Intel
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Sarrera
Intel Corporation Ameriketako Estatu Batuetako teknologia eta elektronika enpresa bat da, zirkuitu integratuen eta mikroprozesagailuen ekoizpenean espezializatua. Egoitza nagusia Santa Clara udalerrian du, Silizio Harana (Kalifornia)[1]. 1968ko uztailaren 18an sortu zuten Intel Robert Noyce eta Gordon Moore erdieroaleen aitzindariek, eta sarritan Andrew Groveren [2]ikuspegi eta zuzendaritza exekutiboarekin lotzen da. Enpresaren izena Integrated Electronics Corporation izenetik dator (nahiz eta uste orokorra izan "Intel" intelligence hitzetik datorrela esatea). Intel da gaur egun PC ordenagailu gehienetan erabiltzen diren x86 mikroprozesagailuen sortzailea eta ekoizlea. Denbora luzez mundu osoko zirkuitu integratuen ekoizle nagusia izan da; gaur egun, bigarrena da, Samsung konpainiaren atzetik. Hala ere, munduko erdieroaleen ekoizle nagusia izaten jarraitzen du, urteko negozio-zifraren arabera.
Intelek Apple, Lenovo, Hewlett-Packard (HP) eta Dell konpainien ordenagailu eta gailu elektronikoei mikroprozesagailuak hornitzen dizkie.
Intel konpainiak mikroprozesagailuak hornitzen dizkie ordenagailu-sistemak fabrikatzen dituzten enpresa gehienei; eta x86 argibide-multzoaren garatzaile nagusietako bat da, gaur egungo ordenagailu pertsonaletan (PC) erabiltzen den estandar nagusia. Horrez gain, txip-multzoak (txipset), sare-kontrolagailuak, flash memoria, txartel grafikoak (GPU), FPGA motako gailu programagarriak eta komunikazio zein konputazioarekin lotutako beste produktu ugari ekoizten ditu. Intel-ek presentzia handia du errendimendu handiko eta jokoetarako ordenagailuen merkatuan, bere Intel Core prozesagailu-lerroaren bidez, eta baita Intel Arc GPU seriearekin ere.
Intelek hainbat mikroprozesagailu-teknologia garatu ditu, hala nola, Pentium D eta Core 2 Duo prozesadoreetan ezarritako nukleo anitzeko arkitekturak, ordenagailu eramangarrien merkaturako sortutako Centrino plataforma, eta HyperThreading teknologia; lehen aldiz, Pentium 4 eta ondoren, Core i7 prozesadoreetan txertatua. Core i7 familiak Core 2 Duo serieari lekua kendu zion, Xeon eta Xeon Phi prozesadoreek soilik gainditzen dutelarik potentzian. Azken horiek 72 nukleo izatera hel daitezke, eta 1,5 GHz-ko maiztasunean funtzionatzen dute. Teknologia horiek Intel mundu osoan ezagun bihurtu dute, eta salmentak nabarmen bultzatu dituzte.
1990eko hamarkadan, Intel izan zen ordenagailu pertsonaletako hardwarearen berrikuntza nagusi askoren eragile, hala nola, USB, PCI, AGP eta PCI-Express bus estandarrak garatzen. Aldi berean, RDRAM memoria eta Slot 1 interfazea bezalako teknologia berriak ere garatu zituen Pentium II eta Pentium III prozesadoreetan, merkatuan bere posizioa sendotzeko. Baina, estrategiak ez zion Inteli espero zuen abantaila eman merkatuan. Horren ondorioz, AMD konpainiak x86-64 arkitekturan oinarritutako lehen 64 bit-eko prozesadorea merkaturatu zuen, x86 bateragarritasuna mantenduz, bitartean Intel Itanium arkitektura ez zuten garatu.
Intelen lehiakide nagusia Advanced Micro Devices (AMD) da. Bi konpainiek teknologia-patenteak partekatzeko akordioak izan zituzten garai batean, baina, ondoren elkarri aurre egin diote auzitegietan. Beste lehiakide historiko bat Cyrix izan zen, gaur egun VIA Technologies enpresan integratua, eta VIA C3 prozesadoreekin jarraitzen du energia-kontsumo txikiko segmentuan. Bestalde, ARM nukleodun prozesadoreak dituzten gailuen gorakadak ordenagailu mugikorren merkatuan lehiakide gero eta serioagoa bihurtu du Intel.
