Horrea

Horrea-k (horreum singularrean) elikagaiak gordetzeko lekuak ziren erromatar garaian. Gehienetan, pluralean erabili ohi da.

Horrea Epagathiana et Epaphroditiana, Ostian K.o. 150 inguru eraikia.

Saalburg gotorlekuan berreraikitako horreuma, Alemania.

K.o. III. mende hasieran Vercovicium-en zegoen Housesteads kanpamendu militarreko horrea bikoitzaren berreraikitzea.

Historia

Erroma , lehenengoak eraiki ziren Tiber ibai ertzean eraiki ziren, eta han ere jaso zen, K.a. II. mendearen hasieran, denetan ospetsuena: Porticus aemilia delakoa, 26 000 m2 baino gehiagoko eraikuntza angeluzuzena, zazpi nabetan banatua. Sendotasun handia zutela eta, biltegi horiek 500 urte baino gehiagoan egon ziren martxan. Grakoen garaian (Tiberius Sempronius Gracchus eta Gaius Sempronius Gracchus anaien denboran), horrea publica populi Romani direlako biltegiak eraiki ziren plebea gari-banaketekin hornitzeko. Ostiako portuan ere biltegi handiak egin ziren itsasoz ekarritako salgaiak gordetzeko.

Ezaugarri fisikoak

Eraikin horiek oinplano angeluzuzenekoa edo laukizuzenekoa izaten ziren, eta barrualdea konpartimentutan banatua zuten. Segurtasuna eta suteen aurkako babesa izan ziren kezka nagusiak. Horreak sarritan pareta oso lodiekin egiten ziren (1 m arte) sute-arriskua murrizteko, eta leihoak beti estuak izaten ziren eta hormaren goialdean jartzen ziren, lapurretak saihesteko. Ateak sarraila-sistema landuekin babestuta zeuden. Horrea handienak kanpoko bi edo hiru ate besterik ez zituen izaten, askotan nahiko estuak. Hau da, ez zuten gurdiak sartzen uzten eta horregatik uste da salgaiak barruan eta haien inguruan mugitzeko lan nekeza, seguruenik, eskuz bakarrik egiten zen. Handienek langile-kopuru handia izango zuten.^[1]

Novioregum hiri gelo-erromatarraren aztarnak airetiko argazki batean. Horrea ondo bereizten dira. Moulin du Fâ, Barzan, Itsas Charente.

Izenak

Erromatarren horreum-ei berezko izena ematen zitzaien, eraikin garrantzitsuak zirela seinale , eta batzuek biltegiratzen zituzten produktuak (eta, seguruenik, saldu egiten zituzten) adierazten zituzten izen horiekin, hala nola argizaria (horrea candelaria), papera (horrea chartaria) edo piperbeltza (horrea piperataria). Beste batzuek enperadore edo familia inperialarekin zerikusia duten pertsonen izena hartu zuten, hala nola Horrea Galbae, itxuraz I. mendeko Galba enperadorearen izena jaso zuena. Ostian bereziki ondo kontserbatutako horreum batek, Horrea Epathathiana et Epaphroditiana izenekoak, Epagathus eta Epafroditus libertoei zor die izena.^[2][3]

Ikus-entzunezko materialak

• horreum baten berreraikitze digitala (Longovicium Roman Fort (Horreum) granary 3D CGI) YouTuben