Birnin Gaza
daɗɗen birni kuma birni na zamani a yankin Zirin Gaza From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Gaza ko Birnin Gaza (Larabci: غزة, Gazzah)[1] birni ne da ke yankin gabar tekun Baharin Rum a Falasɗinu, kuma shi ne birni mafi girma a Zirin Gaza. Yana da tarihin da ya samo asali tun kafin haihuwar Annabi Isa (A.S.), kuma yana daga cikin tsofaffin birane a duniya da har yanzu ake rayuwa a cikinsu.[2]
Remove ads
Tarihi
Birnin Gaza yana da dogon tarihi wanda ya hada da zamanin Fir'auna, Bayibeli, da kuma daular Girkawa da Romawa. An sha kwace shi daga hannun juna a lokacin daular Musulunci, Crusaders, Mamluks, da Daular Usmaniyya. A cikin ƙarni na 20, Gaza ta kasance ƙarƙashin ikon Birtaniya, sannan aka barta a hannun Masar bayan yakin 1948.
A 1967, Isra'ila ta mamaye Gaza a yayin yakin rana shida (Six-Day War), sai dai daga baya a shekarar 2005 ta janye sojojinta daga yankin. Daga wancan lokaci, Hamas ke mulki a Gaza bayan ta lashe zaɓen cikin gida a 2006.
Remove ads
Yawan Jama'a
Gaza tana da yawan jama'a fiye da miliyan biyu, mafi yawan su Falasɗinawa ne da suka rasa matsugunansu a yakin 1948 da na baya-bayan nan. Yawancin su 'yan gudun hijira ne da ke rayuwa a sansanonin 'yan gudun hijira. Gaza na daga cikin wuraren da ke da yawan jama'a sosai idan aka kwatanta da fadin ƙasa.
Tattalin Arziki
Tattalin arzikin Gaza ya dogara ne da aikin gona, kasuwanci, da kuma taimakon jin ƙai daga ƙasashen waje da ƙungiyoyin agaji. Amma shekaru da dama na takunkumi daga Isra’ila da rikici da Hamas ya haifar da matsanancin talauci da rashin ayyukan yi.
Ilimi da Al’adu
Duk da matsalolin tsaro da tattalin arziki, Gaza na da cibiyoyin ilimi da dama kamar jami’o’i da makarantu. Al’adun Palasɗinu, musamman su na Hausawa da labarai, wakoki, da ado, na ci gaba da bunƙasa a Gaza.
Rikice-Rikice
Tun bayan kafa Isra’ila a 1948, Gaza ta kasance wata cibiyar rikice-rikice tsakanin Falasɗinawa da Isra’ila. Rikicin Isra’ila da Hamas ya janyo asarar rayuka da dimbin hasarori ga fararen hula. Ana fuskantar rashin wutar lantarki, ruwa, da kuma karancin magunguna.
Wuraren Tarihi
Gaza na da wurare da dama na tarihi, kamar tsohuwar katanga, masallatai na tarihi, da kuma tsohuwar kasuwa. Wadannan wurare suna nuna dadadden tarihin birnin da al’adunsa.
Hanyoyin Sadarwa
Saboda takunkumin da Isra’ila ta saka, tashar jirgin ruwa da filin jirgin sama ba sa aiki. Mafi yawan sufuri na faruwa ta hanyar iyakar Rafah da ke iyaka da Masar ko ta wasu hanyoyi na karkashin kasa.
Hakanan duba
Manazarta
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads