Υψίπεδο Ουκόκ

Ο Υψίπεδο Ουκόκ (Ukok Plateau) είναι μια απομακρυσμένη κοιλάδα στην καρδιά της ΝΔ Σιβηρίας, στην περιοχή των ορέων Αλτάι κοντά στα σύνορα με την Κίνα, το Καζακστάν και τη Μογγολία.

Υψίπεδο Ουκόκ
Υψίπεδο Ουκόκ
Χώρα	Ρωσία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Ρωσία[1]
Γεωγραφική υπαγωγή	Αλτάι
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η μούμια της Σιβηριανής κόρης των πάγων

Γεωγραφία

Το υψίπεδο βρίσκεται ανάμεσα στα όρη Σαϊλούγκεμ και τις οροσειρές των Νότιων Αλτάι με κορυφογραφές να υψώνονται στα 2.200 - 2.500 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, και 500-600 μ. πάνω από το επίπεδο του υψιπέδου. Η ψηλότερη κορυφή εδώ είναι το Τάβαν-Μπόγκο-Ούλα, μία από τις πέντε ιερές κορυφές και ανήκει στο υψηλότερο βουνό Ναϊράμνταλ ή Χούιτεν Πικ (4.374 μ πάνω από τη στάθμη της θάλασσας) σε μογγολική επικράτεια. Είναι η δεύτερη υψηλότερη κορυφή μετά το όρος Μπελούκα στη Σιβηρία. Το υψίπεδο Ουκόκ είναι ένα από τα πλέον δυσπρόσιτα σημεία των Αλτάι^[2].

Κλίμα

Το κλίμα στο υψίπεδο είναι δριμύ ηπειρωτικό εξαιτίας των καθοδικών ρευμάτων ψυχρού αέρα από τις περιβάλλουσες βουνοκορφές σε όλη τη διάρκεια του έτους. Ο χειμώνας διαρκεί περίπου 11 μήνες και η θερμοκρασία παρουσιάζει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στη νύχτα και την ημέρα. Παρά τις κλιματικές εντάσεις και τις δυσκολίες προσέγγισης του υψιπέδου, οι αρχαιολογικές έρευνες δείχνουν πως κατοικούσαν εδώ άνθρωποι από τους αρχαίους χρόνους^[3]. Οι μέσες παρατηρημένες θερμοκρασίες ποικίλουν από -34°C τον Ιανουάριο, έως +8°C τον Ιούλιο, τον μήνα του μικρού σε διάρκεια καλοκαιριού. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι -7°C. Εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών το μεγαλύτερο τμήμα του υψιπέδου είναι ιδιαίτερα υγρό, παρά τη σχετικά μικρή βροχόπτωση (215 mm ανά έτος με μέγιστο το καλοκαίρι). Οι ημερήσιες θερμοκρασιακές διαφορές μπορούν να φτάσουν και τους 50°C το καλοκαίρι^[4].

Χλωρίδα - πανίδα

Η βλάστηση του οροπεδίου Ουκόκ είναι μείγμα της βλάστησης της στέπας και της τούνδρας. Τα φυτά της τούνδρας βρίσκονται συνήθως στις παραποτάμιες κοιλάδες και τις βορειοανατολικές πλαγιές, ενώ οι νότιες πλαγιές και ήπια τα μέρη του οροπεδίου καλύπτονται από φυτά της στεπας, όπως η nana betula, η fruticosa dasiphora και διαφορετικές ιτιές νάνοι που σχηματίζουν πυκνές συστάδες θάμνων κατά μήκος των ποταμών. Yπάρχουν επίσης μικρά αλσύλλια με το είδος larix sp. μόνο στις άκρες του υψιπέδου.

Εκτός των μεγάλων αρπακτικών όπως είναι η λεοπάρδαλη του χιονιού και άλλων μεγάλων θηλαστικών όπως είναι το Αργκάλι και πτηνών όπως ο αετός της στέπας και ο μαύρος πελαργός, στην περιοχή βρίσκονται πολλά είδη (224) λεπιδοπτέρων σε διαφορετικούς βιότοπους^[5].

Πολιτισμός

Ο πολιτισμός Πάζιρικ, όνομα που δόθηκε από σύγχρονους αρχαιολόγους, συνδέεται με σημαντικά ευρήματα, στα οποία περιλαμβάνονται μούμιες σε μόνιμο στρώμα πάγου. Επίσης, στην περιοχή ανακαλύφθηκαν ανακαλύφθηκαν αρκετές τούμπες της εποχής του ορείχαλκου, οι οποίες συνδέθηκαν με τον πολιτισμό Πάζιρικ και μοιάζουν αρκετά με αυτές του πολιτισμού των Σκυθών δυτικότερα^[6]. Τέτοιου είδους ταφές περιγράφονται με τον γενικό όρο Κουργκάν και οι αρχαιολογικές ανασκαφές συνεχίστηκαν και απέδωσαν αξιοσημείωτα αρχαιολογικά ευρήματα^[7]. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα είναι η Σιβηριανή κόρη των πάγων, που ανακαλύφθηκε από τη Ρωσίδα αρχαιολόγο, Ναταλία Πολόσμακ^[8][9]. Τρεις δερματόστικτες μούμιες (περ. 300 ΠΚΕ) ανακαλύφθηκαν στο μόνιμο στρώμα πάγου του υψιπέδου Ουκόκ κατά το δεύτερο μισό του 19ου αι.^[10].

Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς

Το υψίπεδο είναι τμήμα του μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO Χρυσά Όρη των Αλτάι, ως σημαντικός περιβαλλοντικός θησαυρός. Παρέχει ενδιαίτημα για πολλά είδη που κινδυνεύουν με αφανισμό, στα οποία περιλαμβάνεται ένα από τα λιγότερο μελετημένα αρπακτικά, η λεοπάρδαλη του χιονιού. Άλλα είδη που κινδυνεύουν με αφανισμό είναι το αργκάλι, ο αετός της στέπας και ο μαύρος πελαργός^[11].

Άφιξη

Η ορεινή διάβαση Τερπλίι κλατς, Αύγουστος 2012

Το υψίπεδο Ουκόκ συνδέεται με τον εξωτερικό κόσμο με ορεινούς χωματόδρομους που περνούν από διαβάσεις, όπως το Ούλαν-Ντάμπα, Το Τερμπλίι κλατς (υψόμετρο 2.907 μέτρα) και το πέρασμα Καλγκουτίνσκι. Η πρόσβαση στις ορεινές διαβάσεις γίνεται από το χωριό Κος Αγκάτς (Kosh-Agach) που διασυνδέει με τη ρωσική εθνική οδό Μ52.

Νότια, πέρα από το Κος Αγκάς, ο δρόμος γίνεται αδιάβατος για κοινά μέσα μεταφοράς και ευάλωτος από κατολισθήσεις ή χιονοστιβάδες κατά τη διάρκεια του σύντομου καλοκαιριού.

Σημειώσεις παραπομπές

1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -2345529.
2. «Ukok Plateau». Altai Discovery Team. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2014.
3. «Ukok plateau». Altai, the Golden Mountains. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2014.
4. Gorny Altai (στα Ρωσικά). Tomsk: The Publisher of Tomsk University. 1971. σελ. 251.
5. Bidzilya Yuriy I. BUDASHKIN, Zoya F. KLYUCHKO, Igor Y. KOSTJUK, Oleksiy V.; Yuriy I. Budashkin, Zoya F. Klyouchko, Igor Y. Kostjouk (2002). «contribution to the knowledge of the Lepidoptera fauna of the Ukok plateau in south-eastern Altai, Russia». Entomofauna (Ansfelden). ISSN 0250-4413.
6. Bahn, Paul G. (2000). The Atlas of World Geology. New York: Checkmark Books. σελ. 128. ISBN 0-8160-4051-6.
7. «Golden Mountains of Altai». UNESCO. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2007.
8. «Ice Mummies: Siberian Ice Maiden». PBS - NOVA. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2007.
9. «Prehistoric Art - Early Nomads of the Altaic Region». The Hermitage Museum. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2007.
10. «Bronze collect at Novosibirsk State University - including Pazyryk». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2006.
11. «Protect Snow Leopard Habitat / Siberia». forests.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2007.

Βιβλιογραφία

• S.I. Rudenko, Kul'tura naseleniia Gornogo Altaia v skifskoe vremia ("The Population of the High Altai in Scythian Times")(Moscow and Leningrad, 1953) translated as Frozen Tombs of Siberia: The Pazyryk Burials of Iron Age Horsemen, M.W. Thompson, tr. (University of California Press, Berkeley) 1970. ISBN 0-520-01395-6

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Υψίπεδο Ουκόκ

• Photos of Ukok Plateau - Altai-Photo
• Greater Altai – Altai Krai, Republic of Altai, Tyva (Tuva), and Novosibirsk
• Gas pipeline route in south Siberia to be approved in August
• A collection at Novosibirsk State University site, including Pazyryk
• Life in Ukok Plateau photostory