Ρεμπέτικο (ταινία)

Το Ρεμπέτικο είναι μια ελληνική βιογραφική ταινία του 1983 σε σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη και σε σενάριο του ιδίου και της Σωτηρίας Λεονάρδου. Την παραγωγή την ανέλαβε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και η ΕΡΤ. Η ταινία βασίζεται στη ζωή της Μαρίκας Νίνου.

Ρεμπέτικο
Κινηματογραφική αφίσα.
Σκηνοθεσία	Κώστας Φέρρης
Παραγωγή	Κώστας Φέρρης Γιώργος Ζερβουλάκος
Σενάριο	Κώστας Φέρρης Σωτηρία Λεονάρδου
Πρωταγωνιστές	Σωτηρία Λεονάρδου Νίκος Καλογερόπουλος Μιχάλης Μανιάτης Κωνσταντίνος Τζούμας Θέμις Μπαζάκα
Μουσική	Σταύρος Ξαρχάκος
Τραγούδι	Σωτηρία Λεονάρδου Νίκος Δημητράτος Κώστας Τσίγγος Τάκης Μπίνης
Φωτογραφία	Τάκης Ζερβουλάκος
Μοντάζ	Γιάννα Σπυροπούλου
Σκηνογραφία	Μανώλης Μαριδάκης
Εταιρεία παραγωγής	Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ΕΡΤ Ρεμπέτικο ΕΠΕ
Πρώτη προβολή	3 Οκτωβρίου 1983 (Ελλάδα)
Κυκλοφορία	7 Νοεμβρίου 2003 (DVD)
Διάρκεια	110΄
Προέλευση	Ελλάδα
Γλώσσα	Ελληνική
δεδομένα (π • σ • ε )

Πλοκή

Σμύρνη, 1917: Η Αντριάννα, η γυναίκα του ρεμπέτη τραγουδιστή Παναγή, θα φέρει στον κόσμο την μικρή Μαρίκα στο πίσω δωμάτιο ενός καφενείου. Με την καταστροφή του 1922, μετακομίζει στην Αθήνα με τους γονείς της. Η σχέση τους δεν είναι καλή και σε έναν από τους καβγάδες τους ο Παναγής θα σκοτώσει κατά λάθος την Αντριάννα. Μετά από χρόνια, η Μαρίκα θα το σκάσει με τον περιπλανώμενο μάγο Χουάν και θα κάνει μαζί του ένα παιδί. Μετά την γέννηση του παιδιού, ο ταχυδαχτυλουργός Χουάν, βλέποντας ότι η δουλειά του δεν έχει πέραση, αποφασίζει να φύγει από την Ελλάδα για την Αμερική. Η Μαρίκα θα γυρίσει στην παλιά της γειτονιά, όπου θα αρχίσει να τραγουδάει στο γνωστό ρεμπετάδικο του Θωμά, μαζί με τον παιδικό της φίλο και βιολιτζή Γιωργάκη, και το αστέρι του μπουζουκιού Μπάμπη. Τα χρόνια είναι δύσκολα, από τον μεσοπόλεμο στην κατοχή, μέχρι την απελευθέρωση και τον εμφύλιο, αλλά η μαθημένη στα δύσκολα και πεισματάρα Μαρίκα θα καταφέρει να γίνει η μεγαλύτερη ντίβα του ρεμπέτικου τραγουδιού, με επιστέγασμα της καριέρας της το ταξίδι στο Σικάγο. Η ιστορία τελειώνει με την επιστροφή της στην Αθήνα και τον τραγικό και μοναχικό θάνατό της το 1955.

