Rosa Luxemburgo
ojokuaikuaáva komunísta ha oñemoarandúva arandupykuaatýre Marx ñeimo'ã rupive From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Rosa Luxemburgo (Alemañañe'ẽme: Rosa Luxemburg,[1][2] Poloñañe'ẽme: Róża Luksemburg;[3] Zamość, Polóña, 5 jasyapy 1871 - Berlin, Alemáña, 15 jasyteĩ 1919) ha'e akue peteĩ ojokuaikuaáva komunísta ha oñemoarandúva virurekokuaáre ha arandupykuaatýre Marx ñeimo'ã rupive. Heñói Polóñame ha upéi oñemohetã Alemáñame, ijypykuéva hudío.[1]
Omyakã heta aty ojokuaikuaáva ñemoirũrape pegua, Polóña ha Alemáñame.[4] Ary 1914 guive ojoaju peteĩ atýre ojapóta kuri 1916-pe peteĩ aty Marx ñeimo'ãre oguatáva, hérava Epártako Joaty (Spartakusbund, Alemañañe'ẽme), ko aty omoheñói pe Aty Komunísta Alemáña megua (KPD). Opa rire Ñorairõ Guasu Peteĩha, omoñepyrũ pe kuatiañe'ẽ momaranduha hérava Die Rote Fahne (Poyvi Pytã), iñirũndi karai Alemañagua Karl Liebknecht. Iñarandukakuéra ojekuaavéva, ha oñembohasavéva ambue ñe'ẽme, ha'e Reforma o revolución (1900), Huelga de masas, partido y sindicato (1906), La Acumulación del capital (1913) ha La revolución rusa (1918), ne'ĩra osẽ avañe'ẽme.
Oipytyvõ omotenondévo avei táva Berlin-me pe Epártako Joaty Ñepu'ã, ipahápe nosẽporãiva,[5] jepémo iñepyrũ guive ha'e oikuaauka noiporãitaha.[6] Ko ñepu'ã oñembogue ombohovaígui hese Alemáña ñorairõhára aty ha umi Freikorps térã "Ava'aty Isãsóva" (tetãyguakuéra oipurúva mboka hetã rérape, oúva umi oñorairõva Ñorairõ Guasu Peteĩhápe).[7] Ipahápe, hetaite tapicha oho ka'irãime, ohasa'asyite ñorairõharakuéra ombyepotívo ha ojukávo ichupekuéra, ijapytépe oĩ va'ekue Rosa Luxemburgo, omanóva ka'irãime.
Rosa Luxemburgo ha Karl Liebknecht imba'eguasuitéva Marx ñeimo'ã jehechaukápe, tuichaitépe tetã Alemáñame. Ko'ágã, arateĩ mokõiha térã mbohapyha jasyteĩme, ojegueromandu'a táva Berlín-pe Rosa Luxemburgo ha Karl Liebknecht Ára, oñemomandu'a hag̃ua ojejukárõguare ichupekuéra ára 15 jasyteĩ 1919.
Remove ads
Mandu'apy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads