Lingua congo

O congo^[2] (kikongo ou kongo) é a lingua bantú falada polo pobo congo, os habitantes dos bosques tropicais da República Democrática do Congo, do República do Congo e de Angola.

Congo Kikongo
Outros nomes:	Kongo
Falado en:	Angola República Democrática do Congo República do Congo
Rexións:	África Central
Total de falantes:	10 millóns
Familia:	Níxer-congo  Atlántico-Congo   Volta-Congo    Benue-Congo     Bantoid      Sur       Bantú        Central         Zona H          Kikongo
Escrita:	Alfabeto latino
Status oficial
Lingua oficial de:	República Democrática do Congo (nacional), República do Congo (dialecto kituba, como lingua rexional)
Códigos de lingua
ISO 639-1:	kg
ISO 639-2:	kon
ISO 639-3:	kon
SIL:	KON
Mapa
Extensión da lingua congo.
Status
O congo está clasificado como "en estado seguro" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[1]

Historia e características

Foi utilizada como lingua franca nos séculos XVIII e XIX en boa parte de África occidental, especificamente onde os europeos tomaban escravos para levalos para América.

Por esta razón, a lingua congo sobrevive aínda, nun grao limitado, no Caribe, mais a maioría dos seus falantes viven en África.

Hai sete millóns de falantes nativos de congo, e dous millóns úsana como segunda lingua. É base tamén de varios dialectos para usos comerciais e de intercambio interetnico.

Desde 2006 ten o status oficial e legal de lingua nacional na República Democrática do Congo, de acordo a constitución de dito país, xunto ao francés, o lingala, o suahili e o tshiluba.

Un dos seus principais dialectos, o kituba, está recoñecido como lingua rexional na República do Congo.

Dialectos

As principais formas dialectais do congo son: kimañanga, kintandu, kiyaka, kizombo, kiyombe, kisuku, kilaadi, kibuembe, kifioti e kinzamba.

Descrición lingüística

Morfoloxía

O "Ave María" en congo.

Comparado con outras linguas bantús, incluíndo os demais dialectos do congo, o Kikongo ya Leta ten unhas regras morfolóxicas moi simples, sen prefixos nominais nin verbais, nin existe a concordancia entre os substantivos e as palabras que dependen destes (pronomes, adxectivos ou verbos).^[3]