جنگ‌های افغان‌ها و سیک‌ها

جنگ‌های افغان‌ها و سیک‌ها مجموعه‌ای از جنگ‌ها میان امپراتوری مسلمان درانی (به مرکزیت افغانستان امروزی) و امپراتوری سیک (واقع در منطقه پنجاب) بود. این جنگ‌ها در سه دوره برقرار شدند. در دوره اول سیک‌ها لاهور را از افغان‌ها باز پس گرفتند و آن‌ها را به بیرون از منطقه راندند. در مرحله دوم افغان‌ها بدون جنگ لاهور را باز پس گرفتند و سیک‌ها با عقب‌نشینی، شروع به انجام جنگ‌های چریکی بر ضد افغان‌ها کردند و بدینگونه افغان‌ها مجبور به عقب‌نشینی شدند. در دوره سوم جنگ‌ها، در پی چندین نبرد، نه تنها افغان‌ها نتوانستند پیشاور را بازپس گیرند، بلکه کشمیر را نیز از دست دادند و این سرزمین هم به امپراتوری سیک پیوست.

جنگ‌های افغان‌ها و سیک‌ها
بالا: امپراتوری سیک پس از جنگ‌های افغان‌ها و سیک‌ها. شامل مولتان، کشمیر، تنگه خیبر و پیشاور.
تاریخ دوره اول: نوامبر ۱۷۴۸ – مه ۱۷۶۵ دوره دوم: دسامبر ۱۷۶۶ – ۱۷۹۹ دوره سوم: ۱۸۰۰ – ۱۸۳۹ موقعیت پنجاب، کشمیر، هاریانا، پاکستان و افغانستان نتایج دوره اول: افغان‌ها بیرون رانده شدند؛ سیک‌ها لاهور را گرفتند[1] دوره دوم: لشکرکشی کوتاه افغان‌ها[2] دوره سوم: کشمیر پس از جنگ شوپیان به امپراتوری سیک پیوست[3]
طرف‌های درگیر
امپراتوری درانی (۱۷۵۱–۱۸۲۶) امارت افغانستان (۱۸۲۳–۱۸۳۷) قبایل پشتون (۱۷۵۱–۱۸۳۷)	خالصه (۱۷۵۱–۱۸۳۷) دال خالصه (۱۷۴۸–۱۷۶۵) ارتش مثلدار (۱۷۶۵–۱۸۰۰) امپراتوری سیک (۱۸۰۰–۱۸۳۹) ارتش خالصه سیک (۱۷۹۹–۱۸۳۷)

پانویس

1. Mehta 2005, p. 303.
2. Dupree 1980, p. 339.
3. Zaidi, S. H. "The Intractable Kashmir Issue: Search for a Rational Solution." Pakistan Horizon 56, no. 2 (2003): 53-85. Accessed January 15, 2021. http://www.jstor.org/stable/41394023. pp. 82

منابع

• Dupree, Louis (1980). Afghanistan. Princeton University Press.
• Mehta, Jaswant Lal (2005). Advanced Study in the History of Modern India 1707-1813. New Dawn Press, Inc.