دیکتاتور (روم)
From Wikipedia, the free encyclopedia
دیکتاتور (به لاتین: Dictator) در جمهوری روم یک کلانتر فوقالعاده بود که توسط کنسولان برگزیده میشد و دارای اقتدار مطلقه برای مقابله با شرایط اضطراری نظامی یا انجام اقدامات ویژه بود. تمامی دیگر کلانترها مادون ایمپریومِ∗(اقتدار عالیهٔ) وی بودند، و حق تریبون پلبیها در وتوی اقدامات وی یا حق مردم در دادخواهی و تظلم جویی علیه اقدامات وی، به شدت محدود میشدند. با اینحال، برای آنکه اقتدار مطلقهٔ یک دیکتاتور خطری برای دولت ایجاد نکند، محدودیتها و تنگناهای شدیدی بر قدرت وی اعمال میشدند؛ به گونه ای که موظف بود پس از انجام موفقیّت آمیز وظایفش، یا انقضای بازه زمانی ششماهه، استعفای خود را تقدیم دارد. دیکتاتورها از اوایل دوران جمهوری روم (۵۰۹ق. م) تا دومین جنگ کارتاژ (۲۱۸ تا ۲۰۱ق. م) مکرراً انتخاب میشدند؛ امّا پس از آن این منصبِ فوقالعاده تا مدت یک سده رو به بیمصرفی رفت، تا اینکه بار دیگر و در شکلی جدید توسط لوسیوس کورنلیوس سولا بین سالهای ۸۲ تا ۷۹ق. م احیا شد، و سپس ژولیوس سزار نیز بین سالهای ۴۹ تا ۴۴ق. م آنرا به خود اختصاص داد. این سِمت پس از ترور ژولیوس سزار رسماً ملغی شد و در دوران امپراتوری روم دیگر احیا نشد.[1][2]