Νορ (γαλλικός νομός)

Το Νορ (γαλλικά: Nord) είναι γαλλικός νομός στη διοικητική περιοχή Ω-ντε-Φρανς, στο βορρά της Γαλλίας. Το όνομά του προέρχεται από τη γεωγραφική του θέση, Νορ στα γαλλικά σημαίνει Βορράς. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη είναι η Λίλ. Το INSEE και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 59. Έχει έκταση 5.742,74 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πυκνότητα 450 κατοίκους ανά χμ² .

Νορ
Σημαία Έμβλημα Σφραγίδα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Περιοχή	Ω-ντε-Φρανς
Δημιουργία νομού	4  Μαρτίου 1790
Πρωτεύουσα	Λιλ
Υπονομαρχία	Αβέν-συρ-Ελπ Καμπραί Ντουαί Ντανκέρκ Βαλανσιέν
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου	Ζαν-Ρενέ Λεσέρ
Νομάρχης	Μισέλ Λαλάντ[1]
Κωδικός νομού	59
ISO 3166-2	FR-59[2]
Κωδικός NUTS	FR301
Δημογραφία
Πληθυσμός	2.611.293 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Πυκνότητα	453 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση	5.742,8 km²[4]
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα	6
Εκλογικές περιφέρειες	21
Καντόνια	41
Διακοινοτικότητες	17
Κοινότητες	648
Ιστότοπος
https://lenord.fr/
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο πληθυσμός του νομού ανέρχεται σε 2.603.723 κατοίκους κατά την απογραφή του 2016 και είναι ο πιο πυκνοκατοικημένος νομός της Γαλλίας, με επικεφαλής την μητροπολιτική περιοχή της Λιλ που φιλοξενεί σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού. Πριν τη διοικητική μεταρρύθμιση του 2016, σχημάτιζε, με το Πα-ντε-Καλέ, την παλιά περιοχή Νορ-Πα-ντε-Καλαί. Από το 2016, με τέσσερις άλλους νομούς, τους Σομ, Ουάζ, Αιν και Πα-ντε-Καλαί, αποτελούν την περιοχή Ω-ντε-Φρανς. Οι κάτοικοι ονομάζονται Νορντίστ.^[5]

Γεωγραφία

Θέση του νομού Νορ στα Ω-ντε-Φρανς

Ο νομός Νορ είναι ένας από τους πέντε νομούς (Νορ, Σομ, Ουάζ, Αιν και Πα-ντε-Καλαί) της διοικητικής περιοχής Ω-ντε-Φρανς και συνορεύει δυτικά με το νομό Πα-ντε-Καλαί, νότια με το νομό Αιν, ανατολικά με το Βέλγιο και βόρεια βρέχεται από τη Βόρεια Θάλασσα σε θαλάσσια πρόσοψη περίπου 35 χιλιομέτρων.

Βρίσκεται στα βόρεια της χώρας κατά μήκος του μισού των δυτικών βελγικών συνόρων και είναι ασυνήθιστα μακρύς και στενός.

Πρωτεύουσα είναι η Λιλ, η οποία μαζί με κοντινές κοινότητες μεταξύ των οποίων οι Λαμπερσάρ, Ρουμπαί, Τουρκουάν και Βιλνέβ-ντ'-Ασκ, σχηματίζουν μια ευρύτατη αστική περιοχή, που αποκαλείται Ευρωπαϊκή Μητρόπολη της Λιλ, της οποίας ο πληθυσμός ξεπερνάει το 1,1 εκατομμύριο κατοίκους. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι οι Καμπραί, Βαλανσιέν, Ντουαί και Δουνκέρκη.

Διαρρέεται από πολλούς ποταμούς, παραπόταμους και κανάλια. Οι κύριοι ποταμοί είναι: Υζέρ, Λυς, Εσκώ, Σκαρπ και Σαμπρ. Κατά μήκος της ακτής της Βόρειας θάλασσας, υπάρχουν επιμήκεις ακρογιαλιές με παράκτιους αμμόλοφους.

Οι κάτοικοι του νομού ονομάζονται Νορντίστ και στην περιοχή, εκτός της επίσημης γαλλικής γλώσσας, ομιλούνται η πικαρδική και η φλαμανδική διάλεκτοι. Σύμφωνα με την INSEE, ο αριθμός των χρηστών της τελευταίας ήταν 60.000 το 1999, με απότομη πτώση από το 1806, όταν στην γλωσσολογική έρευνα του Montbret ανέρχονταν σε 156.973 άτομα.

Ιστορία

Η περιοχή που περιλαμβάνει τις σημερινές κοινότητες της Λιλ, Ντουαί και Δουνκέρκης ενσωματώθηκε σταδιακά στο Βασίλειο της Γαλλίας κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Η περιοχή έγινε οριστικά γαλλική μετά το 1713, με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης.

