Kevin O’Higgins

Polaiteoir Éireannach ab ea Caoimhín Críostóir Ó hUiginn nó Kevin Christopher O'Higgins (7 Meitheamh 1892 - 10 Iúil 1927), agus Leas-Phríomh Aire agus Aire Dlí & Cirt Shaorstát Éireann nuair a feallmharaíodh é.

Kevin O’Higgins

(1922)
Beathaisnéis
Breith	(en) Kevin Christopher O'Higgins 7 Meitheamh 1892 An Sráidbhaile
Bás	10 Iúil 1927 35 bliana d'aois Baile an Bhóthair
Áit adhlactha	Reilig Ghlas Naíon
Teachta Dála
23 Meitheamh 1927 – 10 Iúil 1927 Téarma parlaiminte: 5ú Dáil Toghcheantar: Contae Átha Cliath Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, Meitheamh 1927
An tAire Gnóthaí Eachtracha
23 Meitheamh 1927 – 10 Iúil 1927 ← Deasún Mac Gearailt – Liam Tomás Mac Cosgair →
Teachta Dála
19 Meán Fómhair 1923 – 20 Bealtaine 1927 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 4ú Dáil Toghcheantar: Contae Átha Cliath Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1923
Leas-Uachtarán Chomhairle Feidhmiúcháin Shaorstát na hÉireann
6 Nollaig 1922 – 10 Iúil 1927 ← luach ar iarraidh – Earnán de Blaghd →
Teachta Dála
9 Meán Fómhair 1922 – 9 Lúnasa 1923 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 3ú Dáil Toghcheantar: Laois-Uíbh Fhailí Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1922
An tAire Dlí agus Cirt
30 Lúnasa 1922 – 10 Iúil 1927 ← Éamon Ó Dugáin – Liam Tomás Mac Cosgair →
Teachta Dála
16 Lúnasa 1921 – 8 Meitheamh 1922 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 2ú Dáil Toghcheantar: Laois-Uíbh Fhailí Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1921
Teachta Dála
21 Eanáir 1919 – 10 Bealtaine 1921 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 1ú Dáil Toghcheantar: Contae Laoise Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1918
Ball den 31ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
14 Nollaig 1918 – 26 Deireadh Fómhair 1922 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 31ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Contae Laoise Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1918
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath Coláiste Muire Cnoc Beag Coláiste Crescent
Céim acadúil	Baitsiléir Ealaíon
Gníomhaíocht
Suíomh oibre	Londain
Gairm	polaiteoir, taidhleoir
Ball de pháirtí polaitíochta	Cumann na nGaedheal
Teangacha	Béarla

1922

Éirí Amach na Cásca

Bhí O'Higgins meáite le troid in Éirí Amach na Cásca ach nuair a shroich sé imeall Bhaile Átha Cliath, bhí na bóithre dúnta. Agus b'éigean dó filleadh abhaile (ní raibh sé in ann siúl timpeall is cosúil).

Cogadh na Saoirse agus Cogadh Chathartha

Éamon De Valera, Caoimhín Ó hUiginn agus Ruairí Ó Conchúir ag bainis an Uiginnigh (1921)

Bhí an tUiginneach ina Aire Cúrsaí Inmheánacha sa chéad rialtas i ndiaidh bhunú Shaorstát Éireann. Throid sé i gCogadh na Saoirse.

le John Lavery, 1923

I rith an Chogaidh Chathartha, nar Aire Dlí agus Cirt, bhí sé de dhualgas air Poblachtánaigh a chur chun báis.^[1] Bhí Ruairí Ó Conchúir ar dhuine acu siúd a básaíodh ar a chuid orduithe, cé go raibh sé ina vaidhtéir ag a bhainis. Shínigh O'Higgins an t-ordú chun é a chur chun báis.

Feallmharú

Booterstown Avenue agus Cross Avenue

Feallmharaíodh an tUiginneach féin sa bhliain 1927, nuair a bhí sé ag filleadh abhaile ón Aifreann. Ní bhfuarthas amach riamh cé a mharaigh é, ach glactar leis go coitianta gur Poblachtánaigh a bhí ann agus iad ag baint sásaimh as ar son an Chogaidh Chathartha.

Bhí sé ar a shlí go dtí an tAifreann i mBaile an Bhóthair, BÁC. Léim triúr fear amach as carr agus scaoil siad leis ocht n-uaire. Gortaíodh O’Higgins go dona agus fuair sé bás cúpla uair a chloig ina dhiaidh sin. Bhí Eoin Mac Néill, Aire Oideachais na tíre ina chuideachta ag an am agus rith sé chun cabhair a thabhairt dó.

Bhí beirt Aire eile de chuid an tSaorstáit, an tAire Hogan agus McGilligan, ag fanacht i dteach Uí Uigín ar feadh an deireadh seachtaine. Chuaigh siad sin ar Aifreann níos luaithe an mhaidin chéanna mar go raibh siad ag dul ag imirt gailf níos déanaí i rith na maidine. Ceaptar go raibh sé ar intinn ag na dúnmharaithe níos mó ná duine amháin a mharú. Phioc na feallmharaithe crosbhóthar ar a thugtar “An Cúinne Dorcha” air mar go bhfuil an méid sin crann ag fás sa cheantar.

D’fhág Ó hUigín a theach timpeall a ceathrú chun a dó dhéag chun dul ar Aifreann. Bhí an séipéal suite thart ar cheathrú míle óna theach. Fad is a bhí sé ag siúl ar an mbóthar sin tharraing carr liath isteach in aice leis agus léim an triúr fear amach. Chonacthas an carr ina dhiaidh sin ag tiomáint go han-tapa ar bhóthar Dhomhnach Broc. Ba iad na focail dheireanacha a dúirt sé, a deirtear, sula bhfuair sé bás ná “Fuair mé bás ar son na tíre. Beidh mé i gcuideachta Mhichíl Uí Choileáin”.^[2]

Féach freisin

• Seán Hales
• Liam Ó Maoilíosa
• Ruairí Ó Conchúir