San Joan Bataiatzailearen eliza (Hernani)
eraikitako euskal ondare nabaria Hernanin From Wikipedia, the free encyclopedia
eraikitako euskal ondare nabaria Hernanin From Wikipedia, the free encyclopedia
San Joan Bataiatzailearen eliza Hernaniko parroki-eliza da. Fatxada nagusia Hernaniko udaletxeari atxikia dago eta biek Gudarien plazaren ertz bat osatzen dute. XVI. mendean eraikia, euskal gotikoan.
San Joan Bataiatzailearen eliza | |
---|---|
Eraikitako euskal ondasun nabarmena | |
Hernaniko hiri historikoa | |
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Gipuzkoa |
Udalerria | Hernani |
Koordenatuak | 43°15′56″N 1°58′34″W |
Historia eta erabilera | |
Eraikuntza | XVIII. mendea |
Erlijioa | katolizismoa |
Arkitektura | |
Estiloa | pizkundetar arkitektura arkitektura barrokoa |
Ondarea | |
EJren ondarea | 1 |
Fatxada nagusiko sarrera barrokoa da, hareharrizkoa. Ate gainean, zurezko San Joan Bataiatzailearen irudi bat dago, bildotsa eskuetan duela.
XVII. mendearen erdialdean (1651-1656) egindako erretaula klasizista da. Kutxatilategi egiturakoa da eta buruhormari egokitutako zortzialdeko oinplanoa du. Predela, bi gorputz eta burua ditu, eta antolaketa honakoa da: hiru kale eta lau kalearte. Predelan, marko laukizuzena duten tronadurak ditu, kaleetan, kalearteetan eta lehenengo gorputzeko zutabeen basamentuen gainean. Erretaularen alboko kaleetan eta buruan, erliebeak dituzten enkasamenduak daude eta gainontzeko parteetan mukuludun hormakonkak daude. Erdiko kaleko hormakonkek, goiko partean, erdi-puntuko arkua dute. Erdiko kalearen eta kalearteen alboetan dauden zutabeen fusteak sogeatuak eta entortxatuak dira. Frisoak, erlaitzak eta enkasamenduen markoak goitik behera apaintzen dituzte.
Lehenengo gorputzean predela moduko zokaloa dauka. Predelan marko laukizuzenak dituzten erliebeak daude. Buruko gorputzean landare-motiboez apainduriko zokaloa du. Goiko gorputz horretan, erdiko kalearen gainean frontoi kurbatua dago. Alboko kaleek, berriz, frontoi ebakia dute. Muturreko alboetako kalearteetan mukulu askeak daude. Kalearte horietako errematean eskulturak daude apaingarri. Barruko kalearteetako goiko partean haur aingeruak ikus daitezke.
Sagrarioa lehenengo gorputzean dago, hormakonkaren azpian. Sagrarioak tenplete-tabernakulu forma du, fusteko zutabeak eta goiko partean kupula dituena. Altzari horrek apaingarri ugari ditu, hala nola loroiak, kukuluak eta galloiak. Ez dauka taila asko baina, taila horietan ikus daitekeen motibo aniztasunagatik, estilo barrokoaren hastapena antzeman daiteke.
Altzaria handia izanik, ikonografia ere zabala da. Predelan Kristoren bizitzaren hainbat pasarte ikus daiteke, bai eta santu batzuk eta Bertuteak ere. Lehenengo gorputzean, ebanjelioaren esparruan, "Deikundea"ren erliebea dago. Gutunen esparruan "Ikustaldiaren" pasartea ikus daiteke. Erdiko kalean Sortzez Garbiaren eskultura dago. Kalearteetan San Petri, San Paulo, San Andres eta Santiago daude. Bigarren gorputzean, erdiko kalean, San Joan Bataiatzailearen taila dago. Erliebeetan, "Kristoren bataioa" eta "San Joan Bataiatzailearen lepamoztea" pasarteak ikus daitezke. Kalearteetan apostoluen eskulturak daude. Buruan honako bikoteak daude: San Lorenzo eta San Esteban, eta Santo Domingo eta San Frantzisko Asiskoa. Erdiko kalean "Jaunaren Antzaldaketa" gaiaren inguruko pasartea dago. Polikromia erretaula bera baino geroago egin zen, XVIII. mendearen erdialdean.
Hernaniko erretaula hau garai hartan ondo ezaguna izan zen Bernabe Cordero maisuaren lan bikainetako bat da. Bere apaingarri aberatsak kontuan izanik, lan aitzindaria kontsideratu da erretaula, geroan zabalduko zen estilo barrokoko erretaulen aitzindaria hain zuzen.
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.