Hamarkada horretan, Microsoft Windows eta Intel arteko aliantza, Wintel [3] [4]izenez ezaguna, funtsezkoa izan zen PC merkatuaren bilakaeran, eta horrek Intelen nagusitasuna sendotu zuen. Horri esker, konpainiak mikroprozesagailuen diseinu berrietan inbertsio handiak egin zituen, ondorioz, ordenagailu-industriaren [5] [6]hazkundea bizkortu zuen. Aldi horretan, Intel PC mikroprozesagailuen hornitzaile nagusia bihurtu zen, % 90eko[7] merkatu-kuotarekin, eta askotan lehiaren aurkako estrategiengatik kritikatu izan da, bereziki AMDren aurka.
Azken urteetan, AMDren lehiakortasuna handitu den arren, eta Intelen merkatu-kuota jaitsi bada ere, 2023an oraindik ere x86 merkatuaren % 68,4 bere esku zuen. 2022an, konpainiak bere 12. belaunaldiko prozesadoreak aurkeztu zituen CES 2022 azokan, errendimendu eta eraginkortasun hibridoaren arkitektura berritzailearekin.
Remove ads
Historia
Jatorria
Intel Mountain Viewen (Kalifornia) sortu zuten 1968ko uztailaren 18an, Gordon E. Moore kimikariak, Robert Noyce fisikariak eta zirkuitu integratuaren asmatzaileek eta Arthur Rock inbertitzaile eta arrisku-kapitaleko enpresariak [8][9][10]. Moore eta Noycek Fairchild Semiconductor utzi zuten, non enpresa sortu zuten "zortzi traidoreen" parte bihurtu ziren. Hasieran, 500.000 akzio zeuden zirkulazioan, eta horietatik Noycek 245.000 akzio erosi zituen, Moorek 245.000 akzio eta Rockek 10.000 akzio erosi zituzten, guztiak dolar 1ean akzio bakoitzeko. Rockek 2.500.000 dolarreko obligazio bihurgarriak eskaini zizkion inbertitzaile pribatu talde mugatu bati (2022an 21 milioi dolarren baliokidea), 5 dolarreko [11] [12]akzio bakoitzeko bihurgarriak. Bi urte geroago, Intel enpresa publiko bihurtu zen hasierako eskaintza publiko (IPO) baten bidez, 6,8 milioi dolar bilduz (akzio bakoitzeko 23,50 dolar). Intel izan zen orduan sortu berria zen NASDAQ [13](National Association of Securities Dealers Automated Quotation System) erakundean kotizatzen lehenengo enpresetako bat. Inteleko hirugarren langilea Andy Grove izan zen, ingeniari kimikoa, eta hark zuzendu zuen enpresa 1980ko hamarkada osoan zehar eta 1990eko hazkunde handiko hamarkadaren garaian.
Izena erabakitzeko, Moorek eta Noycek berehala baztertu zuten "Moore Noyce"[14], "zarata gehiago" lortzeko homofonoa –izen desegokia elektronika enpresa batentzat, elektronikan zarata ez baita desiragarria eta interferentzia txarrekin lotu ohi da–. Horren ordez, NM Electronics enpresa sortu zuten 1968ko uztailaren 18an, baina, hilaren amaieran izena aldatu zioten Inteli, eta Integrated Electronics izena hartu zuen. "Intel"ek Intelco hotel katearen antza zuen eta izenaren eskubideak erosi behar izan zituzten.[15]
Historia goiztiarra
Sorreran, Intel gailu erdieroaleak erabiliz zirkuitu logikoak egiteko zuen gaitasunagatik nabarmendu zen. Fundatzaileen helburua memoria erdieroalearen merkatua zen, oso aurreikusia dagoena nukleo magnetikoaren memoria ordezkatzeko. Bere lehen produktua, 1969an merkatuan abiadura handiko memoria sartu zen, 64-biteko memoria estatiko bipolarra (SRAM) izan zen. Urte berean, Intelek 3301 Schottky 1024 biteko irakurtzeko soilik den memoria bipolarra (ROM) [16]ere ekoiztu zuen, eta horrez gain, lehen metal–oxido–erdieroale eremu efektuko transistore komertziala (MOSFET) ere sortu zuten, hori siliziozko ateko SRAM txipa zen, 256 biteko 1101 txipa, hain zuzen ere.[17][18][19]
.jpg)
1101ekoa aurrerapen nabarmena izan zen arren, bere zelula estatikoen egitura konplexuak motelegia eta garestiegia egin zuen mainframe memorientzat. Merkatuan eskuragarri zegoen ausazko sarbideko lehen memoria dinamikoan (DRAM) inplementatutako hiru transistoreko gelaxkak, 1970ean merkaturatutako 1103ak, arazo horiek konpondu zituen. 1103 memoria erdieroalearen munduko txipik salduena zen 1972rako, aplikazio askotan [20][21]nukleoaren memoria ordezkatu baitzuen. Intelen negozioa hazi egin zen 1970eko hamarkadan, fabrikazio-prozesuak zabaldu eta hobetu zituenean, eta produktu-sorta zabalagoa ekoitzi zuen, oraindik ere hainbat memoria-gailu nagusi zirela.
Intelek 1971n sortu zuen merkatuan eskuragarri zegoen lehen mikroprozesadorea, Intel 4004[22]. Mikroprozesadoreak aurrerapen nabarmena ekarri zuen zirkuitu integratuen teknologian, ordenagailu baten prozesatzeko unitate zentrala miniaturizatu baitzuen, eta, horri esker, makina txikiek garai batean oso makina handiek bakarrik egin zitzaketen kalkuluak egin zitzaketen. Berrikuntza teknologiko handia behar zen mikroprozesadorea lehen "mini ordenagailu" eta gero "ordenagailu pertsonal[23]" gisa ezagutzen zenaren oinarri bihurtu aurretik. Intelek lehen mikroordenagaliuetako bat ere sortu zuen 1973an.[24][25]
Intelek 1972an ireki zuen bere lehen nazioarteko fabrikazio-instalazioa, Malaysian, Intelen hainbat operazio hartuko zituena. Ondoren, 1980ko hamarkadaren hasieran Singapurren eta Jerusalemen muntaketa-instalazioak eta erdieroaleen instalazioak ireki zituen, eta 1990eko hamarkadan Txinan, Indian eta Costa Rican fabrikazio- eta garapen-zentroak[26]. 1980ko hamarkadaren hasieran, bere negozioan DRAM txipak ziren nagusi. Hala ere, erdieroaleen fabrikatzaile japoniarren lehia handitu zen, eta 1983rako izugarri murriztu zen merkatu horren errentagarritasuna. Intel mikroprozesadore batean oinarritutako IBM ordenagailu pertsonalaren arrakasta gero eta handiagoa izan zen. Horri esker konbentzitu zuten Gordon Moore (CEO 1975etik) konpainiaren ikuspegia mikroprozesadoreetara aldatzeko eta negozio-eredu horren funtsezko alderdiak aldatzeko. Moorek 386 modeloko Intel zigilua jartzeko hartutako erabakian, konpainiaren arrakasta erabatekoa izan zen.
1980ko hamarkadaren amaieran, IBMren eta IBMren lehiakideen mikroprozesadoreen hornitzaile gisa izandako posizio ezustekoagatik azkarki hazten ari zen ordenagailu pertsonalen merkatuaren barruan. Intelek aurrekaririk gabeko 10 urteko hazkundeari ekin zion, PC industriaren hardware-hornitzaile nagusi eta errentagarriena bezala, "Wintel" konbinazio irabazlearen zati bat. Moorek Andy Groveri eman zion zuzendari nagusi kargua, 1987an. 1991n Intel Inside marketin-kanpaina abiarazi zuenean, Intel gai izan zen markaren leialtasuna kontsumitzaileen hautaketarekin lotzeko; hala, 1990eko hamarkadaren amaieran, Pentium prozesadoreen linea etxeko izen bihurtu zen.
Remove ads
Produktuen eta merkatuaren historia
SRAMak, DRAMak eta mikroprozesadorea
Intelen lehen produktuak despazamendu erregistro-memoria eta ausazko sarrera memoria zirkuitu integratuak izan ziren, eta Intel lider bihurtu zen 70eko hamarkadan zehar DRAM, SRAM eta ROM merkatu oso lehiakorretan. Aldi berean, Intel-eko ingeniariek (Marcian Hoff, Federico Faggin, Stanley Mazor eta Masatoshi Shimak); asmatu zuten Intelen lehen mikroprozesadorea. Hasiera batean, Busicom enpresa japoniarrak ASIC batzuk ordezkatu zituen Busicomek egindako kalkulagailu batean. Intel 4004 1971ko azaroaren 15ean sartu zen masa-merkatuan, nahiz eta mikroprozesadorea ez zen Intel-en negozioaren ardatz bihurtu 1980ko hamarkadaren erdialdera arte.
1983an, ordenagailu pertsonalaren garaiaren hasieran, Intelen irabaziaek Japoniako txip memoria fabrikatzaileen presioa areagotu egin zen, eta orduko zuzendariak, Andy Grovek, mikroprozesadoreetan zentratu zuen enpresa. Grovek trantsizio hori deskribatu zuen “Only the Paranoid Survive” liburuan. Bere planaren funtsezko elementua erradikaltzat jotzen zen ideia izan zen, 8086 mikroprozesadore ezagunaren ondorengoentzako iturri bakarra bihurtzea alegia.
Ordura arte, zirkuitu integratu konplexuen fabrikazioa ez zen bezeroak hornitzaile bakar baten mende egoteko bezain fidagarria, ; baina Grove prozesadoreak ekoizten hasi zen geografikoki desberdinak ziren hiru lantegitan, eta AMD bezalako lehiakideentzako txip diseinuak baimentzeari utzi zion.
Hasierako x86 prozesadoreak eta IBM PCa
Mikroprozesadorearen behin betiko garrantzia gorabehera, 4004a eta bere ondorengoak 8008a eta 8080a ez ziren inoiz diru-sarreren ekarle handiak izan Intel-en.
1975ean, konpainiak 32 biteko mikroprozesadore bat garatzeko proiektu bat abiarazi zuen, azkenean 1981ean Intel iAPX 432 bezala estreinatu zena. Proiektua handizaleegia zen eta prozesadorea ez zen gai bere helburuak betetzeko. Beraz, porrot egin zuen merkatuan. (Intel-ek, azkenean, x86ko arkitektura 32 bitera luzatu zuen bere ordez).[27][28]
Hurrengo prozesadorea, 8086 (eta bere aldaera 8088) 1978an amaitu zenez, Intel-ek "Operation Crush" ezizena zuen txip horren merkaturatze eta salmenta kanpaina handi bati ekin zion. Prozesadorearentzat ahalik eta bezero gehien lortzea zuen helburu. Diseinuaren garaipen bat IBM PC dibisio sortu berria izan zen, nahiz eta horren garrantzia ez zen bere garaian erabat isladatu.
IBMk 1981ean aurkeztu zuen bere ordenagailu pertsonala, eta arrakasta handia izan zuen. 1982an, Intelek 80286 mikroprozesadorea sortu zuen, bi urte geroago IBM PC/ATn erabili zena. Compaqek, IBM PC "klon" fabrikatzaileak, 1985ean mahaigaineko sistema bat sortu zuen 80286 prozesadore azkarrenean oinarrituta, eta 1986an azkar jarraitu zuen 80386n oinarritutako lehen sistemarekin, IBM garaituz eta merkatu lehiakor bat ezarriz PC-bateragarriak diren sistementzat eta Intel funtsezko osagaien hornitzaile gisa ezarriz.
386 mikroprozesadorea
Garai horretan, Andrew Grovek enpresa birzuzendu zuen, DRAM negozioaren zati handi bat itxi zuen eta baliabideak mikroprozesadoreen negoziora bideratu zituen. 386 mikroprozesadorea "iturri bakarrekoa" izatea erabaki zuen. Hori baino lehen, mikroprozesadoreen fabrikazioa haurtzaroan zegoen, eta fabrikazio-arazoek ekoizpena murriztu edo eten egiten zuten maiz, bezeroei hornikuntza etenez. Arrisku hori arintzeko, bezero horiek behin eta berriz esaten zuten hainbat fabrikatzailek (bigarren iturriak) txipak ekoizten zituztela hornidura koherentea bermatzeko. 8080 eta 8086 serieko mikroprozesadoreak hainbat enpresak ekoitzi zituzten, batez ere AMDk, eta horiekin Intel-ek teknologia banatzeko kontratua zuen.
Grovek 386 diseinua beste fabrikatzaile batzuei ez baimentzea erabaki zuen, eta, horren ordez, geografikoki desberdinak ziren hiru lantegitan ekoitzi zuen: Santa Clara, Kalifornia; Hillsboro, Oregon; eta Chandler, Phoenixeko (Arizona) auzune batean. Bezeroak konbentzitu zituen horrela banaketa koherentea bermatuko zela. Intel-ek ez zuen bete AMDrekin zuen kontratua. Ondorioz, AMD-k salaketa jarri zuen eta milioika dolarreko kalte-ordaina jaso zuen, baina ezin izan zuen Intel CPUren diseinu berririk egin. (Horren ordez, AMD bere diseinu lehiakorrak garatzen eta fabrikatzen hasi zen.)
Compaqen Deskpro 386aren arrakastak 386a CPU aukera nagusitzat ezarri zuenez, Intelek nagusitasun ia esklusiboko posizioa lortu zuen hornitzaile gisa. Errendimendu handiko txipen diseinuen eta errendimendu handiagoko fabrikazio-ahalmenen garapen azkar, eta finantzario horretatik lortutako etekinak, Intel 1990eko hamarkadaren hasierarako zalantzazko lidergo posizio batera eraman zuten.
486, Pentioa eta Itanioa
Intelek 486 mikroprozesadorea sartu zuen 1989an, eta 1990ean bigarren diseinu-talde bat ezarri zuen, "P5" eta "P6" kodedun prozesadoreak paraleloan diseinatuz eta bi urtean behin prozesadore berri garrantzitsu baten aldeko apustua eginez. P5 proiektua, "Operation Bicycle" bezala ezagutzen zena, 1993an sartu zen Intel Pentium bezala, marka erregistratu baten ordez lehengo partearen zenbakia jarriz. (486 zenbakiak ezin dira legez erregistratu Estatu Batuetan marka gisa). P6ak 1995ean Pentium Pro bezala jarraitu zuen eta 1997an Pentium II bezala hobetu zen. Arkitektura berriak txandaka garatu ziren Santa Claran (Kalifornia) eta Hillsboron (Oregon).
Santa Klarako diseinu taldea 1993an ontziratu zen x86 arkitekturaren ondorengo batean, "P7" kodearekin. Lehen saiakera urtebete geroago amaitu zen, baina berehala berpiztu zen Hewlett-Packard ingeniariekin lankidetzan egindako programa batean, nahiz eta Intel-ek laster hartu zuen diseinuaren ardura nagusia. I-64 64 biteko arkitekturaren ezarpena Itanioa izan zen, azkenean, 2001eko ekainean aurkeztua. Itanioarekin zegoen espektatiba ez zen bete x86 kodearekin , eta ez zuen lortu x86-64rekin lehiatzea, hau da, AMDren 64-biteko hedadura 32-bit x86 arkitekturan (Intelek Intel 64 izena erabiltzen du, lehen EM64T zena). 2017an, Intelek iragarri zuen Itanium 9700 seriea (Kittson) izango zirela sortutako azken Itanium fitxak.[29][30]
Hillsboro taldeak Willamette prozesadoreak diseinatu zituen (hasieran P68 izena zuten), Pentium 4 bezala merkaturatuak zirenak.
