interpretación de textos escritos From Wikipedia, the free encyclopedia
A lectura[1] é o proceso que permite que, tras visualizar detidamente un texto, poidamos entender, interpretar ou maxinar o seu contido. A lectura é un acto comunicativo que precisa dun emisor, dunha mensaxe, dun código e dun receptor que o dea interpretado. A lectura non é unha actividade neutra: pon en xogo o lector e unha serie de relacións complexas co texto[2], o que le, o que desenvolve a lectura, é o receptor.
Weaver realizou tres definicións de lectura:
Semella a lectura un proceso pasivo, pero non é tal. Non o é porque a lectura é un fenómeno tan complexo como a mente humana e posúe múltiplas dimensións: o lector pode mesmo chegar a considerar no acto de ler máis do que pretende transmitir o emisor.
Para un lector común, a lectura non é un proceso en que interveñan estratexias, operacións, capacidades. Para un lector común, a lectura é un acto automático que non é digno de consideración pois a finalidade é o texto, simplemente o texto. Pero é preciso, para comprendermos ben o que é a lectura, decatármonos de que desenvolvemos á hora de ler dúas operacións diferentes:
Fowler D. Brooks considera seis pasos[4]:
Agora ben, hai só un xeito, unha alternativa para desenvolver esas operacións, ou resultará que un lector avezado terá un proceder diferente a aquel que se está a iniciar?
Evidentemente, un lector avezado terá un proceder diferente. Un lector avezado desenvolverá o procedemento léxico de lectura mentres que o lector que se inicia nese quefacer unicamente será quen de atender procedementos fonolóxicos.
Son dous camiños -o que emprega os procedementos fonolóxicos e o que emprega os procedementos léxicos- complementarios, que non excluíntes, para realizarmos unha lectura, pois por moita experiencia que teñamos, sempre podemos ter que recorrer a proceder fonoloxicamente.
O procedemento fonolóxico consiste en facer exactamente o mesmo que fai un neno cando se inicia á lectoescritura. O neno interpreta os grafemas e recoñece os fonemas correspondentes deducindo o seu son habitual por mor, probablemente, da memoria, da segmentación e da interrelación contextual. Tras recoñecer os grafemas, sabedor do son que representan, pronúnciaos uníndoos e dando lugar a un acto de fala. Non é necesariamente un acto de fala comunicativo, pois quizais, aínda no momento de pronunciar o que le, non é quen de decodificar a mensaxe, pero, cando o neno le por exemplo a palabra ká-sa, pode estar capacitado para interpretar, unhas milésimas de segundo despois, aquilo que leu.
O procedemento fonolóxico pode ser pouco rápido, pero non ten por que ser satisfactorio, pois non é o mesmo encontrármonos cun texto que poña avía (avía tres fadas) ca cun texto que poña clinched (...just clinched promotion) se non dominamos o inglés. Sexa como sexa, o procedemento desenvólvese inda que, ó remate, poidamos dicir que non hai acto comunicativo por non ser posible a decodificación.
Co tempo, o neno que le grafema a grafema, que interpreta fonema a fonema, será quen de memorizar sílabas e interpretalas. Cando se encontre coa secuencia ca, saberá o que é; cando se ache con sa, saberá tamén o que é sen precisar atender cada un dos dous grafemas que compoñen esa sílaba, pois leraa conxuntamente.
É este un xeito de lectura intermedio pero máis próximo ó procedemento fonolóxico do que ó léxico pois o que se le non ten aínda unha correspondencia no campo do significado. Cando haxa esa correspondencia, a lectura deixará de ser fonolóxica e pasará a ser léxica. En definitiva, o procedemento fonolóxico non é léxico porque non se recoñecen cun simple golpe de vista lexemas.
O procedemento léxico supón recoñecer inmediatamente a palabra escrita. Se nos encontramos co vocábulo casa, non procedemos a segmentar o vocábulo para a súa interpretación, entendémolo porque o visualizamos conxuntamente e esa visualización ten correspondencia na base de datos que conforma a nosa memoria vocabularia:
Operar correctamente coa vía fonolóxica supón xebrar a palabra nas súas unidades menores (sílabas, fonemas) a través do que se denomina conciencia fonolóxica, ou capacidade de segmentar a palabra nas súas partes. Esta capacidade énos especialmente necesaria cando queremos acceder ó significado de palabras novas, dífíciles ou descoñecidas, que non podemos recoñecer mediante unha simple ollada [...].
Operar coa vía léxica [...] supón recoñecer a palabra escrita que vemos dunha forma practicamente inmediata, sen tela que reconstruír fonoloxicamente son a son. É, pois, unha vía máis rápida de acceso ó significado, e require ter memorizados os patróns de palabras.[5]
Os humanos pertencentes ás sociedades en que as necesidades primarias están cubertas enfrontámonos case dende meniños a todo tipo de textos escritos. Primeiramente, son verdadeiros xeroglíficos imposibles de descifrar: unha serie de riscos e borranchos nunha folla de papel; mais, pouco e pouco, non sen axuda, damos en descubrir unhas regularidades que nos permiten identificar a relación que se establece entre os grafemas e os fonemas, aínda sen sermos coñecedores desta terminoloxía. A práctica reiterada, acaba por nos converter en descifradores de signos, pero, para o mesmo é necesario seguir un proceso de aprendizase no cal os especialistas distinguen catro etapas:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.