Illa Elefante

A illa Elefante é a máis setentrional das illas Shetland do Sur, arquipélago situado na Antártida. Xunto coa illa Clarence e outras illas e illotes, forma o grupo chamado illas Piloto Pardo na cartografía oficial chilena.^[1]

Illa Elefante

(en) Elephant Island
Tipo	illa
Parte de	Illas Shetland do Sur
Situado na entidade xeográfica	Illas Shetland do Sur
Localización
Continente	Antártida
División administrativa	Rexión do Tratado Antártico
61°08′S 55°07′O
Bañado por	Océano Antártico
Características
Altitude	852 m
Dimensións	27 () × 47 () km
Punto máis alto	Mount Pendragon (en)  (975 m )
Superficie	558 km²

Ten un lugar de importancia na Historia da Antártida pois en 1916 foi o refuxio da errada expedición británica transantártica e o lugar onde se levou a cabo o seu posterior rescate en pleno inverno por Luís Pardo Villalón, ao mando da escampavía Yelcho da Armada de Chile.

O único país que posúe infraestrutura na illa é Brasil, co refuxio de verán Emílio Goeldi, na costa norte.^[2]

Toponimia

Foi nomeada por primeira vez en 1821 polo baleeiro británico George Powell, debido á presenza de elefantes mariños nas súas costas.^[3][4][5]

Xeografía

A illa ten 47 km longo e 27 km de largo.^[6] Atópase situada a 1.253 quilómetros ao suroeste da illas Xeorxias do Sur, a 953 km ao sur das illas Malvinas e a 885 km ao suroeste do cabo de Fornos. Entre 4´5 a 9 km ao noroeste da illa atópanse os Farallones Focas.^[7]

A illa está case completamente cuberta de glaciares e ten unha elevación máxima de 852 metros no cordón Pardo. Destacan o cabo Yelcho ao noroeste, o cabo Lindsey ao oeste, o cabo Lookout ao sur, e o cabo Valentine ao leste. A punta Wild atópase na costa norte da illa. A illa é pobre en canto a flora e fauna, aínda que poden atoparse pingüíns papúa antárticos, focas e ata pingüíns barbixos aniñando.

As costas son abruptas e de difícil desembarco, o cal propiciou que non haxa ningún asentamento humano permanente, malia que a illa está moi ben situada para o soporte e o avance científico e as actividades de pesca e caza de baleas.

Historia

A illa descubríuna en 1820 o explorador británico Edward Bransfield. Durante o século XIX foi visitada por diversas expedicións, como a do baleeiro británico George Powell en 1821, o explorador Fabian Gottlieb von Bellingshausen, tamén en 1821, e o francés Jules Dumont d'Urville en 1840.

O 14 de abril de 1916 chegaron á illa os sobreviventes da expedición Expedición Imperial Trans-Antártica ao mando de sir Ernest Shackleton, logo de que o bergantín Endurance quedase atrapado no xeo e finalmente afundísese. Instalaron un refuxio ao norte da illa, en Punta Wild.

Ao ser a illa un lugar remoto, deshabitado e raramente visitado por baleeiros ou outros barcos, o 24 de abril, parte da expedición (incluído Shackleton) embarcouse para solicitar axuda nun dos botes salvavidas do Endurance, que foi bautizado James Caird.

O primeiro intento de rescate efectuouse co buque baleeiro Cielo del Sur, que non puido chegar ás costas da illa debido a unha barreira impenetrable de xeo a uns 110 quilómetros dela. O segundo intento errado contou coa colaboración do goberno do Uruguai e o barco de arrastre Instituto de Pesca Nº. 1 capitaneado por Ruperto Elichiribehety. Xa no mes de xullo, un novo intento efectuar mediante a goleta Emma, resultou novamente infrutuoso debido á barreira de xeo.

O 30 de agosto de 1916, o piloto chileno Luís Pardo Villalón, ao mando da escampavía Yelcho da Armada de Chile, logrou finalmente rescatar á tripulación do Endurance en Punta Wild.^[8]

Sitio e monumento histórico

Punta Wild, lugar de rescate da infrutuosa expedición británica transantártica.

En Punta Wild atópase o Sitio conmemorativo do Endurance composto por un busto do capitán Luís Pardo Villalón, monólito e placas para recordar o rescate dos sobreviventes do buque británico Endurance polo Yelcho da Armada chilena, foi designado Sitio e Monumento Histórico da Antártida N°. 53 baixo o Tratado Antártico.^[9]

Galería

• 
  A illa Elefante segundo un gravado da 2.ª Expedición Antártica Francesa, comandada por Jules Dumont d'Urville (1837-1840)
• 
  Os homes e a Expedición Imperial Trans-Antártica que se quedaron na illa esperando seu rescate (1916)
• 
  Sitio e monumento histórico conmemorativo do Endurance, situado en Punta Wild^[9]
• 
• 

Reclamacións territoriais

• Arxentina: Inclúe ás illas no departamento Antártida Arxentina dentro da provincia Terra de Fogo, Antártida e Illas do Atlántico Sur
• Chile: Inclúe ás illas no arquipélago Illas Piloto Pardo, comuna Antártica da provincia da Antártica Chilena, dentro da Rexión de Magallanes e da Antártida Chilena.
• Reino Unido: Inclúe ás illas no Territorio Antártico Británico.

As tres reclamaciones están suxeitas ás disposicións do Tratado Antártico.

Nomenclatura dos países reclamantes

• Arxentina: Isla Elefante
• Chile: Isla Elefante
• Reino Unido: Elephant Island