Aldi horretan, Intelek bi publizitate-kanpaina handi egin zituen. Lehen kanpaina, 1991ko "Intel Inside" marketin eta marka kanpaina, oso ezaguna da eta Intel-en sinonimo bihurtu da. "Osagaien marka" ideia berria zen garai hartan, eta NutraSweet eta beste batzuk bakarrik saiatzen ziren horretan. Marketin-taldeko arkitekto nagusietako bat mikroprozesadoreen dibisioko burua zen, David House. [31]"Intel Inside"[32] leloa sortu zuen. Kanpaina horrek Intel ezarri zuen, PCen industriatik kanpo oso ezaguna ez zen osagai-hornitzailea izandakoa, konpainia familiar gisa.
Bigarren kanpainan, Intel's Systems Group izenekoan, 1990eko hamarkadaren hasieran hasi zena, PCko taulen fabrikazioa erakutsi zen, ordenagailu pertsonal baten txartel nagusia, eta prozesadorea (CPU) eta memoria (RAM) fitxak entxufatzen direna.[33]
Handik gutxira, Intel "kutxa zuriko" sistemak fabrikatzen hasi zen berehala sortu ziren PCko klon konpainientzat. Laurogeita hamarreko hamarkadaren erdialdean, Intelek PC guztien % 15 baino gehiago fabrikatu zuen, eta, beraz, hirugarren hornitzaile [34]bihurtu zen.
1990eko hamarkadan, Intel Architecture Labs (IAL) PCrako hardware berrikuntza askoren arduraduna izan zen, besteak beste, PCI Bus, PCI Express (PCIe) autobusa eta Universal Serial Bus (USB). IALren software-ahaleginek patu mistoagoa izan zuten; bideo eta grafikoen softwarea garrantzitsua izan zen softwarearen bideo digitalaren garapenean, baina geroago, Microsoften konpetentziak itzalean utzi zituen bere ahaleginak. Intel eta Microsoften arteko lehia Steven McGeady orduko IALko presidenteordeak azaldu zuen Microsoften aurkako epaiketan (AEB, Microsoft Corp. aurka).
Intel Core
Intel Core linea jatorrizko Core markatik sortu zen 32 biteko Yonah CPUaren irteerarekin, Intelen nukleo bikoitzeko (potentzia txikiko) lehen prozesadorea. Pentium M-tik eratorria, prozesatzailearen familiak P6 mikroarkitekturaren bertsio hobetu bat erabili zuen. Bere ondorengoa, Core 2 familia, 2006ko uztailaren 27an askatu zuten. Hau Intel Core mikroarkitekturan oinarritzen zen, eta 64 biteko diseinua zen.[35] Erloju altuagoetan zentratu beharrean, Core mikroarkitekturak potentziaren eraginkortasuna eta erloju baxuagoen abiaduretara itzultzea azpimarratzen zuen[36]. Deskodetze fase, exekuzio unitate, cache eta autobus eraginkorragoak ere eskaintzen zituen; era horretara, Core 2 markako CPUen energia kontsumoa murriztuz eta prozesatze ahalmena handituz.
2008ko azaroan, Intelek Nehalem mikroarkitekturan oinarritutako 1 belaunaldiko Core prozesagailuak estreinatu zituen. Intelek izenen eskema berri bat ere sartu zuen, gaur egun Core i3, i5 eta i7 izenez ezagutzen diren hiru aldaerekin (baita i9 ere 7. belaunalditik aurrera). Aurreko eskeman ez bezala, izen horiek ez datoz bat ezaugarri tekniko zehatzekin. Westmere mikroarkitekturak lortu zuen 2010ean, 32 nm-ra murriztuta eta Intel HD Graphics barne.
2011n, Intelek Sandy Bridge-n oinarritutako 2 belaunaldiko Core prozesagailuen familia askatu zuen. Belaunaldi horrek % 11ko errendimendua izan zuen Nehalemekin alderatuta.[37] Ivy Bridge-en ondorengoa izan zen, 3rd-generation Core, 2012ko Intel Developer Forumean aurkeztua. [38]Ivy Bridgek 22 nm-ko morteroa izan zuen, eta DDR3 memoria eta DDR3L fitxak babestu zituen.
