هما (پرنده)
گونهای پرندهٔ شکاری / From Wikipedia, the free encyclopedia
هما[3][4][5][6][7] (نام علمی: Gypaetus barbatus)، مرغ استخوانخوار یا کرکس ریشدار، گونهای پرندهٔ شکاری بزرگجثه از تیرهٔ بازان و راستهٔ بازسانان است که در کوههای مرتفع آفریقا، جنوب اروپا و آسیا از جمله مناطقی از ایران همچون منطقهٔ حفاظتشدهٔ گنو[8] زندگی میکند.
هُما | |
---|---|
وضعیت حفاظت | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پرندگان |
راسته: | بازسانان |
تیره: | بازان |
سرده: | Gypaetus استور، ۱۷۸۴ |
گونه: | G. barbatus |
نام دوبخشی | |
Gypaetus barbatus (لینه، ۱۷۵۸) | |
زیرگونهها | |
| |
پراکندگی مرغ استخوانخوار در حال زیست عدم تولید مثل احتمالا منقرض منقرض به احتمالِ قوی بقا یافته (در حال زیست) بقا یافته و دوباره احیا شده (در حال زیست) | |
مترادف | |
Vultur barbatus |
هُما در تمام طول سال یک جا میماند و هر فصل فقط یک یا دو تخم میگذارد. این پرنده مانند دیگر کرکسها عمدتاً لاشهخوار است اما عمدهٔ غذای آن را مغز استخوان تشکیل میدهد. هما استخوانهای بزرگ را از ارتفاع زیاد به روی سنگها پرتاب میکند تا به قطعات کوچکتر شکسته شود. گاهی هم از لاکپشتهای کوچک زنده به همین روش تغذیه میکند. این پرنده تنها گونهٔ کرکس است که رژیم غذایی آن تقریباً منحصراً (۷۰ تا ۹۰ درصد) استخوان است.[9] هما در کوههای بلند جنوب اروپا، قفقاز،[10][11][12] آفریقا،[13] شبهقارهٔ هند و تبت، زندگی و تولیدِمثل میکند. تخمگذاری این پرنده در میانهٔ زمستان با یک یا دو تخم صورت میگیرد که در آغاز بهار جوجهدار میشوند.
هُما را میتوان در ارتفاعات و مناطق کوهستانی یافت. این جانور در ارتفاعی بین ۳۰۰ تا ۴۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریا زیست میکند و بیشتر اعضای این گونه در ارتفاعی بیش از ۲۰۰۰ متر سکونت میکنند. هُما اغلب مناطق متروک و صخرهای یا درههای مشرف به مراتع جایی که چرندگان و شکارگران آنها زیست میکنند را کنام خود میکند. زیست در چنین مناطقی امکان دسترسی بالقوه جانور به اجساد جانوران شکارشده و مردار را فراهم میکند.[14]
جمعیت این گونه همچنان در حال کاهش است. تا ژوئیهٔ ۲۰۱۴، در فهرست سرخ آییوسیان (IUCN) گونههای تهدیدشده طبقهبندی شد؛ با این حال، طبقهبندی بعدی نشان داد که این گونه در خطر انقراض قرار ندارد، در ارزیابی دوبارهٔ هما به عنوان یک گونهٔ «نزدیک تهدید» تعریف شدهاست.