Αυτό το έδαφος, στη συνέχεια, έγινε η επαρχία της Γαλλικής Φλάνδρας περιλαμβάνοντας επίσης το Καμπρεσί και τα τμήματα της κομητείας του Αινώ και της κυρίως Φλάνδρας που είχαν γίνει γαλλικά.

Στις 4 Μαρτίου 1790, κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, ο Νορ έγινε ένας από τους αρχικά 83 νομούς (σήμερα 101) που δημιουργήθηκαν για να αντικαταστήσουν τις κομητείες, με πρωτεύουσα την πόλη Ντουαί.

Το 1792 η Λιλ πολιορκήθηκε από τους Αυστριακούς και αντιστάθηκε νικηφόρα από 29 Σεπτεμβρίου έως 8 Οκτωβρίου 1792, παρά τον βομβαρδισμό που υπέστη και μερικές σφαίρες είναι ακόμη ορατές, ενσωματωμένες σε κάποιες προσόψεις κτιρίων. Τέλος, οι Αυστριακοί, που απειλήθηκαν από το δημοκρατικό στρατό, έλυσαν την πολιορκία. Στις 8 Οκτωβρίου 1792, η Εθνική Συνέλευση έκρινε ότι «η Λιλ και οι κάτοικοί της τίμησαν την πατρίδα».

Σε ορισμένες περιοχές του νομού, κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης ο λαός ήταν ιδιαίτερα εχθρικός. Οι αγρότες είχαν επηρεαστεί αρνητικά από το θάνατο του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ΄, τον Ιανουάριο τα 1793. Τα δέντρα της ελευθερίας κόπηκαν σε όλη την περιοχή του Καμπραί, ενώ ενορίτες αρνούνταν να λάβουν τα μυστήρια από συνταγματικούς ιερείς. Σε διάφορα χωριά - ειδικά στο Μορμπέκ - οι αγρότες αρνήθηκαν να στρατολογηθούν.^[6] Αυτές οι εξεγέρσεις, ωστόσο, γρήγορα αποσοβήθηκαν από τη νέα δημοκρατική εξουσία.^[7]

Το 1800 οι οκτώ αρχικές περιφέρειες του νομού ονομάστηκαν διαμερίσματα και ο αριθμός τους μειώθηκε σε έξι και το 1803, η πρωτεύουσα του νομού μεταφέρθηκε από το Ντουαί στη Λιλ.

Κατά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο, ο νομός Νορ κατακτήθηκε στα τέλη Μαΐου / αρχές Ιουνίου 1940 από τους Γερμανούς. Τον Σεπτέμβριο του 1944 απελευθερώθηκε από την ταχεία προώθηση των στρατευμάτων των Δυτικών Συμμάχων.^[8]

Από το 1960 έως το 2016, ο νομός ανήκε στη διοικητική περιοχή Νορ-Πα-ντε-Καλαί. Μετά τη μεταρρύθμιση του 2016, με τους νομούς Σομ, Ουάζ, Αιν και Πα-ντε-Καλαί αποτελούν τη νέα διοικητική περιοχή Ω-ντε-Φρανς.

Διοικητική διαίρεση

Διαμερίσματα του νομού Νορ

Διαμερίσματα και κοινότητες

Ο νομός Νορ χωρίζεται σε 6 διοικητικά διαμερίσματα, 41 καντόνια και 648 κοινότητες:

Διαμερίσματα	Καντόνια	Κοινότητες	Κάτοικοι (2016)	Έκταση χμ²	Πυκν. Κατ./χμ²	Κωδ. INSEE
Αβέν-συρ-Ελπ	4	151	230.372	1.407,51	164	591
Καμπραί	3	116	162.045	901,58	180	592
Ντουαί	4	64	245.280	476,61	515	593
Ντανκέρκ	7	111	377.294	1.442,79	262	594
Λιλ	17	124	1.237.472	879,61	1.407	595
Βαλανσιέν	6	82	351.260	634,91	553	596
Σύνολο	41	648	2.603.723	5.743,01	453	59

Οι μεγαλύτερες κοινότητες του νομού Νορ:

Πόλη	Κάτοικοι (2016)	Διαμέρισμα
Λιλ	232.440	Λιλ
Τουρκουάν	97.476	Λιλ
Ρουμπαί	96.412	Λιλ
Ντανκέρκ	88.108	Ντανκέρκ
Βιλνέβ-ντ'-Ασκ	62.358	Λιλ
Βαλανσιέν	43.680	Βαλανσιέν
Βατρελό	41.341	Λιλ
Ντουαί	39.657	Ντουαί
Μαρκ-αν-Μπαρέλ	38.805	Λιλ
Καμπραί	32.668	Καμπραί

