Ιερά Εξέταση
σύνολο θεσμών εντός του δικαστικού συστήματος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας με σκοπό την καταπολέμηση των αιρέσεων / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ιερά Εξέταση είναι η ελληνική απόδοση του λατινικού όρου Inquisitio (αγγλ. Inquisition), που, κατά την κλασική ιστοριογραφία, αναφέρεται στην εκδίκαση από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία υποθέσεων που αφορούσαν από ανώτερους εκκλησιαστικούς αξιωματούχους μέχρι και ομάδες ή μεμονωμένα άτομα τα οποία βαρύνονταν με την κατηγορία της αίρεσης. Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε Ρωμαιοκαθολικό εκκλησιαστικό δικαστήριο ή άλλο θεσμό με σκοπό την καταπολέμηση και καταστολή των αιρέσεων, σε έναν αριθμό ιστορικών κινημάτων κάθαρσης κατά των αιρέσεων ή στη δίκη συγκεκριμένων ατόμων με την κατηγορία της αίρεσης.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο θεσμός αυτός έγινε διαβόητος λόγω σύγχρονων αφηγήσεων περί του τρόπου διενέργειας των ανακρίσεων βάσει των οποίων συγκεντρώνονταν στοιχεία για τις δίκες ή ομολογίες, με απάνθρωπα βασανιστήρια. Η σύγχρονη ιστορική έρευνα θεωρεί μύθο και φολκλόρ τις αφηγήσεις για βασανιστήρια, εκτελέσεις, κακοποίηση γυναικών κτλ. Η συστηματική έρευνα της Ιεράς Εξέτασης άρχισε στη δεκαετία του 1970 με το άνοιγμα των παλαιότερα κλειστών αρχείων, την ανάπτυξη της νέων ιστορικών μεθόδων και, στην Ισπανία, με το θάνατο του δικτάτορα Φράνκο. Την ίδια περίπου εποχή άρχισε και η σύγχρονη έρευνα περί την Ιερά Εξέταση και στην Ιταλία. Νέες εργασίες άλλαξαν τις γνώσεις μας για την ιστορία της Ιεράς Εξέτασης. Οι συγγραφείς που σχετίζονται με αυτό το έργο μοιράζονται την άποψη του Edward Peters, διακεκριμένου ιστορικού στον τομέα, ο οποίος δηλώνει: «Η Ιερά Εξέταση ήταν μια εικόνα συναρμολογημένη από ένα σώμα θρύλων και μύθων οι οποίοι, μεταξύ του 16ου και του 20ού αιώνα, καθιέρωσε την αντίληψη για τον χαρακτήρα των δικαστηρίων της Ιεράς Εξέτασης και επηρέασε όλες τις επακόλουθες προσπάθειες για την ανάκτηση της ιστορικής τους πραγματικότητας».[1]