جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)
جنگهای میان ایران و روسیه در سالهای ۱۲۱۸ تا ۱۲۲۸ (۱۸۰۵-۱۸۱۳) / From Wikipedia, the free encyclopedia
دوره اول جنگهای ایران و روسیه به جنگهای میان این دو کشور در سالهای ۱۱۸۳ تا ۱۱۹۲ه.ش (۱۸۰۴–۱۸۱۳) گفته میشود که در پایان منجر به پیمان گلستان و در نتیجه از دست رفتن اراضی بزرگی از ایران در شمال رود ارس گردید. به سال ۱۲۱۵ ه.ق گئورگی حاکم گرجستان رسماً تحتالحمایگی روسها را پذیرفت. برادر گئورگی، الکساندر چون مخالف پیوستن گرجستان به روسیه بود به دربار ایران پناهنده شد. تزار روس این امر را بهانه قرار داده فرمانده خود پاول سیسیانوف را مأمور تصرف قفقاز کرد. سیسیانوف به تفلیس حمله کرد و آن شهر را تصرف کرد. در این زمان گئورگی خان مرد و یکی از فرزندان او تهمورث به دربار ایران پناهنده شد و شاه ایران را به جنگ با روسها تشویق کرد. فتحعلیشاه که از الحاق گرجستان به روسیه ناراحت بود پناهنده شدن شاهزادگان گرجستانی به دربار ایران را بهانه کرد و فرمان حمله به گرجستان را صادر کرد. علت اساسی جنگ هم تمایل هر دو دولت ایران و روسیه بر به تصرف درآوردن گرجستان بود.
دوره اول جنگهای ایران و روسیه | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از درگیریهای ایران و روسیه | |||||||||
صحنهای از جنگ روس و ایران (۱۸۰۴–۱۸۱۳ م) | |||||||||
| |||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||
امپراتوری روسیه | ممالک محروسه ایران | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
الکساندر اول |
فتحعلیشاه قاجار عباس میرزا قاجار اسماعیل خان جواد خان زیاد اوغلی صادقخان † اسکندرمیرزا گرجی | ||||||||
قوا | |||||||||
۴۸٬۰۰۰ سرباز |
۵۰٬۰۰۰سرباز نظام جدید (پیادهنظام نوین) |
گنجه به سال ۱۲۱۸ ه.ق توسط سردار روسی ژنرال پاول سیسیانوف تصرف شد. بهرغم دفاع حاکم ایرانی گنجه (جوادخان قاجار)، و نامید شدن حکام قرهباغ و ایروان از فتحعلی شاه سبب شد خانات ایروان به تصرف نیروهای روسیه درآیند. با تصرف این شهرها نیروهای روسیه تا حدود ارس پیشروی کردند. به محض اطلاع فتحعلیشاه از تسخیر گنجه و تسلیم ایروان و قرهباغ سپاهی به فرماندهی عباس میرزا نایبالسلطنه که از همه برادران خود لایقتر بود فرستاد.