακωνίας κατήγγειλαν τον Ιανουάριο του 2011 με ψήφισμα ότι εκατοντάδες ψάρια που ασφυκτιούσαν στα μολυσμένα - από τα λύματα ελαιοτριβείων και άλλων ρυπογόνων μονάδων - νερά του ποταμού ξεβράζονταν νεκρά.[19]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
