Piōć

Miranduléś

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Piōć
un piōć dla tèsta
Dominì: Eukaryota
Rèign: Animalia
Sòtrèign: Eumetazoa
Ram: Bilateria
Phylum: Arthropoda
Subphylum: Tracheata
Superclâsa: Hexapoda
Clâsa: Insecta
Sòtclâsa: Pterygota
Coorte: Exopterygota
Subcoorte: Neoptera
Superórdin: Paraneoptera
Sesiòn: Psocoidea
Órdin: Anoplura
Famija: Pediculidae
Gènàr: Pediculus
Sòrta: Pediculus humanus capitis, De Geer (1778)

Al piōć (pidocchio in itagliàṅ) 'l è 'n insèt che par vìvar al ciùcia al sangṿ di óm. Par far-'l a s lōga in di cavìi, specialènt in dla gnuca e ad sōvar di uréci.

A gh'è di atri bestiulìni ch'i fàn'n àtar tant, la piàtla o gétla (Phthirus pubis) ch'la viṿ di genitâl e 'l piōć dal còrp (Pediculus humanus humanus o Pediculus humanus corporis).

Al piōć dla tèsta

Al cicclo vitàl dal piōć dla tèsta al gh'à tri stàdi:

Óṿ: La fémna la taca i sò óṿ in di cavî cun la salìa, òṅ a òṅ. I òṿ i èṅ dimóndi reśistènt: pètan, aqua e spàsuli i n gh fànan gnint: par far-i fóra a gh vōl d'l àcid 'd aśē, ch'al i dastàca da 'l cavî. Dòp 7/10 dè i óṿ i s vèran e i nàsan al ninfi.
Ninfi: cal bestiulìni chè i s nutrìsan ad sangṿ e quést par 7/15 dè.
Adùlt: tut al fémni adùlti i faṅ da 100 a 300 óṿ a 'l incirca in dal lór viti.

Pruvérbi e mód ad dìr

Na qualc volta i óṿ di piōć i vinan quaciâ tùt insèm sòt'a i cavìi in soquànti bóśi, che quand i crèpan a s dìś: "A gh'è carpâ la piuciàra".^[1]
Na caviàra da piōć: par i cavìi tròp ingumbiâ.

Cardénsi e superstisiòṅ

In di temp pasâ a s cardìva che ciapànd e lugànd soquànt piōć, vîv o anc carpâ, dentr'in n'òstia da magnàr, la sarèv stada na bòuna manéra par far pasàr l'iterìsia.^[2]

Culegamènt estéran

(IT) La sò paśna su 'l sit dla Treccani

Àtar prugèt

Wikiquote contiene citazioni di o su Piōć
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Piōć

Referènsi

[1]
(EGL) e (IT) Ind "Al Śòv", ad Carlo Contini, Carp, 1972, paǵ. 141, a sa scrìv: "A ghè cherpè la piucèra"
[2]
(IT) Nuovo dizionario delle cose perdute, dal F. Guccini, pàg 62, ed. Mondadori 2014.

[1] [1]
(EGL) e (IT) Ind "Al Śòv", ad Carlo Contini, Carp, 1972, paǵ. 141, a sa scrìv: "A ghè cherpè la piucèra"

[2] [2]
(IT) Nuovo dizionario delle cose perdute, dal F. Guccini, pàg 62, ed. Mondadori 2014.

[1]

[2]