Akkra

Akkra^[1] (ingelesez: Accra, əˈkrɑː ahoskatua) Ghanako hiriburua eta hiri nagusia da. Gineako golkoan dago, eta kultura, merkataritza eta industriagune garrantzitsua da. Komunikazio ugari ditu, burdinbidez eta errepidez, kostalde bereko beste hiriekin. Garrantzi handiko petrolio findegia du.

Akkra Nkran Gɛ Gaga
hiria
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Ghana
Eskualdea	Akkra Handia
Alkatea	Elizabeth K.T. Sackey (en)
Izen ofiziala	Accra
Jatorrizko izena	Nkran Gɛ Gaga
Posta kodea	GA
Geografia
Koordenatuak	5°33′22″N 0°11′49″W
Azalera	173 km²
Altitudea	61 m
Demografia
Biztanleria	1.782.150 (2021)
Dentsitatea	0 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	0302, 0302
Ordu eremua	UTC±00:00 eta Greenwich Meridianoko Ordua
Hiri senidetuak	Johannesburg, Chicago, Washington, Columbia, Columbus, Paynesville (en) eta Sao Tome
Hizkuntza ofiziala	ingeles
http://www.ama.ghanadistricts.gov.gh/

Etimologia

"Akkra" izena "Nkran" hitzatik dator, Àkan hizkuntzetan "inurriak". Izenaren justifikazioa inguruan zeuden inurritegi ugaritasunean aurki nahi izan da.

Historia

1500 eta 1578 artean egungo Akkraren inguruan Portugaldar Inperioak gotorleku bat sortu zuen. Tokia Afrikako lehengaiak eta esklabuekin komertzio egiteko egokia zen eta horiek ospea eman zioten, azken buruan europearrek Gineako golkoko mendebaldeko itsasalde horri Urre Kosta esan baitzioten.^[2]. Esklabuak batez ere ga herriaren lurraldeetan harrapatzen zituzten, kokalekuaren inguruko mendietan. 1578an ga herriko talde batek portugaldarren gotorlekua txikitu zuen; XVII. mendearen hasieran, bestetik, ga herrikoek bertan hiri bat sortu zuten. 1642an Herbeheretar Inperioak portugaldarra ordezkatu zuen eta beste gotorleku komertziala sortu zuten. Halaber, Britaniar Inperioaren Royal African Companyak inguruetan kokatu ziren gatazka armatuak sortuz; arazoak, nolabait, 1672ko Bredako Itunaren bitartez konpondu ziren; horren arabera britainiarrek beste kokapena bilatu zuten. Aipatutako herriekin batera, inguruan ere, XVII. mendearen bukaeran, suediarrak eta danimarkarrak ibili ziren.

Christiansborg gaztelua.

Egungo hiria ga herriak sortutako inguruan garatu zen baina baita ere beste herrialdetako inbaditzaileen gotorlekuak hartuz:

• Britaniarren Jamestown;
• Danimarkarren Osu castle, egungo Fort Christiansborg;
• Herbeheretarren Ussher gotolekua.

Aipatutako lau alde hauek egungo hiriburuaren barrutiak dira.

1877an, britaniarren eta Ashanti Inperioa arteko gerren ondoren, Akkra Urre Kosta Britaniar koloniaren hiriburua izendatu zuten, horrela Cape Coast ordezkatuz. Halaber, poliki-poliki, lurraldean zeharrean burdinbidearen eraikuntzak hiria Ghanako benetako bihotz ekonomikoa bihurtu zuen.

1862an eta 1939an lurrikarek txikizio handiak eragin zituzten Akkran.

1948an Accra Riots erakundeak Erresuma Batuarekiko independentziaren aldeko kanpaina handia eragin zuen. 1957an estatu izaera eskuratu zuten eta Akkra hiriburua izendatua izan zen.

Gaur egun Afrikako hiriburu aurreratuenetariko bat da.

Klima

Akkrak klima tropikala lehorra du ia erdielkorra. Bi euri garaiak ditu baina urte osoan ez du asko egiten, 730 mm. batezbesteko. Tenperatura aldetik ez dira aldaketa handiak ematen: 24,7°tik 28°tara. Abuztua hilabete hotzena da, martxoa beroena.

Datu klimatikoak (Akkra)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	34	38	38	34	35	33	32	32	32	32	33	34	38
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	31	31	31	31	31	29	27	27	27	29	31	31	30
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	23	24	24	24	24	23	23	22	23	23	24	24	23
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	15	17	20	19	21	20	19	18	20	19	21	17	15
Euria (mm)	15	33	56	81	142	178	46	15	36	64	36	23	725
Euri egunak (≥ 1 mm)	1	2	4	6	9	10	4	3	4	6	3	2	54
Eguzki orduak	217	226	217	210	217	150	155	155	180	217	240	248	2432
Iturria: BBC Weather[3]

Demografia

Biztanleriaren bilakaera
Urtea	Biztanleria
1931	61.000
1950	160.000
1960	390.000
1970	624.091
1984	969.195
2000	1.658.937
2001	1.661.400

Hiri senidetuak

Akkrak bi hiri senidetu ditu:^[4]

Hiria	Herrialdea	Urtea	Erreferentziak
Chicago, Illinois	Estatu Batuak	1989	[4]
Washington Hiria	Estatu Batuak	2006	[5]

Galeria

• 
  Achimota eskola.
• 
  Izar Beltzaren enparantza.
• 
  Akkra modernoa.
• 
  Akkrako merkatua.
• 
  Kaleko giroa.