علی بن مهزیار اهوازی
فقیه عالیقدر شیعه / From Wikipedia, the free encyclopedia
علی ابن مهزیار اهوازی یا علی مهزیار (هندیجانی)،[1] (سده سوم هـ. ق)، از فقها، محدثان معروف شیعه و از اصحاب علی بن موسی الرضا،[2] محمد بن علی التقی، علی بن محمد النقی،[3] و حسن بن علی العسکری بوده و احکام دینی را نزد آنها فراگرفته و نمایندهٔ آنان بودهاست. وی مسیحی بود و در نوجوانی به همراه پدرش مهزیار به اسلام گروید.[4]
علی ابن مهزیار اهوازی (اهوازی) | |
---|---|
زادهٔ | قرن سوم هجری اهواز |
درگذشت | دورهٔ امام حسن عسکری (قرن سوم هجری) جاجرم خراسان، ایران |
محل زندگی | خوزستان، اهواز |
دیگر نامها | ابوالحسن (کنیه)، همچنین: علی مهزیار، علی بن مهزیار |
پسزمینههای علمی | |
مکتب یا سنت | جعفری (شیعه) |
تأثیرات | در زمینه فقه و روایات |
کار علمی | |
رشته اصلی | پیرامون حدیث و فقه (وی جزو محدثین، فقها، و وکلای امامان شیعه بودهاست) |
آثار برجسته | کتاب المثالب، کتاب المزار و چندین اثر دیگر |
ایدههای برجسته | وی جزو پرمکاتبهترین راویان حدیث بوده |
تأثیر | تاثیرگرفته از امامان شیعه |
شیخ طوسی در رجال او را از یاران علی بن موسی الرضا میداند و میگوید: دانشمندی موثق و دارای اعتقادی درست بود[5] و از یاران پیشوای نهم و دهم شیعیان نیز محسوب میشود.[6]
در فهرست مینویسد: «علی بن مهزیار اهوازی رحمتالله علیه دانشمندی جلیل القدر، دارای روایات فراوان و ثقه است. اوراست سی و سه کتاب، مانند کتب حسین بن سعید با زیادت کتاب حروف القرآن، کتاب الانبیاء، کتاب البشارات.»
علی علم فقه و شناخت احکام دینی را آموخت، و از علی بن موسی الرضا و محمد بن علی النقی روایت کردهاست و از اصحاب خاص محمد بن علی التقی بشمار میرفت و نیز از اصحاب علی بن محمد التقی هم بود، و در بعضی از نواحی وکیل علی بن محمد التقی بود.
براساس برخی روایات وی در زمان حسن بن علی العسکری درگذشتهاست. بنابر روایات تاریخی هنگامی که مأمون خلیفه عباسی دستور داد تا علی بن موسی الرضا به عنوان ولیعهد او از مدینه عازم خراسان شود علی بن موسی الرضا در مسیر حرکت خود در روز شانزدهم صفر سال ۲۰۱ هـ. ق وارد اهواز شد و چند روزی در این شهر توقف نمود. بعداً در محل اقامت امام مسجدی به نام مسجدالرضا بنا گردید که علیابن مهزیار وصیت کرد پس از مرگ او را در مسجد مذکور دفن کنند. در قسمت غربی بقعه وی و پیوسته به مقبره مکانی وجود دارد که احتمالاً همان مسجدی است که به آن اشاره شد.
او از سوی علی بن موسی الرضا جانشین «عبدالله بن جندب»، وکیل جعفر بن محمد الصادق و موسی بن جعفر الکاظم شد و توقیعاتی از جانب محمد بن علی النقی و علی بن محمد التقی به او رسید.[7]
علی بن مهزیار اهوازی از چهرههای شیعه است که هم از جواد و هم از پدرش، رضا، احادیث فراوانی نقل کردهاست. ابن مهزیار در اصل از هندیجان و مسیحی بود بود که بعد از آمدن به اهواز لقب اهوازی گرفت. ابه نقل از نجاشی ابن مهزیار مناظراتی با علی بن اسباط، که فطحی مذهب بود، داشتهاست. بر طبق این گزارش، آن دو عاقبت نتیجه بحثشان را نزد امام جواد بردهاند و جواد، علی بن اسباط را قانع کرده و باعث شده او به تشیع بگرود. تعداد آثار ابن مهزیار را ۳۳ ذکر میکنند. به نوشته منابع شیعی، مقام علی بن مهزیار نزد محمد بن علی التقی تا حدی بود که محمد بن علی التقی ضمن نامه ای، او را با عبارت «کسی را که مانند تو ندیدم» توصیف میکند.[8][9]