Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία
From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στη Γιουγκοσλαβία ξεκίνησαν στις 6 Απριλίου 1941, όταν το Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας κατακτήθηκε γρήγορα από τις δυνάμεις του Άξονα και χωρίστηκε μεταξύ Γερμανίας, Ιταλίας, Ουγγαρίας και Βουλγαρίας . Στη συνέχεια, ένας απελευθερωτικός πόλεμος ανταρτών υπό την ηγεσία των Γιουγκοσλάβων Παρτιζάνων διεξήχθη εναντίον των δυνάμεων κατοχής του Άξονα και των τοπικά καθιερωμένων καθεστώτων-μαριονετών τους, συμπεριλαμβανομένου του φασιστικού Ανεξάρτητου Κράτους της Κροατίας και της κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας. Ταυτόχρονα, διεξήχθη ένας πολύπλευρος εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των γιουγκοσλαβικών κομουνιστών Παρτιζάνων, των Σέρβων βασιλοφρόνων Τσέτνικ, των Κροατών φασιστών Ουστάσε και της Εγχώριας Φρουράς, του Σερβικού Εθελοντικού Σώματος και της Κρατικής Φρουράς, καθώς και των σλοβενικών στρατευμάτων Εγχώριας Φρουράς.[23]
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Από πάνω αριστερά και δεξιόστροφα: Ο Άντε Πάβελιτς επισκέπτεται τον Χίτλερ στο Μπέρχοφ. Ο Στιεπάν Φιλίποβιτς απαγχονίζεται από τις δυνάμεις κατοχής. Ο Ντράζα Μιχαήλοβιτς με τα στρατεύματά του. Μια ομάδα Τσέτνικ με Γερμανούς στρατιώτες σε χωριό της Σερβίας. Ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο με μέλη της βρετανικής αποστολής. | ||||||||
Χρονολογία | 6 Απριλίου 1941 – 25 Μαΐου 1945 (4 έτη, 1 μήνας, 1 εβδομάδα και 2 ημέρες) | |||||||
Τόπος | ||||||||
Έκβαση | Νίκη των Γιουγκοσλάβων Παρτιζάνων-Συμμάχων
| |||||||
Αντιμαχόμενοι | ||||||||
| ||||||||
Ηγετικά πρόσωπα | ||||||||
Δυνάμεις | ||||||||
Απώλειες | ||||||||
| ||||||||
a ^Καθεστώς-μαριονέτα του Άξονα εγκαθιδρύεται στα εδάφη της κατεχόμενης Γιουγκοσλαβίας |
Τόσο οι Γιουγκοσλάβοι Παρτιζάνοι όσο και το κίνημα Τσέτνικ αντιστάθηκαν αρχικά στην κατοχή. Ωστόσο, μετά το 1941, οι Τσέτνικ συνεργάστηκαν εκτενώς και συστηματικά με τις ιταλικές δυνάμεις κατοχής μέχρι την ιταλική συνθηκολόγηση, και επίσης με τις γερμανικές δυνάμεις και τους Ουστάσε.[23] [24] Ο Άξονας ξεκίνησε μια σειρά επιθέσεων με σκοπό την καταστροφή των Παρτιζάνων, σχεδόν καταφέρνοντάς το με τη Μάχη του Νερέτβα και τη Μάχη του Σούτιεσκα την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1943.
Παρά τις οπισθοδρομήσεις, οι Παρτιζάνοι παρέμειναν μια αξιόπιστη μαχητική δύναμη, με την οργάνωση τους να κερδίζει αναγνώριση από τους Δυτικούς Συμμάχους στη Διάσκεψη της Τεχεράνης και να θέτει τα θεμέλια για το μεταπολεμικό γιουγκοσλαβικό κράτος. Με την υποστήριξη της εφοδιαστικής και της αεροπορικής δύναμης από τους Δυτικούς Συμμάχους και τα σοβιετικά στρατεύματα εδάφους στην επίθεση του Βελιγραδίου, οι Παρτιζάνοι τελικά κέρδισαν τον έλεγχο ολόκληρης της χώρας και των παραμεθόριων περιοχών της Τεργέστης και της Καρινθίας.
Το ανθρώπινο κόστος του πολέμου ήταν τεράστιο. Ο αριθμός των θυμάτων πολέμου εξακολουθεί να αμφισβητείται, αλλά γενικά συμφωνείται ότι ήταν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο. Τα θύματα χωρίς μάχη περιελάμβαναν την πλειονότητα του εβραϊκού πληθυσμού της χώρας, πολλοί από τους οποίους χάθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης (π.χ. Γιασένοβατς, Μπάνιτσα).
Το καθεστώς Ουστάσε (κυρίως Κροάτες, αλλά και Μουσουλμάνοι και άλλοι) διέπραξε γενοκτονία εναντίον Σέρβων, Εβραίων, Ρομά και αντιφασιστών Κροατών. Οι Τσέτνικ (κυρίως Σέρβοι, αλλά και Μαυροβούνιοι και άλλοι) επιδίωξαν γενοκτονία [25] [26] εναντίον Μουσουλμάνων, Κροατών και φιλο-παρτιζάνων Σέρβων και οι ιταλικές αρχές κατοχής επιδίωξαν βία και εθνοκάθαρση (ιταλοποίηση) εναντίον Σλοβένων και Κροατών. Η Βέρμαχτ πραγματοποίησε μαζικές εκτελέσεις αμάχων σε αντίποινα για δραστηριότητα αντίστασης, π.χ. τη σφαγή του Κραγκούγεβατς . Το τμήμα SS "Prinz Eugen" σφαγιάζει μεγάλο αριθμό αμάχων και αιχμαλώτων πολέμου.[27] Ουγγρικά στρατεύματα κατοχής σφαγιάζουν πολίτες (κυρίως Σέρβους και Εβραίους) κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης επιδρομής στη νότια Μπάτσκα, με το πρόσχημα της καταστολής των δραστηριοτήτων αντίστασης.
Τέλος, κατά τη διάρκεια και μετά τα τελικά στάδια του πολέμου, οι γιουγκοσλαβικές Αρχές και τα κομματικά στρατεύματα πραγματοποίησαν αντίποινα, συμπεριλαμβανομένης της απέλασης του πληθυσμού των Σουηβών του Δούναβη, των αναγκαστικών πορειών και των εκτελέσεων δεκάδων χιλιάδων αιχμάλωτων στρατιωτών και πολιτών (κυρίως Κροατών που συνδέονταν με το Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας, αλλά και Σλοβένους και άλλους), φρικαλεότητες εναντίον του ιταλικού πληθυσμού στην Ίστρια (σφαγές του Φόιμπε) και εκκαθάριση εναντίον Σέρβων, Ούγγρων και Γερμανών που συνδέονται με τις φασιστικές δυνάμεις.