کوسه
گروهی از ماهیهای غضروفی / From Wikipedia, the free encyclopedia
کوسِه یا کوسهماهیها، گروه بزرگی از ماهیهای غضروفی از زیرردهٔ نرمآبششداران هستند. اقیانوسها بیش از ۲۰ هزار گونه از ماهیها را در خود جای دادهاند که از این تعداد بیش از ۵۰۰ گونه، کوسه هستند. کوسهها با پنج تا هفت شکاف آبششی در طرفین سر و بالههای سینهای که به سر جوش نمیخورد مشخص میشوند. مدتها پیش از به وجود آمدن دایناسورها، کوسهها فرمانروای آبها بودند. آنها نخستین بار بیش از ۴۰۰ میلیون سال پیش شکل گرفتند و در ۱۰۰ میلیون سال اخیر به ندرت دستخوش تغییر و دگرگونی شدهاند.
کوسه محدودهٔ زمانی: دوونین پسین - امروزه | |
---|---|
در جهت عقربههای ساعت از بالا سمت چپ: کوسهماهی خاردار، فرشته کوسه استرالیایی، کوسه نهنگ، کوسه سفید بزرگ، کوسه شاخدار، کوسه چیندار، کوسهسرچکشی و اره کوسه ژاپنی که نمایانگر راستههای خاردارکوسهسانان، فرشتهکوسهسانان، کوسهنهنگسانان، کوسهسانان، کوسههای سرگاوی، ششآبششیسانان، زمینکوسهسانان و ارهکوسه هستند | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
زیرشاخه: | مهرهداران |
رده: | ماهیان غضروفی |
زیررده: | نرم آبشش داران |
بالاراسته: | غضروفیشکلان |
راستهها | |
† سیموریدا |
این شکارچیان بزرگ آبزی با خوردن جانداران ضعیف و زخمی، در بالای زنجیرهٔ غذایی دریایی قرار میگیرند. آنها با این کار به حفظ تعادل در سیستم طبیعت کمک میکنند. از معروفترین کوسهها میتوان به کوسهٔ سفید بزرگ، کوسهٔ آبی، کوسهنهنگ، کوسهٔ ببری، کوسهٔ ماکو، کوسهٔ دمدراز و کوسهٔ سرچکشی اشاره کرد.
اندازهٔ کوسهها از چراغکوسه کوتاه (Etmopterus perryi)، گونهای کوسه در اعماق دریا به طول ۱۷ سانتیمتر (۶٫۷ اینچ) تا کوسهنهنگ (Rhincodon typus)، بزرگترین ماهی در جهان، به طول تقریباً ۱۲ متر (۴۰ فوت) متغیر است.[1] کوسهها در همهٔ دریاها و عموماً تا عمق ۲٬۰۰۰ متر (۶٬۶۰۰ فوت) یافت میشوند. آنها بهطور کلی در آبهای شیرین زندگی نمیکنند، اما چند استثنا نیز وجود دارد، مانند گاوکوسه و کوسهٔ رودخانهای که هم در آب شور دریاها و اقیانوسها و هم در آب شیرین یافت میشوند.[2] کوسهها دارای پوششی از دندانههای پوستی هستند که علاوه بر بهبود پویایی مایعات، از پوست آنها در برابر آسیب و انگلها محافظت میکند. کوسهها همچنین مجموعههای متعددی از دندانهای قابل جایگزینی دارند.[3]
کوسهها توسط انسان برای تهیهٔ گوشت کوسه یا سوپ بالهٔ کوسه صید میشوند. بسیاری از جمعیت کوسهها توسط فعالیتهای انسانی تهدید میشود. از سال ۱۹۷۰، جمعیت کوسهها تا ۷۱ درصد عمدتاً بهدلیل صید بیرویه کاهش یافتهاست.[4]