زبان آسی
یکی از زبانهای ایرانی مورد استفاده در منطقهٔ قفقاز / From Wikipedia, the free encyclopedia
آسی (به زبان آسی: Ирон ایرُن، یا ирæтты ӕвзаг ایرَتّی اَوژاگ (به معنی زبان مردم آسی) os:Ирон ӕвзаг) یکی از زبانهای ایرانی شاخهٔ شرقی است که امروزه در قفقاز در منطقهای میان روسیه و گرجستان در اروپا صحبت میشود. امروزه آسی و تاتی تنها زبانهای ایرانی باقی مانده هستند که به صورت بومی در بخشی از قارهٔ اروپا رایجاند.[4]
آسی | |
---|---|
Ирон ӕвзаг (ایرُن اَوژاگ) | |
زبان بومی در | روسیه (اوستیای شمالی-آلانیا), اوستیای جنوبی (partially recognized), گرجستان، ترکیه |
قومیت | مردم آسی |
شمار گویشوران | [1] |
گونههای نخستین | زبان سکایی باستان
|
گویشها | |
الفبای سیریلیک خط گرجی (c. 1820–1954) الفبای لاتین (۱۹۲۳–۱۹۳۷) | |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | روسیه اوستیای جنوبی |
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | os |
ایزو ۲–۶۳۹ | oss |
ایزو ۳–۶۳۹ | oss |
گلاتولوگ | osse1243 [3] |
زبانشناسی | 58-ABB-a |
Ossetian text from a book published in 1935. Part of an alphabetic list of proverbs. Latin script. | |
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آیپیای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامتهای سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسههای یونیکد ببینید. |
گویندگان این زبان قسمتی در جمهوری اوستیای شمالی-آلانیا و قسمتی در جمهوری گرجستان که ناحیهٔ خودمختار اوستیای جنوبی خوانده میشود، سکونت دارند. گویشی که بیشتر جنبهٔ ادبی دارد «ایرُنی» است. زبان آسی را دنبالهٔ زبان سکایی باستان میشمارند. شمار گویشوران به این زبان، در حدود ۷۰۰ هزار نفر است که عمدتاً در آلان سکونت دارند. همچنین شماری از گویشوران زبان آسی در کشور ترکیه بهسر میبرند. زبان آسی وامواژههایی از زبانهای گرجی و روسی در درون خود دارد.
آسی، زبانی از خانوادهٔ هندو-اروپایی و متعلق به شاخهٔ سکایی از زبانهای ایرانی شمالشرقی است. این زبان از مناطق شرقی ایران به قفقاز رفته و با زبان سغدی که آثار آن در آسیای میانه و ترکستان چین به دست آمده و با زبان یغنایی که امروزه در نواحی شرقی سمرقند رایج است و نیز با زبان خوارزمی مربوط است.[5]