Alcoià

O Alcoià é unha comarca do centro da Comunidade Valenciana, na provincia de Alacant. A súa capital é Alcoi. Limita co Vall d'Albaida e Comtat polo norte, a Marina Baixa ao leste, o Alacantí e o Vinalopó Mitjà ao sur, e o Alt Vinalopó polo oeste.

Alcoià

Localización
38°42′07″N 0°28′38″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Comunidade Valenciana
Provincia	Provincia de Alacant
Capital	Alcoi
Contén a división administrativa	Alcoi Banyeres de Mariola Benifallim Castalla Ibi Onil Penàguila Tibi
Poboación
Poboación	113.682 (2024) (210,65 hab./km²)
Lingua oficial	lingua catalá (lingua predominante)
Xeografía
Superficie	539,66 km²
Comparte fronteira con	Alacantí Marina Baixa Vall d'Albaida Comtat Alto Vinalopó Vinalopó Mitjà

Na proposta de distribución de comarcas de Joan Soler i Riber de 1970^[1] tamén se inclúen na comarca de Alcoià as poboacións do Vall de Biar que nas Demarcacions Territorials Homologades (DTH) da Generalitat aparece no l'Alt Vinalopó: Beneixama, Biar, El Camp de Mirra e la Canyada de Biar.

Os concellos que pertencen á comarca de Alcoià son: Alcoi, Banyeres de Mariola, Benifallim, Castalla, Ibi, Onil, Penàguila e Tibi.

Xeografía

Trátase dunha comarca montañosa, que presenta diversas foies interiores, como a Foia de Castalla e a de Alcoi, separadas por diversas serras, entre as cales destacan a serra del Menejador que pertence ao Carrascar de la Font Roja, a Mariola ou la Carrasqueta.

Clima e vexetación

O clima é totalmente mediterráneo, pero máis frío que nas comarcas costeiras. Nas serras hai unha vexetación orixinal de carballos, piñeiros e especies aromáticas, por riba de todo na serra de Mariola.

Demografía

Os datos básicos dos oito concellos, coas cifras de poboación do padrón municipal de habitantes de 2023,^[2] son:

Concello	Habitantes (2023)	Sup. (km²)	Densidade (2023) (hab./km²)
Alcoi	59.493	129,9	458,0
Ibi	23.920	62,5	382,7
Castalla	11.365	114,6	99,2
Onil	7.763	48,4	160,4
Banyeres de Mariola	7.255	50,3	144,2
Tibi	1.808	70,4	25,7
Penàguila	313	49,9	6,3
Benifallim	111	13,7	8,1
Alcoià	112.028	539,7	207,6

Economía

A agricultura é de secaño (cereais, uvas , oliveiras e améndoas). Hoxe, non obstante, a actividade principal da comarca é a industrial, especialmente a téxtil, a do calzado, a do papel e a de xoguetes. A cidade máis grande é Alcoi, capital da comarca, que conta cunha importante tradición industrial papeleira e metalúrxica que se alcanzou no século XX, pero a industria téxtil é a máis importante na actualidade. Son tamén importantes as poboacións de Ibi, que conta con industrias de xoguetes mecánicos; Onil, dedicada á fabricación de bonecas, e Castalla, que se especializou tamén na produción de xoguetes.

Delimitacións históricas

A comarca de Alcoià é de creación moderna, creada no 1989, e comprende a comarca histórica da Foia de Castalla, e parte da antiga Valls d'Alcoi. Estas comarcas antigas aparecen no mapa de comarcas de Emili Beüt "Comarques naturals del Regne de València" publicado en 1934.

Gastronomía

A comida de Alcoià é típica da dieta mediterránea de montaña, e incorpora pratos típicos como a pericana, cebolas en vinagre, e os taretes, en forma de tapa.