πρώην κράτος From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Λαοκρατική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (ΛΔΑ, αζερικά: Azərbaycan Demokratik Respublikası), επίσης γνωστή ως Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (αζερικά: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti), ή απλώς ως Αζερμπαϊτζάν στην Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού, 1919–1920,[1][2] ή Καυκάσιο Αζερμπαϊτζάν σε ορισμένα διπλωματικά έγγραφα στο εξωτερικό, ήταν μια από τις πρώτες κοσμικές σύγχρονες δημοκρατίες στον τουρκικό και μουσουλμανικό κόσμο. Η ΛΔΑ ιδρύθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο του Αζερμπαϊτζάν στην Τυφλίδα στις 28 Μαΐου 1918 μετά την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.[3] Τα καθιερωμένα σύνορά της ήταν με τη Ρωσία στα βόρεια, τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γεωργίας στα βορειοδυτικά, την Πρώτη Δημοκρατία της Αρμενίας στα δυτικά και το Ιράν στα νότια. Ο πληθυσμός της αριθμούσε 2,86 εκατομμύρια.[4] Η Γκατζά ήταν η προσωρινή πρωτεύουσα της Δημοκρατίας καθώς το Μπακού ήταν υπό τον έλεγχο των Μπολσεβίκων. Το όνομα του «Αζερμπαϊτζάν», που υιοθετήθηκε για την χώρα από το ηγετικό κόμμα Μουσαβατ για πολιτικούς λόγους,[5][6] χρησιμοποιούταν πριν από την ίδρυση της Δημοκρατίας αποκλειστικά για τον προσδιορισμό της γειτονικής περιοχής του σύγχρονου βορειοδυτικού Ιράν.[7][8][9]
Υπό την ΛΔΑ, αναπτύχθηκε ένα κυβερνητικό σύστημα στο οποίο ένα Κοινοβούλιο εκλεγμένο με βάση την καθολική, ελεύθερη και αναλογική εκπροσώπηση ήταν το ανώτατο όργανο της κρατικής εξουσίας. Το Συμβούλιο Υπουργών αναφερόταν σε αυτό. Ο Φαταλι Χαν Χοϊσκι έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός του.[10] Εκτός από την πλειοψηφία του Μουσαβατ, το Αχραρ, το Ιττιχαντ, οι Μουσουλμάνοι Σοσιαλδημοκράτες και οι εκπρόσωποι των αρμενικών (21 από τις 120 έδρες[3]), ρωσικών, πολωνικών, εβραϊκών και γερμανικών μειονοτήτων κέρδισαν έδρες στο κοινοβούλιο. Μερικά μέλη υποστήριξαν πανισλαμιστικές και παντουρκικές θέσεις.[11]
Μεταξύ των σημαντικών επιτευγμάτων του Κοινοβουλίου ήταν η επέκταση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες, καθιστώντας το Αζερμπαϊτζάν ένα από τα πρώτα κράτη στον κόσμο, και την πρώτη χώρα με πλειοψηφία μουσουλμάνων, που παραχώρισε στις γυναίκες ίσα πολιτικά δικαιώματα με τους άνδρες.[3] Ένα άλλο σημαντικό επίτευγμα της ΛΔΑ ήταν η ίδρυση του Κρατικού Πανεπιστημίου του Μπακού, το οποίο ήταν το πρώτο πανεπιστήμιο σύγχρονου τύπου που ιδρύθηκε στο Αζερμπαϊτζάν.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.