From Wikipedia, the free encyclopedia
Ciwon huhu yanayi ne mai kumburin huhu da farko yana shafar kananan buhunan iska da aka sani da alveoli.[1][2] Alamun yawanci sun hada da wasu hadewar tari mai albarka ko bushewa, ciwon ƙirji, zazzabi, da wahalar numfashi.[3] Tsananin yanayin yana canzawa.[3]
Ciwon huhu | |
---|---|
Description (en) | |
Iri |
lung disease (en) , lower respiratory tract infection (en) , pneumonitis (en) cuta |
Specialty (en) |
pulmonology (en) infectious diseases (en) |
Sanadi |
infection (en) , aspiration pneumonia (en) smoking (en) |
Symptoms and signs (en) |
tari, tachypnea (en) , zazzaɓi, dyspnea (en) , Tari jini, snoring (en) chills (en) |
Physical examination (en) |
chest radiograph (en) , computed tomography (en) sputum culture (en) |
Medical treatment (en) | |
Magani | antibiotic (en) , antiviral drug (en) , oxygen therapy (en) , tobramycin (en) , albuterol / ipratropium (en) , sulfamethoxazole / trimethoprim (en) , tigecycline (en) , doxycycline (en) , voriconazole (en) , meropenem trihydrate (en) , tiotropium (en) , ciprofloxacin (en) , azithromycin (en) , budesonide/formoterol (en) , moxifloxacin (en) , ceftriaxone (en) , linezolid (en) , clarithromycin (en) , levofloxacin hemihydrate (en) , metronidazole (en) , rac-salbutamol (en) , cefepime (en) , cefuroxime (en) , vancomycin (en) , azithromycin (en) , dicloxacillin sodium (en) , tosufloxacin (en) da cefepime (en) |
Identifier (en) | |
ICD-9-CM | 483.8, 486, 484.8 da 483 |
ICD-10 | J18.9 |
ICD-9 | 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486 da 770.0 |
DiseasesDB | 10166 |
MedlinePlus | 000145 |
eMedicine | 000145 |
MeSH | D011014 |
Disease Ontology ID | DOID:552 |
Yawanci ana haifar da ciwon huhu ta hanyar kamuwa da kwayoyin cuta ko kwayoyin cuta kuma ƙasa da ƙasa ta wasu ƙananan kwayoyin cuta, wasu magunguna ko yanayi kamar cututtuka na autoimmune.[1][4] Abubuwan hadari sun hada da cystic fibrosis, cututtukan huhu na huhu (COPD), cutar sikila, asma, ciwon sukari, gazawar zuciya, tarihin shan taba, rashin iya tari (kamar bin bugun jini), da raunin garkuwar jiki.[5][6] Ana gano cutar sau da yawa akan alamomi da gwajin jiki.[7] X-ray na kirji, gwajin jini, da al'adun sputum na iya taimakawa wajen tabbatar da ganewar asali.[7] Ana iya rarraba cutar ta inda aka samo ta, kamar al'umma- ko asibiti da aka samo ko ciwon huhu mai alaka da lafiya.[8]
Akwai alluran rigakafi don hana wasu nau'ikan ciwon huhu.[9] Sauran hanyoyin rigakafin sun hada da wanke hannu da rashin shan taba.[9] Jiyya ya dogara da ainihin dalilin.[10] Ciwon huhu da aka yi imani da shi na kwayoyin cuta ana bi da shi da maganin rigakafi.[11] Idan ciwon huhu ya yi tsanani, gabaɗaya wanda ya kamu da cutar yana kwance a asibiti.[10] Ana iya amfani da maganin oxygen idan matakan oxygen yayi kasa.[11]
Kowace shekara, ciwon huhu yana shafar kusan mutane miliyan 450 a duk duniya (kashi 7% na yawan jama'a) kuma yana haifar da mutuwar kusan miliyan 4.[12][13] Tare da gabatar da maganin rigakafi da alluran rigakafi a cikin karni na 20, rayuwa ta inganta sosai.[12] Duk da haka, a kasashe masu tasowa, da ma a cikin manya, kanana da masu fama da rashin lafiya, ciwon huhu ya kasance kan gaba wajen mutuwa.[12][14] Ciwon huhu yakan gajarta lokacin wahala tsakanin waɗanda ke kusa da mutuwa don haka ana kiransa "abokin tsohon".[15]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.