From Wikipedia, the free encyclopedia
Ադրբեջանի ռազմական գործողություններ Արցախում, Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերի կողմից Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարության խաղաղապահ ուժերի վերահսկողության գոտում գտնվող Արցախի Հանրապետության մի շարք բնակավայրերի վրա ռազմական հարձակում հրաձգային զենքերով, ականանետերով, հարվածային անօդաչու սարքերով և հոգեբանական ներազդման միջոցներով 2022 թվականի մարտ ամսին։ Ռազմական գործողություններին նախորդել է Ադրբեջանի կողմից Ասկերանի շրջանի Խրամորթ գյուղի բնակիչներին ուղված սպառնալիքի և գյուղը լքելու կոչերը[1], ինչպես նաև Շուշիի հատվածում Արցախը մատակարող միակ գազամուղը շարքից հանելու և վերականգնման աշխատանքներին խոչընդոտելու գործողությունները[2]։
Ադրբեջանի ռազմական գործողություններ Արցախում | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Հայ-ադրբեջանական հակամարտություն | |||||||||
| |||||||||
Հակառակորդներ | |||||||||
Ադրբեջանի Հանրապետություն | Արցախի Հանրապետություն | Ռուսաստանի Դաշնություն (խաղաղապահ գործառույթներով) | |||||||
Կողմերի ուժեր | |||||||||
Ադրբեջանի զինված ուժեր | Արցախի պաշտպանության բանակ | Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորամիավորում | |||||||
Ռազմական կորուստներ | |||||||||
Հայկական աղբյուրներ՝
Ադրբեջանական կողմը հերքում է |
Հայկական աղբյուրներ՝
|
Մարտի 24-ին Ադրբեջանի զինված ուժերը գրավել են Փառուխ գյուղը՝ զբաղեցնելով նոր դիրքեր[3]։ Գործողությունների արդյունքում հայկական կողմից զոհվել է 3 զինծառայող[4], 14-ը ստացել են վիրավորում։
Փետրվարի 25-ին և 26-ին ադրբեջանցիները Արցախի Ասկերանի շրջանի Խրամորթ գյուղի բնակիչներից պահանջել են լքել գյուղը, այլապես սպառնացել են ուժ կիրառել։
Մարտի 9-ին օրվա ընթացքում, այնուհետև ողջ գիշերը Ադրբեջանի զինված ուժերը տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից, ինչպես նաև ականանետերի կիրառմամբ կրակել են Արցախի Ասկերանի շրջանի Խրամորթ և Նախիջևանիկ, Մարտունու շրջանի Խնուշինակ և Կարմիր շուկա համայնքների վարչական տարածքների, ճանապարհների ուղղությամբ[5]։ Կրակոցների հետևանքով Խրամորթում վիրավորում է ստացել մեկ քաղաքացիական անձ։ ՀՀ ՄԻՊ Քրիստիննե Գրիգորյանը հայտնել է, որ Ադրբեջանը Խրամորթ գյուղի ուղղությամբ ցուցադրաբար կուտակել է նաև ծանր տեխնիկա (տանկեր)[6]։
Նույն օրը Ադրբեջանի Ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների ինստիտուտի ղեկավար Ահմեդ Շահիդովը հայտարարել է, որ Ադրբեջանն Արցախում սկսել է «ահաբեկչության դեմ ռազմական գործողություն»[7]։
Մարտի 11-ին Արցախի ներքին գործերի նախարարության ոստիկանությունը հայտնել է, որ Ադրբեջանական կողմը հրադադարի պահպանման ռեժիմը շարունակում է խախտել Խրամորթ, Փառուխ և Խնապատ գյուղերի ուղղություններով[8]։
Ադրբեջանը ժամը 10:20-ի սահմաններում 120 մմ-ոց 2 արկ է արձակել Խնապատ գյուղի դպրոցամերձ տարածքի ուղղությամբ, իսկ Թաղավարդ գյուղի հարակից ադրբեջանական դիրքերից բարձրախոսներով գյուղը լքելու սպառնալիքներ են հնչել[9]։
Մարտի 8-ին Շուշի-Զառիֆլու բնակավայրերի տարածքում տեղի ունեցած մայրուղային բարձր ճնշման գազատարի վթարի պատճառով Արցախի Հանրապետության տարածքում խափանվել է գազամատակարարումը։ Ադրբեջանական զինված ուժերը ավելի քան 4 օր խոչընդոտներ են հարուցում գազատարի վթարի վայր հասանելիության և վերականգնողական աշխատանքներ իրականցնելու համար։
Մարտի 18-ին ադրբեջանական կողմը վերանորոգել է վթարված գազատարը՝ այդ հատվածում տեղադրելով փական[10]։ Մարտի 21-ին ադրբեջանցիները կրկին դադարեցրել են Հայաստանից Արցախ գազամատակարարումը, այս անգամ փականի միջոցով[11][12]։
Եվրամիության դիվանագիտական գերատեսչության խոսնակ Պիտեր Ստանոն մտահոգություն է հայտնել Արցախում գազամատակարարման խափանման հետ կապված[13], իսկ Ռուսաստանի Դաշնության ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան կոչ է արել շուտափույթ կարգավորել Արցախում գազամատակարարման խնդիրը[14]։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտնել է, որ այս գործողությունների արդյունքում Արցախը հումանիտար աղետի շեմին է[15]։
Մարտի 24-ին Ադրբեջանական զինված ուժերը Փառուխ գյուղի ուղղությամբ խախտել են շփման գիծը[16], զբաղեցրել նոր դիրքեր, գրավել գյուղը, որտեղից նախապես տարհանվել էր բնակչությունը[17]։
Արցախի Պաշտպանության Բանակը հայտնել է, որ ադրբեջանական կողմը մարտի 25-ի գիշերը կրակ է բացել ՊԲ ստորաբաժանումների վրա՝ կիրառելով ինչպես տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներ, այնպես էլ՝ հարվածային ԱԹՍ։ Փոխհրաձգության արդյունքում հակառակորդի կողմից զոհվել է առնվազն 5 զինծառայող։ Հայկական կողմից կա 5 վիրավոր[18]։
Մարտի 25-ին կեսօրից Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումները հրաձգային զինատեսակներից բացի կիրառել են նաև հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր, այդ թվում նաև «Bayraktar TB-2» տիպի, որի հետևանքով հայկական կողմից զոհվել է ՊԲ երկու պայմանագրային զինծառայող[19]։
Մարտի 27-ին Ռուսաստանի Դաշնության ՊՆ-ն հայտնեց, որ բանակցությունների արդյունքում ադրբեջանական ուժերը հեռացել են Փառուխից[20], սակայն քիչ անց ադրբեջանական ԱԳՆ-ն հերքել է այդ տեղեկությունը՝ հայտնելով, որ իրենց զինված ուժերը շարունակում են մնալ Փառուխ գյուղի և մոտակա բարձունքների դիրքերում[21]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.