Αντρέ-Μαρί Αμπέρ

Ο Αντρέ-Μαρί Αμπέρ (γαλλ. André-Marie Ampère, 20 Ιανουαρίου 1775 – 10 Ιουνίου 1836) ήταν Γάλλος φυσικός και κύριος θεμελιωτής του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροδυναμικής. Ασχολήθηκε με πλήθος επιστημονικών θεμάτων, αλλά το ενδιαφέρον του στράφηκε κυρίως στον ηλεκτρομαγνητισμό.

Για τη μονάδα μέτρησης, δείτε: Αμπέρ (μονάδα μέτρησης). Για τον ομώνυμο νόμο, δείτε: Νόμος του Αμπέρ.

Αντρέ-Μαρί Αμπέρ
Όνομα στη μητρική γλώσσα	André-Marie Ampère (Γαλλικά)
Γέννηση	20  Ιανουαρίου 1775[1][2][3] Λυών[4][5][6]
Θάνατος	10  Ιουνίου 1836[7][8][9] Μασσαλία[10][9][6]
Υπηκοότητα	Γαλλία
Γνωστός για	Νόμος του Αμπέρ, Ampère's force law, Monge–Ampère equation, Memoir on the Mathematical Theory of Electrodynamic Phenomena, Uniquely Deduced from Experience και d:Q107264571
Σύζυγος	Ζυλί Καρόν
Τέκνα	Ζαν Ζακ Αμπέρ
Γονείς	και Ζαν Αντουανέτ ντε Σαρσέ
Βραβεύσεις	Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (20  Οκτωβρίου 1814), αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (8  Μαρτίου 1827) και 72 ονόματα στον Πύργο του Άιφελ
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέας	ηλεκτρομαγνητισμός
Ιδιότητα	φυσικός, μαθηματικός, μηχανικός, φιλόσοφος, χημικός και εφευρέτης
Φοιτητές του	Jean Baptiste Firmin Demonferrand
Υπογραφή
δεδομένα (π • σ • ε )

Το μουσείο αφιερωμένο στον Αντρέ-Μαρί Αμπέρ (σπίτι όπου έζησε ο Αμπέρ), στο Poleymieux της Γαλλίας.

Γεννήθηκε στη Λυών εκ πατρός εμπόρου που καρατομήθηκε από τη Γαλλική Επανάσταση. Από τη παιδική του ηλικία έδειξε κλίση προς τα φυσικομαθηματικά και τα γράμματα σημειώνοντας μεγάλες επιτυχίες και γρήγορα σχετικά κατέστη διεθνής επιστημονική φυσιογνωμία καταλείποντας και αξιόλογα φιλολογικά και φιλοσοφικά έργα. Το 1804 δέχθηκε το δεύτερο οικογενειακό δράμα μετά από εκείνο του πατέρα του όταν πέθανε η γυναίκα του Ζυλί Καρρόν που του άφησε πλέον μέχρι το τέλος της ζωής του ανοικτή πληγή.

Διετέλεσε διαδοχικά καθηγητής της Φυσικής και της Χημείας στη Κεντρική Σχολή (1801), καθηγητής του Λυκείου της Λυών (1804) και επιμελητής της Πολυτεχνικής Σχολής (1804), μέλος του συμβουλευτικού γραφείου των τεχνών, γενικός επιθεωρητής του Πανεπιστημίου (1808), καθηγητής ανάλυσης στο Πολυτεχνείο (1809) καθώς και μέλος πολλών ξένων Ακαδημιών.

Ο Αμπέρ παντρεύτηκε εκ νέου αλλά δεν κατόρθωσε ν΄ αγαπήσει τη νέα του σύζυγο αν και το επεδίωξε, μέχρι που τη χώρισε. Πέθανε το 1836. Γιος του ήταν ο επιφανής Γάλλος φιλόλογος, γλωσσολόγος και ιστοριοδίφης Ιωάννης Ιάκωβος Αμπέρ.

Συμβολή στη φυσική

Είναι θεμελιωτής της άποψης ότι οι μαγνητικές δυνάμεις προκαλούνται από το κινούμενο και όχι από το ακίνητο ηλεκτρικό φορτίο. Εξήγησε το μαγνητισμό των υλικών. Προς τιμήν του πήρε το όνομα η μονάδα μέτρησης της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος.

• 
  Δύναμη απώθησης δύο αγωγών που διαρρέονται από ρεύμα αντίθετης φοράς.
• 
  Δύναμη έλξης δύο αγωγών που διαρρέονται από ρεύμα ίδιας φοράς.

Συμβολή στα μαθηματικά

Επίσης ασχολήθηκε με θέματα ολοκλήρωσης, διαφορικών εξισώσεων και μερικών παραγώγων.