sprawa

See also: sprawą and sprawã

Kashubian

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *h₁éǵʰ

Proto-Indo-European *-s

Proto-Indo-European *h₁éǵʰsder.

Proto-Balto-Slavic *iź

Proto-Slavic *jьz

Proto-Slavic *jьz-

Proto-Indo-European *sem-

Proto-Indo-European *sm̥-

Proto-Balto-Slavic *san?

Proto-Indo-European *ḱe-

Proto-Indo-European *ḱóm?

Proto-Slavic *sъ(n)

Kashubian z-

Proto-Indo-European *per-

Proto-Balto-Slavic *prṓˀwas

Proto-Slavic *pravъ

Proto-Indo-European *-yeti

Proto-Indo-European *-éyeti

Proto-Balto-Slavic *-éiˀtei

Proto-Slavic *-iti

Proto-Slavic *pràviti

Kashubian prawic

Kashubian sprawicdeverb.

Kashubian sprawa

Deverbal from sprawic.

Cognates

East Slavic cognates include Belarusian спра́ва (správa), Russian спра́ва (správa), and Ukrainian спра́ва (správa).

South Slavic cognates include Serbo-Croatian sprȁva/спра̏ва and Macedonian справа (sprava).

Western Slavic cognates include Polish sprawa, Silesian sprawa, Czech správa, and Slovak správa.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈspra.va/
• Rhymes: -ava
• Syllabification: spra‧wa

Noun

sprawa f

1. affair, issue (something which needs to be taken care of or resolved, or area of interest)

   Synonym: zacha

   • 2013, Pomerania‎, number 11, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, page 8:

     Je to òpòwiéść ò drãdżich sprawach, […]

     This is a story about difficult issues, […]

Derived terms

verb

• sprawòwac impf

Related terms

noun

• sprawùnk

verbs

• sprawic pf, sprawiac impf

Further reading

• Stefan Ramułt (1893), “sprava”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 201
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011), “sprawa”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎
• “sprawa”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *h₁éǵʰ

Proto-Indo-European *-s

Proto-Indo-European *h₁éǵʰsder.

Proto-Balto-Slavic *iź

Proto-Slavic *jьz

Proto-Slavic *jьz-

Proto-Indo-European *sem-

Proto-Indo-European *sm̥-

Proto-Balto-Slavic *san?

Proto-Indo-European *ḱe-

Proto-Indo-European *ḱóm?

Proto-Slavic *sъ(n)

Old Polish z-

Proto-Indo-European *per-

Proto-Balto-Slavic *prṓˀwas

Proto-Slavic *pravъ

Proto-Indo-European *-yeti

Proto-Indo-European *-éyeti

Proto-Balto-Slavic *-éiˀtei

Proto-Slavic *-iti

Proto-Slavic *pràviti

Old Polish prawić

Old Polish sprawićdeverb.

Old Polish sprawa

Deverbal from sprawić. First attested in the early 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /sprava/
• IPA^(key): (15^th CE) /sprava/

Noun

sprawa f

1. (attested in Masovia) administration
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 107:

     Pakli w tey tho opyecze albo sprawye (in ipso regimine) dzyatek swogich... schkodna... nalezyona bi bila (sc. matka)..., ta tho opyeka... od ney ma bicz oddalyona

     [Pakli w tej to opiece albo sprawie (in ipso regimine) dziatek swojich... szkodna... naleziona by była (sc. matka)..., ta to opieka... od niej ma być oddalona]

2. justification
   • 1868 [1439], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎, volume XII (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 71:

     Iustificatio al. sprawa coram magnifico Iohanne, castellano Halicensi

     [Iustificatio al. sprawa coram magnifico Iohanne, castellano Halicensi]

   • 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, page 320:

     Quod ceci pagani... sciunt dare rationem et aliqualem satisfaccionem spravą

     [Quod ceci pagani... sciunt dare rationem et aliqualem satisfaccionem sprawę]

3. agreement, understanding, deal
   • 1910-2024 [1449], Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie‎, volume III, number 122:

     Wenczeslao ius dedit ad concordiam vlg. na ssprawa

     [Wenczeslao ius dedit ad concordiam vlg. na sprawę]

4. action
   • 1880-1894 [End of the fifteenth century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎, volume I, page 151:

     Otho ya... przystapąya do czyala svyatego boga..., kthore szya *poczalu spravą dvcha svyatego

     [Oto ja... przystępuję do ciała świętego Boga..., ktore sie poczęło sprawą Ducha Świętego]

5. appearance, look (way something looks; personal presence)
   • 1901 [1477], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, page 324:

     Sic et nos... videntes in sacramento disposicionem, sprava, panis, credamus esse carnem non mortuam sed viuam

     [Sic et nos... videntes in sacramento disposicionem, sprawę, panis, credamus esse carnem non mortuam sed viuam]

6. rectification
   • XV med., Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy i zapiski polskie z dwóch rękopisów, numbers 1490/11, 1945/1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Lwowie, page 360:

     Ad reparacionem, ku sprawye, ruine angelice

     [Ad reparacionem, ku sprawie, ruine angelice]

7. law
   • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^{transliteration, transcription}, section 33,10:

     Smowø twø zachowali, sødy twe, o Iakobye, a *sprawa twa (legem tuam), o Israel!

     [Smowę twą zachowali, sądy twe, o Jakobie, a sprawa twa (legem tuam), o Israel]

8. (attested in Lesser Poland) affair, issue (something which needs to be taken care of or resolved, or area of interest)

   Synonyms: potrzebizna, rzecz

   • 1936 [Fifteenth century], Stanisław Estreicher, editor, Najstarszy zbiór przywilejów i wilkierzy miasta Krakowa‎, Krakow, page 47:

     Ich swere..., daz ich... meyn gewerbe, sprawy, was mir von den herren befoln wirt, getrewlich vnd recht werben wil

     [Ich swere..., daz ich... meyn gewerbe, sprawy, was mir von den herren befoln wirt, getrewlich vnd recht werben wil]

Derived terms

adjective

• do sprawy
• sprawny

verb

• sprawować impf

Related terms

adjective

• sprawujący

adverb

• sprawnie

nouns

• sprawca
• sprawiacz
• sprawianie
• sprawiciel
• sprawicz
• sprawiedliwoć
• sprawiedliwość
• sprawiedlność
• sprawienie
• sprawność
• sprawowanie

verbs

• sprawić pf, sprawiać impf

Descendants

• Polish: sprawa
  • → Slovincian: sprawa
• Silesian: sprawa

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “sprawa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN