Νιούε
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Νιούε ή Νιού ή Νιουέι είναι χώρα που βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό 2100 χλμ. βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας μέσα στο τρίγωνο που δημιουργείται από την Τόνγκα στα δυτικά, τη Σαμόα στα βόρεια και τα νησιά Κουκ στα ανατολικά. Με τη Νέα Ζηλανδία έχει καθεστώς ελεύθερης σχέσης, από το 1901. Είναι το μεγαλύτερο κοραλλιογενές νησί στον κόσμο με έκταση 260 τετρ. χλμ. και πληθυσμό (κατατάσσεται 224η) 1.444 (εκτ. 2008)[7]. Η οικονομία του νησιού βασίζεται στον τουρισμό, την εμπορία γραμματοσήμων και την παραγωγή τροπικών φρούτων. Μεγάλος αριθμός των κατοίκων (10.000) έχει μεταναστεύσει στη Νέα Ζηλανδία. Κοινώς αποκαλούν το νησί Βράχο, παραπομπή στην παραδοσιακή ονομασία Βράχος της Πολυνησίας. Το όνομα της πρωτεύουσας είναι Αλόφι.
| Νιούε
Niue Niuē | |||
|---|---|---|---|
| |||
Εθνικό σύνθημα: κανένα | |||
.svg) Η θέση του Νιούε (κόκκινο) | |||
| Αλόφι | |||
Μεγαλύτερη πόλη | Αλόφι | ||
| Αγγλικά, Νιούε | |||
| Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία | |||
| Κάρολος Γ΄ Σίντι Κίρο Ντάλτον Ταγκελάγκι | |||
| Ελεύθερη σύνδεση Παραχώρηση αυτονομίας σε ελεύθερη σύνδεση με τη Νέα Ζηλανδία Αναγνώριση της ανεξαρτησίας στις διεθνείς σχέσεις από τον ΟΗΕ[1][2] | 19 Οκτωβρίου 1974 1994 | ||
| • Σύνολο | 261.46 τ.χλμ.[3] km2 | ||
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 2018 • Πυκνότητα | 1.620 5.35 κατ./km2 | ||
| ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2003) • Κατά κεφαλή | 10.0 εκατ. $[4] 5.800 $[5] | ||
| ΔΑΑ (2008) | 0,794[6] (-η) – μεσαίος | ||
| Νόμισμα | Δολάριο Νέας Ζηλανδίας (NZD) | ||
| (UTC -11) | |||
| ISO 3166-1 | NU | ||
| Internet TLD | .nu | ||
| Οδηγούν στα | αριστερά | ||
| Κωδικός κλήσης | +683 | ||
Το 2003, το Νιούε έγινε το πρώτο κράτος στον κόσμο με δωρεάν και ανοιχτό ασύρματο δίκτυο ίντερνετ για όλη τη χώρα από τον οργανισμό Κοινότητα Χρηστών Ίντερνετ του Νιούε που ιδρύθηκε το 1999.
Το Νιούε χρησιμοποιεί το δολάριο Νέας Ζηλανδίας και όχι δικό του συγκεκριμένο νόμισμα. Ωστόσο, υπάρχουν νομίσματα για την αγορά των συλλεκτών, για επιπλέον χρηματοδότηση. Πριν από τη δημιουργία του δολαρίου της Νέας Ζηλανδίας, το Νιούε χρησιμοποιούσε τη στερλίνα. Τα πολύ πρόωρα αναμνηστικά κέρματα του Νιούε ήταν σε λίρες ή σελίνια. Το Νιούε άρχισε να εκδίδει νομίσματα το 1966. Για όλους τους πρακτικούς λόγους το δολάριο Νιούε δεν είναι ένα πραγματικό νόμισμα, παρ'όλα αυτά είναι αποδεκτό ως νόμιμο στο Νιούε[ασαφές].
Το πολίτευμα είναι κοινοβουλευτική, συνταγματική μοναρχία. Στα εξωτερικά ζητήματα ασκεί ρόλο, σε συνεννόηση με το Νιούε, η Νέα Ζηλανδία. Το νησί είναι καθολικά αρμόδιο για την εσωτερική πολιτική του. Με βάση τη Συνταγματική Πράξη του 1974, Αρχηγός Κράτους είναι ο Βασιλιάς Κάρολος Γ' του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος εκπροσωπείται από τον εκάστοτε Γενικό Κυβερνήτη της Νέας Ζηλανδίας (από τις 21 Οκτωβρίου 2021 το αξίωμα κατέχει η Κίντι Κίρο). Ο Πρωθυπουργός εκλέγεται από τη Συνέλευση του Νιούε και σχηματίζει κυβέρνηση με μέλη τον ίδιο και άλλα 3 μέλη της Συνέλευσης.