Διανομή

• Σωτηρία Λεονάρδου - Μαρίκα^[1]
• Νίκος Καλογερόπουλος - Μπάμπης^[1]
• Μιχάλης Μανιάτης - Γιωργάκης^[1]
• Θέμις Μπαζάκα - Αντριάννα^[1]
• Νίκος Δημητράτος - Παναγής^[1]
• Κωνσταντίνος Τζούμας - Γιάννης/Χουάν^[1]
• Βίκυ Βανίτα - Ρόζα
• Σπύρος Μαβίδης - Φώντας
• Γιώργος Ζορμπάς - Θωμάς
• Λίνα Μπαμπατσιά - Ματίνα
• Βάσω Αλεξανδρίδου - Ευτέρπη
• Νίκος Μπιρμπίλης - Ιορδάνης
• Αθηνά Μερτύρη - μαμή
• Νικόλας Άσιμος - Διογένης
• Πόπη Κατσαμπάνη - Μαρίκα σε νεαρή ηλικία
• Κατερίνα-Δανάη Φέρρη - Αντριάννα σε νεαρή ηλικία

Παραγωγή και παραλειπόμενα

Όπως αναφέρει η Σωτηρία Λεονάρδου, η μουσική της ταινίας είναι του Σταύρου Ξαρχάκου, ενώ αρχικά υπήρχε η σκέψη να συνθέσει τη μουσική ο Νίκος Καρβέλας. ^[2]

Ο Κώστας Φέρρης έχει πει για την ταινία:

Το Ρεμπέτικο είναι μια έντεχνη απόδοση της λαϊκής ελληνικότητας. Από το 1958 το σχεδίαζα, που μου πρότεινε ο Καζάκος ως ιδέα το φινάλε με την κηδεία της Νίνου. Ήθελα να κάνω μια ταινία με την περιοδεία του Τσιτσάνη με τη Νίνου, τη σχέση τους στο φόντο και σε πρώτο πλάνο την Ιστορία. Στην πορεία μεσολάβησε ο Θίασος του Αγγελόπουλου, που είχε παρεμφερές θέμα, μπροστά το ιστορικό κομμάτι και στο φόντο το στόρι, έτσι διαπίστωσα ότι ήταν λάθος. Όταν ήρθε η ώρα να κάνω το Ρεμπέτικο, αποφάσισα να κάνω το ανάποδο, αφενός να φέρω σε πρώτο πλάνο την ιστορία μιας Μαρίκας και της οικογένειάς της και την Ιστορία στο φόντο και αφετέρου να μετατοπιστώ χρονικά, δηλαδή από την περίοδο από το '36 έως το '53, που υπολόγιζα και κάλυψε τελικά ο Αγγελόπουλος, να πάω πίσω στη Σμύρνη του '17. Επίσης, αποφάσισα να ακυρώσω τα πραγματικά ονόματα και να χρησιμοποιήσω συμβολικά, δηλαδή μυθικά πρόσωπα. ^[3]

Poster Ταινίας στα αγγλικά

Το ρεμπέτικο τραγούδι διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ταινία και συνδέεται άμεσα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Ο Φέρρης μας μεταφέρει στο κλίμα της εποχής, όπου βλέπουμε τη δημιουργία του ρεμπέτικου τραγουδιού, την εξέλιξη του, τον τρόπο που εντάχθηκε στην κοινωνία, την περίοδο της ακμής και της παρακμής του, ως απότοκο της κοινωνίας. Και φυσικά τον τρόπο που ζούσαν οι άνθρωποι πίσω από αυτή τη μουσική, οι ρεμπέτες^[4].

Βραβεία / Διακρίσεις

• 4 βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (καλύτερης ταινίας, α’ γυναικείου ρόλου, β’ γυναικείου ρόλου και ειδικό βραβείο μουσικής).
• 5 Κρατικά Βραβεία Ποιότητας (καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, ερμηνείας, μακιγιάζ και τεχνικής επίδοσης).
• 7 Κορφιάτικα βραβεία.
• Αργυρή Άρκτος στο 34ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου (1984).
• Ειδικό βραβείο επιτροπής στο Φεστιβάλ Valencia.
• Μεγάλο βραβείο στο Φεστιβάλ Αλεξανδρείας.
• Ψηφίστηκε το 2000 ως η δημοφιλέστερη ελληνική ταινία στο Internet Movie Database.