Οικονομία

Η οικονομία της περιοχής επικεντρώνονταν από παλιά σε σημαντικούς τομείς δραστηριότητας όπως η γεωργία και τα παράγωγά της (από τον 8ο αιώνα), η κλωστοϋφαντουργία και το εμπόριο λόγω της γεωγραφικής θέσης της. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας έδωσε σημαντική ώθηση σε αυτές τις παραδοσιακές δραστηριότητες και η παρουσία άνθρακα στην ανθρακοφόρο λεκάνη του Νορ-Πα-ντε-Καλέ επέτρεψε την ανάπτυξη μιας βαριάς βιομηχανίας, καθιστώντας την περιοχή «ατμομηχανή» της Βιομηχανικής Επανάστασης του 19ου αιώνα. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα ερευνητικά κέντρα δεν ξαναχτίστηκαν για να αποτρέψουν την καταστροφή σε περίπτωση νέας σύγκρουσης στην περιοχή. Το τέλος των ένδοξων τριάντα ετών (1946-1975) συμπίπτει με τη μείωση των ανθρακωρυχείων, τα οποία τροφοδοτούσαν τη βαριά βιομηχανία της περιοχής. Αυτές οι σοβαρές διαρθρωτικές δυσκολίες προστέθηκαν στην οικονομική κρίση: Από τους τρεις κύριους τομείς που αποτελούσαν τους πυλώνες της οικονομίας - άνθρακας, χάλυβας και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα - μόνο οι δύο τελευταίες εξακολουθούν να επιβιώνουν. Το τελευταίο ανθρακορυχείο στην περιοχή έκλεισε τον Δεκέμβριο του 1990 και η χαλυβουργία μεταφέρθηκε από την περιοχή της Βαλανσιέν στην ακτή της Ντανκέρκ.

Ο νομός Νορ παραμένει ένα από τα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα της Βόρειας Γαλλίας. Οι κύριες δραστηριότητές του περιλαμβάνουν την αυτοκινητοβιομηχανία, τη μηχανολογία, τον σιδηροδρομικό εξοπλισμό, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τις χημικές ουσίες.

Η ανάπτυξη και διαφοροποίηση του τριτογενούς τομέα βασίζεται στο δίκτυο μεσαίων πόλεων και ιδιαίτερα στο αστικό κέντρο Λιλ-Ρουμπαί-Τουρκουάν, το οποίο αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ των υπηρεσιών της περιοχής.

Ο τουρισμός είναι επίσης σημαντικός τομέας της οικονομίας του νομού.

Κλίμα

Ο νομός Νορ και τα διαμερίσματα

Το κλίμα του νομού Νορ είναι ωκεάνιο, χαρακτηρίζεται από ήπιους, βροχερούς χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια, με λιγότερο έντονες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ εποχών στις πιο απομακρυσμένες από τις ακτές περιοχές.

Ωκεάνιο κλίμα	Ι	Φ	M	A	M	Ι	Ι	A	Σ	O	N	Δ
Μέση μέγιστη θερμοκρασία	6	6	9	11	15	17	19	19	18	15	10	7
Μέση χαμηλή θερμοκρασία	2	2	3	5	9	11	13	14	12	10	6	3
Αριθμός ημερών με ηλιοφάνεια	1,5	2	2,5	2,5	2	2	2,5	3	2	3	1,5	1,5
Αριθμός ημερών με συννεφιά	19	17	15	13	13	11	12	11	12	15	18	19
Αριθμός βροχερών ημερών	11	9	9	8	8	7	7	9	10	10	13	12
Βροχόπτωση σε mm	55	46	40	38	42	47	45	54	66	66	83	64
Θερμοκρασία νερού κοντά στην ακτή	8	6	7	8	10	13	15	17	17	15	12	9

Αξιοθέατα

• 
  Το παλιό Χρηματιστήριο στη Λιλ
• 
  Η πύλη Αράς στο Ντουαί
• 
  Το Δημαρχείο της Τουρκουάν
• 
  Το Δημαρχείο της Βαλανσιέν
• 
  Αμμόλοφος στην ακτή της Μπραί-Ντυν, βορειότερου σημείου της Γαλλίας, στη Βόρεια θάλασσα
• 
  Μνημείο των πεσόντων στη μάχη της Δουνκέρκης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η επίσημη σελίδα του νομού

Παραπομπές

1. (Γαλλικά) Tellier, Cyprien (20 Απριλίου 2016). «Nord : Michel Lalande, nommé futur préfet de la région». 20minutes.fr. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2016.
2. Gazetteer. 00003415. Ανακτήθηκε στις 13  Απριλίου 2022.
3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
4. www.insee.fr/fr/statistiques/1405599?geo=DEP-59.
5. . «habitants.fr/nord-59».
6. La Guerre de Vendée, 1793-1800, Points-Seuil, 2014, p. 51
7. Όπως αναφέρει ο ιστορικός Jean-Clément Martin
8. . «Official history of the Canadian Army».