قرارداد دادهنگار کاربر
From Wikipedia, the free encyclopedia
قرارداد بسته دادهٔ کاربر یا پروتکل بسته دادهٔ کاربر (به انگلیسی: UDP یا User Datagram Protocol) یکی از اجزاء اصلی مجموعه پروتکل اینترنت، مجموعهای از پروتکلهای شبکه که در اینترنت مورد استفاده قرار میگیرند، میباشد. رایانهها با استفاده از UDP قادر به ارسال پیغام، که در این مورد آن را بسته داده یا Datagram مینامیم، به دیگر میزبانهای موجود در پروتکل اینترنت (IP) میباشند. این پروتکل توانایی این را دارد که این کار را بدون برقراری ارتباط قبلی یا ایجاد کانالها یا مسیرهای انتقال داده ویژه انجام دهد. پروتکل مزبور در سال ۱۹۸۰ توسط دیوید پی. رید ابداع گردیده و بهطور رسمی در استاندارد RFC 768 تعریف شد.
UDP از مدل انتقال ساده بدون استفاده از تکنیک دست تکانی صریح که برای ایجاد قابلیت اطمینان (Reliability)، مرتبسازی و یکپارچهسازی دادهها بکار میرود، بهره میجوید؛ بنابراین، UDP سرویس غیرمطمئنی را ارائه میدهد و ممکن است بسته دادهها نامرتب، تکراری بوده یا بدون اطلاع قبلی از دست بروند. UDP تشخیص میدهد که بررسی خطا و تصحیح آن با توجه به نوع کاربردی که دارد لازم نبوده یا نباید اجرا شود، بنابراین چنین بار اضافی پردازشی را بر شبکه تحمیل نمیکند. برنامههایی که نسبت به زمان حساس هستند از UDP استفاده میکنند، زیرا از دست دادن بستهها بهتر از منتظر ماندن برای بسته هاست؛ بنابراین پروتکل UDP بهترین گزینه برای سیستمهای بیدرنگ به حساب میآید. اگر برنامهای نیاز به امکانات تصحیح خطا در سطح واسط شبکه داشته باشد، میتواند از قرارداد کنترل انتقال (به انگلیسی: TCP یا Transmission Control Protocol) یا پروتکل انتقال کنترل جریان (به انگلیسی: SCTP یا Stream Control Transmission Protocol) استفاده کند که بهطور خاص برای این منظور طراحی شدهاند.
طبیعت بدون حالت UDP میتواند برای سرورهایی که به پرس و جوهای کوچک حجم زیادی از کلاینتها پاسخ میدهند نیز مفید واقع شود. UDP بر خلاف TCP، با شبکههای پخشی (انتشار بسته در کل شبکه محلی) و شبکههای چندپخشی (ارسال بسته به بخشی از شبکه) سازگاری کامل دارد.
برنامههای معمول شبکه که از UDP استفاده میکنند عبارتند از: سامانه نام دامنه (به انگلیسی: DNS یا Domain Name System)، برنامههایی که از پخش زنده یا رسانه جاری (Streaming Media) استفاده میکنند نظیر تلویزیون پروتکل اینترنت یا IPTV، صدا روی پروتکل اینترنت یا VoIP، پروتکل ساده انتقال فایل (به انگلیسی: TFTP یا Trivial File Transfer Protocol) و بسیاری از بازیهای برخط.