Ντονμπάς
γεωγραφική περιοχή στην ανατολική Ουκρανία / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Ντονμπάς (Ρωσικά: Донба́сс, Ουκρανικά: Донба́с)[1][2] είναι μια ιστορική, πολιτιστική και οικονομική περιοχή στην Ουκρανία. Η λέξη «Ντονμπάς» είναι σύνθετη και σχηματίζεται από τις λέξεις λεκάνη και Ντονέτς (Ουκρανικά: Донецький басейн, μετάφραση Donetskyj basejn, Ρωσικά: Донецкий бассейн, Donetskij bassejn) και αναφέρεται στον ποταμό Ντονέτς που διέρχεται από αυτήν[3]. Μερικά από τα εδάφη του Ντονμπάς ελέγχονται από δύο ομάδες αυτονομιστών κατά τη διάρκεια του Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου, τις Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ.[4] [5][6] Το όνομα της λεκάνης άνθρακα είναι μια αναφορά στην κορυφογραμμή του Ντονέτς. Υπάρχουν πολυάριθμοι ορισμοί για την έκταση της περιοχής.[7]
Ο πιο συνηθισμένος ορισμός που χρησιμοποιείται σήμερα αναφέρεται στις περιοχές Ντόνετσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας, ενώ η ιστορική περιοχή εξόρυξης άνθρακα εξαιρεί τμήματα αυτών των δύο παραπάνω περιφερειών και περιλάμβανε περιοχές στην Περιφέρεια Ντνιπροπετρόβσκ και τη Νότια Ρωσία.[8] Μια ευρωπεριφέρεια με το ίδιο όνομα αποτελείται από τις περιφέρειες Ντόνετσκ και Λουχάνσκ στην Ουκρανία και την Περιφέρεια Ροστόφ στη Ρωσία.[9] Το Ντονμπάς αποτέλεσε το ιστορικό σύνορο μεταξύ του κοζακικού νομού της Ζαπορίζιας και των Κοζάκων του Ντον. Ήταν μια σημαντική περιοχή εξόρυξης άνθρακα από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν έγινε μια βαριά βιομηχανοποιημένη περιοχή.[10]
Τον Μάρτιο του 2014, μετά τις ουκρανικές διαδηλώσεις του 2013 και την Ουκρανική επανάσταση του 2014, μεγάλες περιοχές του Ντονμπάς ήταν επίκεντρο των αναταραχών στην Ουκρανία. Αυτή η αναταραχή εξελίχθηκε αργότερα σε πόλεμο μεταξύ των φιλορώσων αυτονομιστών που συνδέονται με τις αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, οι οποίες αναγνωρίζονται μόνο από τη Ρωσία[11] αλλά από κανένα άλλο μέλος των Ηνωμένων Εθνών. [12] Οι δύο δημοκρατίες υποστηρίζονται από τη Ρωσία, η οποία προμηθεύει τις δημοκρατίες με όπλα και πυρομαχικά, στρατιωτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες ασφαλείας, μισθοφόρους και εθελοντές, ενάντια στην κυβέρνηση της Ουκρανίας. Η δε Ουκρανία εξοπλίζει κυρίως παραστρατιωτικές οργανώσεις και τα τάγματα Αζόφ που είναι κυρίως ναζιστικά, με συμβολή των αμερικανικών δυνάμεων και ευρωπαϊκών, και από το 2014 και έπειτα, δημιουργεί στρατιωτικές επιθέσεις προς τον πληθυσμό τού Ντονμπάς με αποτέλεσμα οι εχθροπραξίες να συνεχίζονται μέχρι και τον Μάιο του 2022. Την παρούσα κατάσταση τον κυρίως έλεγχο τον έχουν οι ρωσόφωνες δυνάμεις.
Πριν από τον πόλεμο, η πόλη του Ντόνετσκ (τότε η πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας) θεωρούνταν η ανεπίσημη πρωτεύουσα του Ντονμπάς. Οι μεγάλες πόλεις (με πάνω από 100.000 κάτοικους) περιλάμβανουν το Λουχάνσκ, τη Μαριούπολη, τη Μακιγίβκα, τη Χόρλιβκα, το Κραματόρσκ, το Σλόβιανσκ, το Αλτσέβσκ, Σιεβιεροντονέτσκ και το Λίσιτσανσκ. Τώρα το Κραματόρσκ είναι το προσωρινό διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Ντονέτσκ, ενώ το προσωρινό διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Λουχάνσκ είναι το Σιεβιεροντονέτσκ. Από την πλευρά των αυτονομιστών, το Ντονέτσκ, η Μακιγίβκα και η Χόρλιβκα είναι οι μεγαλύτερες πόλεις στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ και το Αλτσέφσκ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ.