kvara litero de Esperanta alfabeto; la litero C kun cirkumflekso From Wikipedia, the free encyclopedia
Ĉ, minuskle ĉ, estas la 4-a litero de la esperanta alfabeto, kies nomo estas "ĉo".
"Ĉ" estas invento de L. L. Zamenhofo, modifo de c per cirkumflekso.
"Ĉ" kune kun la parenca esperantlingva litero Ŝ trovis vojon ankaŭ ekster Esperantion: en hispana fonemskribo ĝi povas esti uzata por montri la sonon [ĉ].
La sono reprezentata esperante per Ĉ havas multajn alialingvajn simbolojn aŭ kombinajn formojn:
Multaj lingvoj ne nature uzas ĉi tiun sonon, sed nure imitas ĝin por prononci vortojn el aliaj lingvoj. La franca uzas tch, la germana tsch, la norvega tsj, la moderna hebrea צ' (cadi+gereŝ).
"ĉ." estas la kutima mallongigo de ĉirkaŭ.
Kiel surogata skribosistemo, eblas eviti la ĉapelan signon en situacioj kiam uzo de la normala litero ĉ teknike problemas (historie en nacilingvaj tajpiloj aŭ en telegramoj, moderne ekzemple en poŝtelefonaj mesaĝetoj aŭ iuj retpoŝtaj programoj): tradicia helpa kodo en Esperanto estas la h-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "ch", kvankam en la 20-a jarcento pli kaj pli uziĝis la x-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "cx" (avantaĝa por aŭtomata anstataŭigo per la vera ĉapelita litero). Aliaj sistemoj malpli ofte uzatas: el ili menciindas la uzo de la kombinoj cˆ kaj c'.
En Unikodo, Ĉ kaj ĉ havas la kodojn 264 (deksesume U+0108) kaj 265 (deksesume U+0109), respektive.
Signo | Ĉ ; | ĉ ; | ||
---|---|---|---|---|
Unikoda nomo | LATIN CAPITAL LETTER C WITH CIRCUMFLEX | LATIN SMALL LETTER C WITH CIRCUMFLEX | ||
Enkodigo | dekume | deksesume | dekume | deksesume |
Unikodo | 264 | U+0108 | 265 | U+0109 |
UTF-8 | 196 136 | C4 88 | 196 137 | C4 89 |
HTML | Ĉ | Ĉ | ĉ | ĉ |
Nomita referenco en HTML | Ĉ | ĉ | ||
ISO 8859-3 | 198 | C6 | 230 | E6 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.