Sempre en Galiza

Sempre en Galiza é un libro de ensaio político escrito por Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, considerado a obra canónica do nacionalismo galego. A obra publicouse o 10 de marzo de 1944 en Buenos Aires e os primeiros exemplares que chegaron a Galicia fixérono de xeito clandestino.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Galicia (homónimos).

Este artigo trata sobre o libro de Castelao, para o artigo sobre programa de radio véxase Sempre en Galicia.

Sempre en Galiza
Título Sempre en Galiza
Instancia de obra literaria
Xénero ensaio
Lingua orixinal lingua galega
Lingua lingua galega lingua portuguesa lingua castelá lingua inglesa
Autoría
Autor/a Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
Publicación
Data de publicación 1944
País de orixe Arxentina
Edicións (22 de setembro de 2004) Sempre en Galiza (1974) Sempre en Galiza
Fontes e ligazóns
Open Library OL23962602W
Redes
[ Wikidata ]

Castelao concibiu o libro baixo o título "Co pensamento en Galiza", como pode verse no manuscrito conservado no Museo de Pontevedra, datado en 1943 e dedicado á memoria de Alexandro Bóveda. Baixo o nome de Bóveda escribira protomártir, pero terminou riscando esta palabra. Finalmente, foi publicado como Sempre en Galiza.

No libro axúntanse artigos, ensaios, conferencias, discursos xunto a material pensado especificamente para a obra. O limiar da obra, Adro, comprende os artigos que dende Badaxoz escribiu para A Nosa Terra en 1935. A primeira parte escribiuna entre Valencia e Barcelona en 1937, orixinariamente publicouse na forma de artigos no xornal que os galegos exiliados publicaban en Madrid, Nueva Galicia. A segunda parte escribiuna en Nova York e durante a viaxe que o levou a Buenos Aires en 1940. O resto escribiuno en Buenos Aires entre 1942 e 1943.

Contido

Adro

Constituído por 14 capítulos que apareceran como artigos co título xenérico de "Verbas de chumbo" n' A Nosa Terra, teñen como eixo o posicionamento de Castelao no seo do Partido Galeguista verbo da súa orientación ideolóxica e da súa alianza co centro esquerda español, o que chocaba coa orientación do ata entón principal ideólogo do galeguismo, Vicente Risco, e que conduciría á súa marcha do PG.

Castelao realizou algunhas modificacións ó texto dos artigos, na maior parte de tipo lingüístico ou de estilo.

Libro I

Escrito durante a Guerra civil española, o texto apareceu no xornal Nueva Galicia entre xullo de 1937 e setembro de 1938 co título de Verbas de chumbo, agás a primeira que apareceu co título Nós. De novo publicouse en Nova Galiza de Barcelona tamén entre os anos 1937 e 1938. Castelao pensou en publicar un libro con estes textos co título de Verbas de chumbo, pero o desenvolvemento da guerra impediu que se editase. Trala derrota da república, Castelao modificou o texto para axeitalo á nova situación política.

O libro xira arredor do problema político galego e da súa resolución, a consideración de Galicia como nación e o repaso do posicionamento dos diferentes grupos políticos ante o problema nacional e analiza as vantaxes dunha república federal, a historia do galeguismo e do Estatuto.

Libro II

Este libro comezouno a escribir Castelao en Nova York ó alborexar 1940. Consta de 26 capítulos que finalizou no paquebote que o levaba á Arxentina e estaba pensado como unha segunda parte do libro anterior (Verbas de chumbo) para reflectir o afastamento político de Castelao das forzas republicanas motivado pola actitude destas cara ao Estatuto de Autonomía de Galicia e a súa actitude política no exilio.

Libro III

Este libro, que consta de 35 capítulos, escribiuse durante o desenvolvemento da segunda guerra mundial, entre febreiro de 1942 e abril de 1943, no que se albiscaba un triunfo dos aliados que levase á desfeita do réxime franquista e reflicte unha posición política pragmática e posibilista, de colaboración cos republicanos españois. É o libro máis ideolóxico de todos os que compoñen o Sempre en Galiza.

Libro IV

Este libro non figuraba na primeira edición senón que foi engadido na segunda edición (1961) con textos escritos por Castelao entre 1947 e 1948, tralo seu paso polo goberno de José Giral e a súa volta á Arxentina desilusionado coa situación política. Os sete capítulos do libro céntranse no federalismo. No capítulo primeiro inclúe o comezo do discurso Alba de groria pronunciado no Teatro Argentino de Buenos Aires o 25 de xullo de 1948.^[1]

Edicións

Algunhas das edicións máis coñecidas da obra son:

Sempre en Galiza na escena mariñeira concibida por Francisco de Sales Covelo e interpretada por Isaac Díaz Pardo (exterior do Museo do Mar de Galicia, Vigo).

• 1944, primeira edición en Buenos Aires, de Editorial As Burgas.
• 1961, segunda edición en Buenos Aires, de Editorial As Burgas.
• 1971, edición en lingua castelá de Ediciones Galicia do Centro Gallego de Buenos Aires – Instituto Argentino de Cultura Gallega.
• 1974, cuarta edición, de Ediciones Galicia do Centro Gallego de Buenos Aires – Instituto Argentino de Cultura Gallega.
• 1976, tomo II das obras completas (Colección Arealonga, Akal, Madrid), con dirección de X. Alonso Montero. ISBN 8473339156X.^[2]
• 1986, edición facsímile da Libraría Couceiro, Santiago
• 1991, edición do Diario 16 de Galicia, Vigo, na colección Biblioteca de Autores Galegos, n^os 1 e 2.
• 1992, edición crítica do Parlamento de Galicia, Universidade de Santiago de Compostela,^[3]
• 1999, editorial Galaxia ISBN 847154542X
• 2000, reedición crítica do Parlamento de Galicia, Universidade de Santiago de Compostela,^[3][4] ISBN 8478360883
• 2001, edición en dous tomos (n^os 24 e 25) na Biblioteca Galega 120 de La Voz de Galicia
• 2004, editorial Galaxia, ISBN 8482887297
• 2010, edición en lingua portuguesa de Através Editora,^[5] ISBN 978-84-87305-35-1
• 2013, edición en galego no Internet Archive
• 2018, edición en lingua inglesa co título Forever in Galicia, trad. de Craig Patterson, editada por Francis Boutle Publishers.^[6]

Recoñecemento

O Consello da Cultura Galega polo 70 aniversario da súa edición fixo accións de visibilización.^[7]