Elementu-multzo antolatua, zeina pertsona-, datu-, jarduera- eta baliabide-sistematan antolatzen den. From Wikipedia, the free encyclopedia
Informazio-sistema (ingelesez, information system) bat datu-multzo bat da, helburu komun batekin elkar-eragiten duena.
Informatikan, informazio-sistemek erakunde bakoitzaren funtsezko prozesuetarako eta berezitasunetarako garrantzitsua den informazioa administratzen, biltzen, berreskuratzen, prozesatzen, biltegiratzen eta banatzen laguntzen dute.
Informazio-sistema bat diseinuagatik, erabiltzeko erraztasunagatik, malgutasunagatik, erregistroak automatikoki mantentzeagatik, erabaki kritikoak hartzen laguntzeagatik eta garrantzirik gabeko informazioetan anonimotasuna mantentzeagatik nabarmentzen da.
Normalean "informazio-sistema" terminoa oker erabiltzen da informazio-sistema informatikoaren sinonimo gisa; izan ere, kasu gehienetan, informazio-sistema baten baliabide material ia guztiak sistema informatikoz osatuta daude. Hertsiki esanda, informazio-sistema batek ez du zertan baliabide horiek eduki (nahiz eta praktikan hori ez den gertatzen). Beraz, esan liteke informazio-sistema informatikoak informazio-sistemen azpimota edo azpimultzo bat direla oro har.
Informazio-sistemak (IS) informazioa biltzeko, prozesatzeko, biltegiratzeko eta banatzeko diseinatutako sistema formalak, sozio-teknikoak eta antolakuntzakoak dira[1].
Informazio-sistemek erakunde batean informazioaren teknologiaren azpiegituraren garapena, erabilera eta administrazioa jorratzen dituzte.
Informazioaren aroan, konpainien ikuspegia aldatu egin da produktuarekiko orientaziotik ezagutzaranzko orientaziora; zentzu horretan, merkatua gaur egun prozesuaren eta berrikuntzaren terminoetan lehiatzen da, produktuaren terminoetan izan ordez. Enfasia ekoizpenaren kalitatetik eta kantitatetik ekoizpen-prozesura aldatu da, bai eta prozesu horrekin batera doazen zerbitzuetara ere.
Konpainia baten aktiborik handiena, gaur egun, bere informazioa da, bere pertsonalean, esperientzian, ezagutzan eta berrikuntzetan (patenteak, egile eskubideak, sekretu komertziala...) adierazten dena. Lehiatu ahal izateko, erakundeek informazio-azpiegitura indartsu baten jabe izan behar dute, eta azpiegitura horren bihotzean kokatzen da informazio-teknologiaren azpiegitura. Horrela, informazio-sistemak erakundearen barruan informazio-fluxuaren euskarri den teknologiaren erabilera hobetzeko moduak aztertuko ditu. Informazio-sistema batek datuak osatzen dituzten elementu guztiak eskaini behar ditu, egitura sendoan, etorkizuneko aldaketen aurrean modu malgu eta homogeneoan.
Sailkapen hau erakunde baten hierarkian oinarritzen da, eta piramidearen eredua[2] deitu zitzaion. Helburu duten funtzioaren arabera edo bukaerako erabiltzaile motaren arabera[3], informazio-sistemak ondorengo moduan sailka daitezke:
ERP terminoak enpresa baliabideen planifikazioa (ingelesez, Enterprise Resource Planning) esan nahi du. Programa hauek enpresaren barneko operazio ezberdinak kudeatzeaz arduratzen da, ekoizpen arlotik banaketara arte, eta baita giza-baliabideen arlora arte.
Modulu ezberdinez osatutako kudeaketa softwarea da, negozioaren prozesu ezberdinen euskarri izateko diseinatuak izan diren soluzioak eskaintzen dituena. ERP sistemek enpresa-prozesuak estandarizatzen dituzte eta funtzio-arlo ezberdinei, erakundeko edozein puntutan sortua izan den informaziora sarbidea eskaintzen diete.[8]
ERP sistemen oinarrizko ezaugarriak honakoak lirateke[9]:
Gaur egun merkatuan dauden ERP soluzio batzuk hauek lirateke: SAGE, SAP, Oracle, Microsoft Dynamics...[10]
SCM terminoak hornikuntza katea kudeatzeko sistema (ingelesez, Supply Chain Management) esan nahi du. Sistema hauen helburua negozio-prozesuak azken erabiltzaile batetik hasi eta hornikuntza-kate osoan bezeroei balioa eransten dieten produktuak, zerbitzuak eta informazioa ematen dituzten ordezkoetaraino integratzea da[11].
SCM sistemek hornikuntza katearen ikuspegi globala eskaintzen dute, kate honetako kanpo zein barne prozesuak berriz definitu, integratu, koordinatu, egikaritu eta automatizatzeko aukera erraztuz.
Gaur egun merkatuan dauden SCM hornitzaileen adibide batzuk Oracle SCM, Microsoft Dynamics SCM, SAP SCM, Sage Software... dira.[12]
CRM terminoak bezeroekiko harremanak kudeatzeko sistema (ingelesez, Customer Relationship Management) esan nahi du. Hauek erakundeak bezeroekin dituen harremanen informazio guztia biltzeko eta kudeatzeko aukera ematen dute, bezeroak identifikatu, erakarri eta eusteko, eta horrela, haiekin harreman onuragarria eta iraunkorra sortzeko, bi alderdien mesedetan.
Business Intelligence erakunde edo enpresa baten kudeaketan ardazten diren estrategia, aplikazio, datu, produktu eta arkitektura teknikoen multzoa da.
Honen ezaugarri garrantzitsuenak jarraian laburbiltzen dira:
Hauek dira gaur egun ezagutzen diren programa garrantzitsuenetako batzuk: Oracle Data Mining, R, Pentaho, SPSS...
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.