تیر (اسطوره)
From Wikipedia, the free encyclopedia
تیر (به زبان نروژی باستان: Týr) یا تیواتس (نام ژرمنی) و تیو معادل انگلو-ساکسونی تیر که بعدها تیسو نام گرفت، ایزد پیروزی و جنگ تن به تن در عصر وایکینگهای اساطیر نورس است. او فرزند اودین (یا بر طبق ادای شاعرانه فرزند هیمیر) و فریگ میباشد و به عنوان یکی از برجستهترین اِزیرها، الهام بخش شجاعت و دلاوری در نبردها به شمار میرود. در حالی که اشاره به نام تیر در ادبیات کهن نورس ناچیز است، او به عنوان یکی از اصلیترین ایزدان جنگ اساطیر شمال در کنار اُدین و ثور در نظر گرفته شدهاست و همچنین ژرمنها تیواتس را همتای مارس نیایش میکردند. اما به نظر میرسد محبوبیت تیر در کنار این دو ایزد والای اساطیر شمال در عصر مهاجرتها کمرنگتر شده بود. تیر بر قلمرو آسمان و گاه بر میدانهای جنگ فرمان میراند. جنگجویان به یاری او نیاز داشتند و این را از نشانهٔ «T» که بر سلاحهای آغازین انگلوساکسونها نقش بسته است میدانیم. ذکر نام تیر در اشعار ادایی برای جنگجویان وسیلهای است برای جلب حمایت این ایزد. اهمیت تیر در اساطیر نورس به حدی است که انگلوساکسونها و مردمان اسکاندیناوی یکی از روزهای هفته یعنی «Tuesday» (سهشنبه) را به نام او مینامند و برخی از مکانها نیز ترکیبی از نام او را بر خود دارند. در نبرد نهایی راگناروک، سرانجام تیر سگ نگهبان سرزمین مردگان هلهایم، به نام گارم را خواهد کشت، اما خود نیز از زخمهای وارده توسط این حیوان جان خود را از دست میدهد. از ویژگیهای تیر میتوان به نیزهاش که نماد عدالت است اشاره کرد.[1][2]