Sisnando II de Iria

Sisnando Méndez ou Sisnando Menéndez,^[1] máis coñecido como Sisnando II de Iria, finado o 29 de marzo de 968, foi un nobre e bispo galego da Idade Media, que se fixo cargo dos enclaves militares para a defensa da costa galega contra os ataques de piratas viquingos e sarracenos. No ano 968, liderou a defensa de Santiago de Compostela ante os ataques das tropas de Gunrod, falecendo en combate por un frechazo.

Sisnando II de Iria

Biografía
Morte	29 de marzo de 968 (Gregoriano)
Causa da morte	morte en combate
Bispo de Iria Flavia
951 – 968 Diocese: diocese de Iria
Mordomo real Ramiro II
949 – 951
Datos persoais
Relixión	Igrexa católica
Actividade
Ocupación	militar, sacerdote católico, bispo, bispo católico
Carreira militar
Conflito	Batalla de Fornelos
Familia
Pais	Hermenexildo Aloitez   e Paterna Gundesindiz
Irmáns	Rodrigo Menéndez Afonso Menéndez

Traxectoria

Fillo dos condes de Présaras Hermenexildo Aloitez^[2] e Paterna Gundesindez (fundadores do mosteiro de Santa María de Sobrado dos Monxes),^[3] foi bispo de Iria de xeito case ininterrompido entre 951 e 968.^[2][4][5] A diferenza da maior parte da nobreza galega, deu o seu apoio aos nobres casteláns.^[4] En novembro do 956 coroou na Catedral de Santiago de Compostela como rei de Galicia a Sancho II, e nos seguintes anos tivo un papel importante na tutela e formación do fillo deste, Ramiro III.^[4]

Sobre o ano 960 levantou un castelo sobre o castro de Cedofeita, restaurou as torres da Lanzada (no Grove) e San Sadurniño (en Cambados), que xunto con outros puntos, como o miradoiro de Lobeira, o Facho de Donón (en Cangas) e o campanario de San Cibrán de Cálago (en Vilanova de Arousa), compoñían un sistema de vixilancia e defensa costeira contra ataques tanto por mar coma polo interior.

O bispo Sisnando conseguiu do rei Sancho I o permiso para amurallar a cidade de Compostela, que dotou de novas torres grandes e fosos reforzando a catedral, pero finalmente Sisnando rebelouse contra o rei e foi encarcerado.^[2] No seu lugar foi nomeado san Rosendo como bispo de Iria Flavia,^[2] pero á morte de Sancho I, Sisnando fuxiu do cárcere e expulsou a san Rosendo pola forza de Compostela. O deposto Rosendo profetizoulle que «Aquel que a espada fere, a espada morrerá»^[6] cando foi violentado no seu apousento a noite de Nadal do ano 966.

No ano 968 entran en Galiza os viquingos de Gunrod e aproveitando a desorde avanzan por estes territorios sen apenas resistencia. Nin Ramiro III, que sucedera a Sancho I no trono de León con tan só cinco anos, nin unha parte importante da nobreza galega, que era inimiga de Ramiro III, apoiaron as mulleres rexentes (a súa nai Tareixa e a súa tía Elvira), que non puideron organizar un exército para facer fronte aos escandinavos. Os campesiños fuxiron dos campos e os viquingos cometeron todo tipo de desmandos; o exército de Gunrod arrasou as igrexas de Boente e de Santa Olalla de Curtis, e os seus monxes foron feitos prisioneiros.

En marzo de 968 Gunrod chegou ás portas de Compostela, onde acampou á espera de poder entrar, con promesas que logo non cumpriron, para saquear a cidade. Mais Sisnando II encargárase da súa fortificación e organizou un exército que o 29 de marzo do ano 968 se enfrontou aos viquingos na batalla de Fornelos, parroquia de Rarís. En terras de Teo, o bispo Sisnando púxose á fronte das súas tropas de cabalaría, pero a súa temeridade levouno ao medio do campo de batalla sen maior defensa que o seu valor e morreu dun frechazo inimigo.^[7] As súas tropas foron derrotadas e os viquingos entraron en Compostela.