داردانل
تنگهای در شمالغربی ترکیه / From Wikipedia, the free encyclopedia
داردانِل (استانبولی: Çanakkale Boğazı، یونانی: Δαρδανέλλια، Dardanellia)، پیشتر هِلِسپُنتُس (یونانی: Eλλήσποντος، Hellespontos) یا تنگه چاناققلعه تنگهای است باریک در شمال غربی ترکیه که دریای اژه را به دریای مرمره پیوند میدهد. داردانل دارای ۶۱ کیلومتر (۳۸ مایل) درازا اما تنها ۱٫۲ تا ۶ کیلومتر (۰٫۷۵ تا ۴ مایل) پهنا دارد و ژرفای آن ۵۵ متر (۱۸۰ پا) است که تا ۸۲ متر (۳۰۰ پا) نیز میرسد.
این راه آبی، از دیرباز اهمیت اقتصادی و سیاسی داشتهاست و امروزه نیز کشتیهای بازرگانی، نظامی و نفتکشهایی که از دریای سیاه میآیند تنها از طریق تنگه بسفر و متعاقباً تنگۀ داردانل میتوانند بار خود را به دریاهای آزاد برسانند. در جنگ جهانی اول این منطقه اهمیت راهبردی یافته و نبرد پرتلفات گالیپولی در آن اتفاق افتادهاست. در سال ۳۳۴ پیش از میلاد در حملهٔ اسکندر مقدونی به آسیا، سپاه هخامنشیان در تنگه داردانل شکست خوردند.[1] سالها پیش از این، خشایارشا (شاه ایران) در لشکرکشی به یونان که به فتح این کشور نیز انجامید، بههمراهِ نیروی زمینی سپاهِ ایران از تنگه داردانل با استفاده از پلهای موقت که توسط نبوغِ مُهَندسینش ساخته شده بودند، عبور کرد، نیروی دریایی سپاه ایران نیز از مسیرهای آبی و دریایی عبور کرد، این پلهای موقت یکی از کارهای مهندسی خارقالعاده در جهان باستان هستند.