Intelek mikroarkitektura aldaketa baten eredua jarraitu zuen, eta ondoren trokelaketa bat, Skylake mikroarkitekturan oinarritutako 6 belaunaldiko Core familiaraino. Eredu hori 2016an kendu zen, Kaby lakuan oinarritutako 7 belaunaldiko Core familia askatuz, prozesu – arkitektura – optimizazio eredua erabiliz. [39]2016tik 2021era arte, Intelek Skylake mikroarkitekturari buruzko optimizazio gehiago estreinatu zituen Kaby Lake R, Amber Lake, Whiskey Lake, Coffee Lake, Coffee Lake R eta Comet Lake[40] [41][42][43] izeneko prozesuekin.[44][45]
2019an, Intelek 10 belaunaldiko Core prozesadoreak askatu zituen, "Amber lakua", "Kometa lakua" eta "Izotz lakua" kodetuta. Izotz lakua Sunny Cove mikroarkitekturan oinarritua, 10 nm prozesuan ekoiztu zen eta potentzia txikiko prozesadore mugikorretara mugatu zen. Bai Amber lakua eta bai kometa lakua14 nm-ko nodo findu batean oinarritzen ziren, eta azken hau mahaigaineko eta errendimendu handiko produktu mugikorretarako erabiltzen zen, eta lehenengoa potentzia txikiko produktu mugikorretarako.
2020ko irailean, 11 belaunalditako Core prozesadore mugikorrak kaleratu ziren, Tiger lakua kodetuta. Tiger lakua[46] Willow Cove mikroarkitekturan eta 10 nm-ko [47]nodo findu batean oinarrituta dago. Intelek 11 belaunalditako Core mahaigaineko prozesadoreak askatu zituen geroago ("Suziri lakua" kodetua), Intelen 14 nm-ko prozesua erabiliz fabrikatuak eta Cypress Cove mikroarkitekturan [48]oinarritua, 2021eko martxoaren 30ean. [49]11 belaunaldiko Core prozesadore guztiek Intel Xe mikroarkitekturan oinarritutako grafiko integratu berriak dituzte.[50]
Bai mahaigaineko produktuak bai mugikorrak prozesu-nodo bakar batean bateratu ziren, eta 12 belaunalditako Intel Core prozesadoreak ("Haltz lakua" kodetua) 2021aren amaieran askatu zituzten[51][52]. Belaunaldi hori Intelen 10 nm-ko prozesua erabiliz fabrikatuko da, Intel 7 izenekoa, bai mahaigaineko prozesadoreentzat, bai mugikorrentzat; eta errendimendu handiko Golden Cove coreak eta eraginkortasun handiko Gracemont (Atom) koreak erabiltzen dituen arkitektura hibridoan oinarritzen da.[53]
Exekuzio iragankorreko CPU ahultasuna
Exekuzio iragankorreko CPU ahultasunak ahultasun batzuk dira, zeinetan jarraibideak, gehienetan exekuzio espekulatiboa erabiliz optimizatuak, aldi baterako mikroprozesadore batek exekutatzen dituen, iragarpen oker edo akats baten ondorioz emaitzak lortu gabe, baimenik gabeko alderdi bati datu sekretuak filtratzea eraginez. Arketipoa Spectre da, eta aldi baterako exekuzio erasoak, Spectre bezala, cache-attack kategoriakoak dira, kanalaren alboetako eraso-kategoria ezberdinetakoak. 2018ko urtarriletik, hainbat ahultasun identifikatu dira.
Egoera solidoko unitate (SDD)
2021ean, SK Hynixek Intelen NAND memoria negozioaren [54]zatirik handiena erosi zuen 7 mila milioi dolarren truke, 2025erako aurreikusitako beste 2 bilioi[55] dolarreko transakzio batekin. Intelek, era berean, 2021ean uko egin zien bere Optane produktu kontsumitzaileei.[56] 2022ko uztailean, Intelek bere Q2 irabazien txostenean jakinarazi zuen etorkizuneko produktuaren garapena etengo zuela bere Optane negozioaren barruan, eta horrek, era berean, 3D XPoint garapen osoa desegingo zuen.
Remove ads
Kanpo estekak
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads