Chartres

Chartres Frantziako iparraldean dagoen hiria da, Erdialdeko eskualdearen eta Eure-eta-Loireko departamenduaren hiriburua.

Chartres Chartres
Frantziako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Frantzia
Frantziaren banaketa administratiboa	metropolitar Frantzia
Eskualdea	Erdialdea-Loira Harana
Departamendua	Eure eta Loir
Barruti	Chartreseko barrutia
Alkatea	Jean-Pierre Gorges
Izen ofiziala	Chartres
Jatorrizko izena	Chartres
Posta kodea	28000
Geografia
Koordenatuak	48°26′48″N 1°29′18″E
Azalera	16,85 km²
Altitudea	142 m, 121 m, 161 m eta 147 m
Mugakideak	Champhol, Mainvilliers, Lucé, Luisant, Le Coudray, Gellainville, Nogent-le-Phaye, Gasville-Oisème eta Lèves
Demografia
Biztanleria	37.990 (2022ko urtarrilaren 1a)
20.569 (%54,1)   (%47,4) 18.009
Dentsitatea	2.255 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Betleem, Spira, Ravenna, Évora, Cusco, Chichester, Chartres-de-Bretagne, Sakurai (en) eta Ronda
chartres.fr

1999an 40.361 biztanle zituen.

Katedrala

1145 aldera, Chartresko gotzainaren ekimenez, katedrala eraikitzeko obrak hasi ziren, estilo berrian. Handik berrogeita hamar bat urtera, mendebaldeko fatxada ez beste guztia erre zen sute batean. Hasieran, izugarrizko hondamenditzat hartu zen ezbeharra, elizarekin batera, Ama Birjinaren erlikia ere galdu zela uste baitzen. Baina erlikia salbatu zela egiaztatu zenean, animoak erabat irauli ziren. Izan ere, goiko seinaletzat hartu baitzuten sutea, Jainkoaren Atearen duin izango zen eliza ederrago bat eraiki zedin.

Hala, interpretazio hark berrindartuta, 1195 inguruan hasi ziren katedrala berriro eraikitzeko lanak. Parisko Notre-Damekoa baino belaunaldi bat geroago eraikia, lehen gotikoko arkitekturako maisu lan gorentzat hartzen da Chartresko katedrala. Alboetako habearteen gaineko galeriak triforioaren arkuen atzean ezkutaturiko pasabide estu bilakatu ziren ; habearteko arkuak altuagoak eta estuagoak ziren; euskarri funtzioa betetzen zuten zutabe nagusiei beste batzuk atxiki zitzaizkien zutikako lerroen jarraitasuna areagotzeko, eta habearte nagusiko gangak ez ziren jada sei zatikoak.

Chartresko katedralak, gainera, oraindik gordetzen ditu hasierako leiho polikromatu gehienak. Izatez, beira leiho zoragarri horiek asko urritzen dute eguzkiaren argia, kolore askotako iragazki erraldoi batzuen antzera portatzen baitira, eta Suger abadeak hainbeste laudatu zituen balio sinbolikoak eransten dizkio egun-argi arruntari.

Demografia

Biztanleriaren bilakaera 1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851 15.000 13.794 13.809 13.714 14.439 14.750 16.383 17.353 18.234 1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896 18.925 19.531 19.442 19.580 20.468 21.080 21.903 23.108 23.182 1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954 23.431 23.219 24.103 23.349 24.630 25.357 27.077 26.422 28.740 1962 1968 1975 1982 1990 1999 2009 2014 2020 31.495 34.469 38.928 37.119 39.595 40.361 - - -

Herri eta hiri senidetuak

•  Ravenna (Italia)
•  Speyer (Alemania)
•  Chichester (Erresuma Batua)
•  Betleem (PSE)
•  Évora (Portugal)
•  León (Espainia) (Espainia)

Ikus, gainera

• Chartresko katedrala

Kanpo estekak

• (Frantsesez) Hiriko webgune ofiziala

• Datuak: Q130272
• Multimedia: Chartres / Q130272

Artikulu hau Frantziako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.