این فهرستی از همسران سلطنتی حاکمانی است که بر ایران (ایران کنونی) قدرت داشتند. عنوان ملکه برای فرمانروای زن یا همسر سلطنتی در دودمانهای خاصی از جمله ساسانیان و پهلوی به کار میرفت.[1] این فهرست از زمان تأسیس شاهنشاهی ماد در حدود سال ۶۷۸ پیش از میلاد تا زمان سقوط سلطنت در سال ۱۳۵۷ خورشیدی (۱۹۷۹ میلادی) است.
ملکه ایران | |
---|---|
جزئیات | |
شیوه خطاب | ملکه بانبشن |
آغاز پادشاهی | ۶۷۸ پیش از میلاد |
پایان پادشاهی | ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ (۱۱ فوریه ۱۹۷۹) |
سکونتگاه رسمی | آپادانا کاخ تچر کاخ آپادانای شوش کاخ اردشیر بابکان طاق کسری عالیقاپو کاخ هشتبهشت کاخ گلستان کاخ سعدآباد کاخ مرمر کاخ نیاوران |
گمارنده | پادشاهان یا حاکمان ایران |
مادها
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
هخامنشیان
پادشاهی هخامنشی (ح.۷۰۵–۵۵۹ پیش از میلاد)
چیشپیشیان | |||||||||
تصویر | نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | پدر | یادداشت | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ماندانا | کمبوجیه یکم | - | - | - | ایشتوویگو پادشاه ماد |
[3] |
شاهنشاهی هخامنشی (۵۵۹–۳۳۴/۳۲۷ پیش از میلاد)
شاهنشاهی هخامنشی | |||||||||
تصویر | نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | پدر | یادداشت | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کاساندان | کوروش بزرگ | ؟ حدود ۵۳۸ پ. م |
۵۵۰ پیش از میلاد | ۵۳۸ پیش از میلاد | فرناسپ نجیبزاده پارسی (همچنین خواهر هوتن هخامنشی) | ||||
فیدیما | کمبوجیه دوم | - - |
۵۲۶ پیش از میلاد | ۵۲۲ پیش از میلاد | هوتن هخامنشی | ||||
آتوسا | کمبوجیه دوم داریوش بزرگ |
- حدود ۴۷۶ پ. م |
۵۲۲ پیش از میلاد | ۴۸۶ پیش از میلاد | دختر کوروش بزرگ و کاساندان | مادر خشایارشا | |||
آرتیستون | داریوش بزرگ | - - |
۵۱۹ پیش از میلاد | - | کوروش بزرگ | [4] | |||
رتهبامه | - - |
۵۱۹ پیش از میلاد | - | گئوبروه (گوبریاس) متحد داریوش بزرگ | [5] | ||||
پارمیس | - - |
۵۱۹ پیش از میلاد | - | کمبوجیه دوم | [6] | ||||
آماستری یکم | خشایارشا | - ۴۲۴ پ. م |
۴۸۶ پیش از میلاد | ۴۶۶ پیش از میلاد | هوتن هخامنشی | ||||
داماسپیا | اردشیر یکم | - ۴۲۴ پ. م |
۴۶۶ پیش از میلاد | ۴۲۴ پیش از میلاد | مادر خشایارشای دوم | ||||
پروشات | داریوش دوم | - - |
۴۲۴ پیش از میلاد | ۴۰۴ پیش از میلاد | اردشیر یکم | ||||
استاتیرای یکم | اردشیر دوم | - ۴۰۰ پ. م |
۴۰۴ پیش از میلاد | ۴۰۰ پیش از میلاد | ویدرنه سوم (دودمان یرواندی) | مادر اردشیر سوم | |||
آماستری دوم | - - |
- | - | اردشیر دوم | |||||
آتوسا | اردشیر سوم | - ۳۵۸ پیش از میلاد |
- | - | اردشیر دوم | ||||
استاتیرای دوم | داریوش سوم | - ۳۳۲ پ. م |
۳۳۶ پ. م | ۳۳۲ پ. م | [7] |
امپراتوری مقدونی (۳۳۶–۳۰۶ پیش از میلاد)
امپراتوری مقدونی | |||||||||
تصویر | نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | پدر | یادداشت | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
روشنک | اسکندر سوم | - ۳۱۰ پیش از میلاد |
۳۲۷ پیش از میلاد | ۳۱۰ پیش از میلاد | وخشارد | مادر اسکندر چهارم[8] | |||
استاتیرا | - ۳۲۳ پیش از میلاد |
- | ۳۲۳ پیش از میلاد | داریوش سوم | [9] | ||||
پروشات | - ۳۲۳ پیش از میلاد |
- | ۳۲۳ پیش از میلاد | اردشیر سوم | [10] | ||||
یوریدیکا | فیلیپ سوم | ۳۳۷ پیش از میلاد ۳۱۷ پیش از میلاد |
۳۲۳ پیش از میلاد | ۳۱۷ پیش از میلاد | آمونتاس چهارم | [11] |
سلوکیان
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
اشکانیان
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
شاهنشاهی اشکانی | |||||||||
نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | پدر | یادداشت | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
رینو | مهرداد یکم | - - |
- | - | همسر مهرداد یکم و ملکه مادر به عنوان مادر فرهاد دوم. | ||||
آریازاد | گودرز یکم | - - |
- | - | همسر گودرز یکم و مادر ارد یکم. | ||||
لائودیکه | ارد دوم | - - |
- | - | همسر ارد دوم و مادر پاکور یکم. | ||||
موزا | فرهاد چهارم | - ۴ میلادی |
۱۹ پیش از میلاد | ۴ پس از میلاد | همسر فرهاد چهارم از سال ۱۹–۲ پ. م و ملکه مادر و شریک سلطنت از ۲ پ. م تا ۴ میلادی به عنوان مادر فرهاد پنجم. |
ساسانیان
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
شاهنشاهی ساسانی | |||||||||
نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | یادداشت | منابع | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مورود بانو | اردشیر بابکان | - - |
- | - | |||||
خوریم گودرز | شاپور یکم | - - |
- | - | |||||
شاپوردختک یکم | بهرام دوم | - - |
- | - | |||||
شاپوردختک دوم | نرسه | - - |
- | - | |||||
ایفرا هرمز | هرمز دوم | - - |
- | - | |||||
سیثیل هورا | شاپور دوم | - - |
- | - | |||||
شوشاندخت | یزدگرد یکم | - - |
- | - | |||||
سپینود | بهرام پنجم | - - |
- | - | |||||
دینگ | یزدگرد دوم | - - |
- | - | نایبالسلطنه بلاش یکم، هرمزد سوم و پیروز یکم | ||||
پیروزدخت | قباد یکم | - - |
- | - | |||||
نیوندخت | قباد یکم | - - |
- | - | |||||
مریم | خسرو پرویز | - - |
- | - | |||||
شیرین | خسرو پرویز | - - |
- | - | |||||
پوراندخت | – | ۵۹۰ ۶۳۲ میلادی |
۱۷ ژوئن ۶۲۹ (دوره اول) – ۶۳۱ (دوره دوم) | ۱۶ ژوئن ۶۳۰ (دوره اول) – ۶۳۲ (دوره دوم) | دختر خسرو پرویز و ملکه حاکم ایران | ||||
آزرمیدخت | – | - ۶۳۱ میلادی |
۶۳۰ | ۶۳۱ | دختر دیگر خسرو پرویز و ملکه حاکم ایران. |
سلجوقیان
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
صفویان
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
ایران صفوی | |||||||||
نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | یادداشت | منابع | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مارتا | شیخ حیدر | - - |
- | - | ملکه مادر ایران به عنوان مادر شاه اسماعیل یکم. | ||||
تاجلی بیگم | شاه اسماعیل یکم | - - |
- | - | همسر شاه اسماعیل یکم و مادر شاه تهماسب یکم. | ||||
سلطانم بیگم | شاه تهماسب یکم | - - |
- | - | همسر شاه تهماسب یکم و مادر شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خدابنده و مادربزرگ شاه عباس بزرگ. | ||||
پریپیکر بیگم | شاه اسماعیل دوم | - - |
- | - | همسر شاه اسماعیل دوم. | ||||
دلارام خانم | محمدباقر میرزا | - - |
- | - | همسر محمدباقر میرزا و ملکه مادر به عنوان مادر شاه صفی یکم. | ||||
نکهت خانم | شاه عباس دوم | - - |
- | - | همسر شاه عباس دوم. |
قاجاریان
ایران قاجاری | |||||||||
نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | یادداشت | منابع | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
آسیهخانم دولو | فتحعلی شاه | - - |
- | - | |||||
ملکجهان خانم | محمد شاه | - - |
- | - | |||||
شکوهالسلطنه | ناصرالدین شاه | - - |
- | - | |||||
تاجالملوک | مظفرالدین شاه | - - |
- | - | |||||
ملکه جهان | محمدعلی شاه | - - |
- | - | |||||
بدرالملوک | احمدشاه | - - |
- | - |
پهلوی (۱۳۰۴–۱۳۵۷ خورشیدی)
دودمان پهلوی | |||||||||
تصویر | نام | همسر | زادروز درگذشت |
آغاز تصدی | پایان تصدی | پدر | یادداشت | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
تاجالملوک آیرملو | رضاشاه | ۲۷ اسفند ۱۲۷۴ ۱۹ اسفند ۱۳۶۰ |
۲۴ آذر ۱۳۰۴ | ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ | تیمورخان آیرملو | مادر محمدرضا پهلوی | |||
فوزیه فؤاد | محمدرضا پهلوی | ۱۴ آبان ۱۳۰۰ ۱۱ تیر ۱۳۹۲ |
۲۵ شهریور ۱۳۲۰ | ۲۵ آبان ۱۳۲۷ | فؤاد یکم، پادشاه مصر | ||||
ثریا اسفندیاری | ۱ تیر ۱۳۱۱ ۳ آبان ۱۳۸۰ |
۲۳ بهمن ۱۳۲۹ | ۲۴ اسفند ۱۳۳۶ | خلیل اسفندیاری | |||||
فرح دیبا | ۲۲ مهر ۱۳۱۷ - |
۲۹ آذر ۱۳۳۸ | ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ | سهراب دیبا | دارنده عنوان شهبانو بر اساس متمم قانون اساسی اصلاحیه از طرف مجلس موسسان روز شنبه ۱۸ شهریور ۱۳۴۶ |
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.