Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentzia

Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentzia edo EANA^[1] (ingelesez: International Atomic Energy Agency) Nazio Batuen Erakundearekin lotuta dauden organoetako bat da.

Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentzia
Datuak
Izen laburra	AIEA eta IAEA
Mota	Nazio Batuek ezarritako erakundea
Herrialdea	Austria
Jarduera
Kidetza	Digital Preservation Coalition eta International Association of Scientific, Technical and Medical Publishers
Eskumendekoak	International Nuclear Library Network (en) eta International Atomic Energy Agency - Trieste (en)
Enplegatuak	2.500 (2021eko ekaina)
Agintea
Zuzendaria	Rafael Grossi (en)
Egoitza nagusi	Viena 48.2339°N 16.4161°E / 48.2339; 16.4161
Jabea	Nazio Batuen Erakundea
Zeren jabe	International Nuclear Information System (en)
Ekonomia
Aurrekontua	380.000.000 € (2021eko ekaina)
Historia
Sorrera	1957
Jasotako sariak	Bakearen Nobel Saria  (2005)
webgune ofiziala

Erakunde hau Vienan hasi zen funtzionatzen, 1957ko uztailaren 29an. Urte bereko azaroan Batzar Nagusiak onartu egin zuen Agentziaren eta NBEren arteko harremana. Energia atomikoa mundu osoan bakea, osasuna eta garapena lortzeko erabiltzea bultzatu eta azkartu nahi zen honela.

Emandako laguntza helburu militarrekin ez dadin erabil dauka helburutzat. EANAk segurtasun nuklearrerako eta ingurugiroaren babeserako neurriak ezartzen ditu, kooperazio teknikoaren bidez herrialde kideei laguntzen die eta energia nuklearrari buruzko informazio zientifiko eta teknikoaren elkartrukatzea sustatzen du.

Garapen bidean dauden gobernuei laguntza emateko aholkulariak, ekipoa eta gaitasuna ditu. Ezagutza teoriko eta praktikoen transmisioa bultzatzen du, herrialde hartzaileek euren energia atomikoaren programak era eraginkor eta seguruan gauzatu ahal ditzaten.

Erradiazioen aurka babesteko segurtasun-neurri oinarrizkoak ere azaltzen ditu, eta praktika-araudiak argitaratzen ditu operazio jakin batzuen inguruan, material erradioaktiboaren garraioa barne.

2005ean Bakearen Nobel Saria eman zioten Mohamed ElBaradei bere zuzendariarekin batera.

Gaur egun ere EANAren egoitza Vienan (Austria) dago, eta 144 herrialde dira bertako kide.

Kideak

Vatikano Hiria eta Nazio Batuen Erakundeko herrialde asko EANAko kideak dira.

Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziako kideak.

EANAko kideak ez diren herrialdeak:

•  Andorra
•  Antigua eta Barbuda
•  Bahamak
•  Bahrain
•  Barbados
•  Bhutan
•  Burundi
•  Cabo Verde
•  Dominika
•  Ekialdeko Timor
•  Ekuatore Ginea
•  Fiji
•  Gambia
•  Grenada
•  Ginea
•  Ginea-Bissau
•  Guyana
•  Israel
•  Kiribati
•  Komoreak
•  Kongoko Errepublika
•  Laos
•  Lesotho
•  Maldivak
•  Mikronesiako Estatu Federatuak
•  Nauru
•  Nepal
•  Oman
•  Papua Ginea Berria
•  Ruanda
•  Saint Kitts eta Nevis
•  Saint Vincent eta Grenadinak
•  Salomon Uharteak
•  Samoa
•  San Marino
•  Santa Luzia
•  Sao Tome eta Principe
•  Somalia
•  Surinam
•  Swazilandia
•  Tonga
•  Trinidad eta Tobago
•  Turkmenistan
•  Tuvalu
•  Vanuatu

EANAtik erretiratu diren herrialdeak:

•  Ipar Korea (1974–1994)
•  Kanbodia (1958–2003)

Onarpen-dokumentuen berrespena jasotzeko dauden herrialdeak:

•  Togo (2004)

EANAren presidenteak historian zehar

Herrialdea, izena	Aldia
AEB - W. Sterling Cole	1957–1961
Suedia - Sigvard Eklund	1961–1981
Suedia - Hans Blix	1981–1997
Egipto - Mohamed ElBaradei	1997 - Gaur egun