2-Pirono aŭ piranono estas nesaturita organika kombinaĵo rezultanta per reduktado de la amilpiranono. Ĝi estas flaveca aŭ malhela likvaĵo, solvebla en akvo. 2-Pirono posedas 5 karbonatomojn, 4 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn. 2-Pirono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj.
Vidu ankaŭ: 4-Pirono| 2-Piranono | ||
| Kemia formulo | ||
 | ||
Pirono | ||
 | ||
 | ||
| 2-Pirono ĉeestas en la Kokoso.[2]. | ||
| Alternativa(j) nomo(j) | ||
| ||
| CAS-numero-kodo | 504-31-4 | |
| ChemSpider kodo | 61462 | |
| PubChem-kodo | 68154 | |
| Fizikaj proprecoj | ||
| Aspekto | flaveca aŭ malhela likvaĵo[3] | |
| Molmaso | 96,08556 g mol−1 | |
| Denseco | 1,192 g/cm−3[4] | |
| Fandpunkto | 1,50°C [5] | |
| Bolpunkto | 207,5°C [6][7] | |
| Ekflama temperaturo | 89,2°C [8] | |
| Solvebleco | Akvo:solvebla[9] | |
| Mortiga dozo (LD50) | 3200 mg/kg (buŝe) [10] | |
| GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| |
| GHS Signalvorto | Averto | |
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H315, H319, H335 | |
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P261, P264, P264+265, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P319, P321, P332+317, P337+317, P362+364, P403+233, P405, P501 | |
(25 °C kaj 100 kPa) | ||
Sintezoj
Sintezo 1
- Preparado de la 2-pirono per reduktado de amilpiranono kaj 2-pirono:
|
|
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{[H]}}\,}}}](http://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1574cbac3e0e6bb17a46deaa70ab0c6992e39e7f)
Sintezo 2
- Preparado de la 2-pirono per traktado de acetileno kaj karbona duoksido:
|
|
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{katalizilo}}\,}}}](http://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3ac4118b3002b6c715bec976e5427c4440185f3c)
Sintezo 3
- Preparado de la 2-pirono per traktado de malikata acido kun sulfata acido[11] sekvata per traktado kun kumalata acido:
|
|
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-2\,CO\,-4\,H_{2}O}]{95^{o}C\,H_{2}SO_{4}}}\,}}}](http://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/872ca766411f26c272b43b091489c9d1288c1ba9)
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-CO_{2}}]{Cu\,650^{o}C}}\,}}}](http://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c0e19c358c9043162d0cf66d498764c733304f24)
Sintezo 4
- Preparado de la 2-pirono per traktado de 3-butinata acido kaj formaldehido:
|
|
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}}](http://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/af21b07e9e503bdbbee6814c136975f68f374663)
Vidu ankaŭ
Referencoj
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