Η δικαστική εξουσία ασκείται από ειδική επιτροπή του Ανακτοβουλίου με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ στο ίδιο το Νιούε εδρεύει και το Ανώτατο Δικαστήριο.
Διοικητική Διαίρεση
Το Νιούε υποδιαιρείται σε 14 χωριά, το καθένα από τα οποία εκλέγει το δικό του τοπικό συμβούλιο για τριετή θητεία.
Κόμματα
Σήμερα δεν υπάρχουν πολιτικά κόμματα στο νησί. Το μοναδικό πολιτικό κόμμα, το Λαϊκό Κόμμα του Νιούε, διαλύθηκε το 2003. Όλοι οι υποψήφιοι για την πλήρωση των 20 εδρών της Συνέλευσης κατέρχονται ως ανεξάρτητοι.
Η Νομοθετική Συνέλευση είναι 20μελής και τα μέλη της εκλέγονται κάθε τρία χρόνια. Οι εκλογείς πρέπει να είναι πολίτες της Νέας Ζηλανδίας και να ζουν στο νησί για τουλάχιστον 3 μήνες. Οι υποψήφιοι πρέπει να είναι εκλογείς και κάτοικοι για τουλάχιστον 12 μήνες. Έξι από τα συνολικά 20 μέλη της Συνέλευσης εκλέγονται με κοινή λίστα και τα υπόλοιπα είναι οι αντιπρόσωποι των 14 χωριών. Τον Ιούνιο του 2008 εξελέγη νέος πρωθυπουργός, ο Τόκε Ταλάγκι, ο οποίος νίκησε στη σχετική ψηφοφορία[8] λαμβάνοντας 14 ψήφους έναντι 5 του Γιανγκ Βίβιαν. Εκλογές διεξήχθησαν τον Μάιο του 2020. Στις 11 Ιουνίου 2020 εξελέγη πρωθυπουργός ο Ντάλτον Ταγκελάγκι, με 13 ψήφους έναντι 7 του Ο'Λαβ Τζάκομπσεν.[9]
Στις 9 Φεβρουαρίου 2024 διορίστηκε ύπατος αρμοστής ο Μαρκ Γκιμπ.
Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 7 Ιουνίου 2008, κανείς υποψήφιος για την πρωθυπουργία δεν κατάφερε να συγκεντρώσει απόλυτη πλειοψηφία.[10] Λίγο μετά, εξελέγη πρωθυπουργός ο Τόκε Ταλάγκι.
Στις εκλογές που έγιναν στις 7 Μαΐου 2011 εξελέγησαν 3 νέοι βουλευτές, με πρώτο σε ψήφους τον απερχόμενο πρωθυπουργό Τόκε Ταλάγκι, ο οποίος εξελέγη ξανά πρωθυπουργός με 12 ψήφους, στις 16 Μαΐου 2011. Στις έδρες της υπαίθρου, έχασε την έδρα του στο Μακέφου ο Τοφούα Πουλετάμα από τον Σαλίλο Τόνγκια, με οριακή διαφορά.[11]
Οι επόμενες εκλογές διεξήχθησαν στις 12 Απριλίου 2014 και οδήγησαν σε νίκη των φιλοκυβερνητικών υποψηφίων με 12 έδρες και στην επανεκλογή του πρωθυπουργού Ταλάγκι.[12]
Στις εκλογές του 2017, που διενεργήθηκαν στις 6 Μαΐου, ο Ταλάγκι επανεξελέγη.[13]
Ο Τόκε Ταλάγκι έχασε την έδρα του έπειτα από τις εκλογές του 2020. [14] Νέος πρωθυπουργός εξελέγη ο Ντάλτον Ταγκελάγκι.
Στις εκλογές του 2023, που διεξήχθησαν στις 29 Απριλίου, εξελέγησαν 20 ακομμάτιστοι, συμπεριλαμβανομένων και 6 που εξελέγησαν χωρίς αντίπαλο.[15] Έξι γυναίκες εξελέγησαν.[16]
Σε μυστική ψηφοφορία, η Συνέλευση επανεξέλεξε πρωθυπουργό τον Ντάλτον Ταγκελάγκι με ψήφους 16 προς 4 για τον Ο'Λαβ Γιάκομπσεν.[17] Ο Ταγκελάγκι διόρισε το υπουργικό του συμβούλιο στις 12 Μαΐου, το πρώτο υπουργικό συμβούλιο με ισόρροπη εκπροσώπηση των δύο φύλων στην ιστορία του Νιούε.[18][19]
- Συλλογικό έργο, Πλανήτης Γη, ΔΟΛ, 2002.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
