ամերիկացի գրող, երաժշտական լրագրող և մշակութային քննադատ From Wikipedia, the free encyclopedia
Գրեյլ Մարկուս (անգլ.՝ Greil Marcus հունիսի 19, 1945[1][2], Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ Սան Ֆրանցիսկո, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող, երաժշտական լրագրող և մշակութային քննադատ։ Հայտնի է իր գիտական և գրական էսսեներով, որոնցում ռոք երաժշտությունը դնում էր մշակույթի և քաղաքականության ավելի լայն հարթությունում։ Հրատարակվել է այնպիսի հրատարակություններում, ինչպիսիք են Rolling Stone, Cream, The Village Voice և Pitchfork։
Գրեյլ Մարկուս | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 19, 1945[1][2] (79 տարեկան) |
Ծննդավայր | Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
Մասնագիտություն | պատմաբան, երաժշտության պատմաբան, գրող, լրագրող և երաժշտական քննադատ |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Կրթություն | Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի |
Անդամակցություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
Պարգևներ | |
Greil Marcus Վիքիպահեստում |
Մարկուսը ծնվել է Սան Ֆրանցիսկոյում, Գրելա Գերստլեի և Էլեոնորա Գերստլիի ընտանիքում[3]։ Նրա հայրը ռազմածովային սպան, զոհվել է 1944 թվականիի դեկտեմբերին Ֆիլիպինյան թայֆունի ժամանակ, որը վնասել էր USS Hull- ի կորպուսը, որի վրա նա ծառայում էր որպես ավագ օգնական[4]։ Ծովակալ Ուիլյամ Հալզին հրամայեց մուտք գործել ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի 3-րդ նավատորմ «տեսնել, թե ինչ են նրանք արել»[5], և չնայած անձնակազմի անդադար խնդրանքներին, Հերսլին հրաժարվեց հրամանին չհնազանդվել պատճառաբանելով, որ ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի պատմության մեջ երբևէ խռովություն չի եղել։ Այս միջադեպը ոգեշնչեց Հերման Վաուկին գրել «Քեյնի խռովությունը» վեպը, որի համար նա ստացել է պուլիցերյան մրցանակ։ Էլեոնորա Գերստլին հղիության երրորդ ամսում էր, երբ ամուսնու մահվան մասին լուր ստացավ։ 1948 թվականին նա ամուսնացավ Ջերալդ Մարկուսի հետ, երեխայի խնամակալությունը վերցնելով իր վրա[4]։ Գրեյլ Մարկուսը մի քանի խորթ եղբայրներ և քույրեր ունի[6]։
Բերկլիի Կալիֆորնիայի համալսարանում ամերիկյան հետազոտությունների բնագավառում Մարկուսը ստացել է բակալավրի աստիճան, այնտեղ էլ նա հաճախում էր քաղաքագիտության կուրսերի[7]։ Հետագայում նա հաճախ է նշել իր պրոֆեսորին որպես նրա վրա մեծ ազդեցություն ունեցած դեմքերից մեկը, «Այս դասընթացը ավելի շատ դարձավ այն գործիքը, որն ինձ ուղղեց դեպի այն ուղին, որով ես շարժվում էի հետագա ողջ կյանքը, լավ է դա, թե ոչ, համեմատած մնացած բաների հետ»[8]։
Մարկուսը ռոք քննադատ և Rolling Stone ամսագրի մեկնաբան էր (որտեղ հանդես է եկել նաև երաժշտական գրախոսությունների առաջին խմբագրի դերում), ինչպես նաև այլ հայտնի հրատարակություններ, այդ թվում Cream, The Village Voice, Artforum և Pitchfork։ 1983-1989 թվականներին եղել է գրաքննադատների ազգային շրջանակի տնօրենների խորհրդի անդամ[7] նրա գիրքը «Mystery Train» (առաջին անգամ հրատարակվել է 1975 թվականին, 2015 թվականին լույս է տեսել դրա 6-րդ թարմացված հրատարակությունը)[9]։ 2011 թվականի օգոստոսի 30-ին Time ամսագիրը ներկայացրել է «100 լավագույն գիտահանրամատչելի գրքերը հրատարակվել են 1923 թվականից» (ամսագրի առաջացման տարին) «Mystery Train» ներառվել է մշակույթին նվիրված և ամերիկյան երաժշտության թեմային անդրադարձող միակ հինգ գրքերի ցանկում։ Հրապարակախոսը գրել Է The New York Times-ում[10]։
Իր հաջորդ գրքում, «Lipstick Traces: A Secret History of the 20th Century» (1989), Մարկուսը նաև օգտագործեց իր ստորագրության հնարքը, վերլուծելով մի ամբողջ արևմտյան քաղաքակրթություն։
1991 թվականին Մարկուսը գիրք է հրատարակել «Dead Elvis», Էլվիս Փրեսլիի մասին ստեղծագործությունների ժողովածու, իսկ երկու տարի անց «Ranters and Crowd Pleasers» (վերահրատարակվել է վերնագրի ներքո «In the Fascist Bathroom: Punk in Pop Music»)։
Մարկուսը հեղինակել է «Elephant Dancing» և «Real Life Rock Top Ten» այս ամսագրերին[11]։ Դասավանդում է համալսարանում[7], ինչպես նաև վարում է դասախոսություններ «The Old Weird America: Music as Democratic Speech From the Commonplace Song to Bob Dylan» նոր դպրոցում[12]։ 2008 թվականի աշնանը նա աշխատել է Մինեսոտայի ազատ արվեստների քոլեջի ամբիոնում, որտեղ դասավանդել և դասախոսություններ է կարդացել ամերիկյան փոփ մշակույթի պատմության վերաբերյալ[13]։
2010 թվականի մարտին լույս է տեսել նրա գիրքը «That Rough God Goes Riding: Listening to Van Morrison»[14], որտեղ հեղինակը կենտրոնանում է «Վան Մորիսոնի հատուկ հանճարը իր հսկայական կարիերայի արտասովոր և ոչ դասակարգելի պահերի միջոցով հասկանալու ձգտումը»[15][16]։ Անվանումը փոխառվել է երաժշտի երգից «Rough God Goes Riding»։
2010 թվականին լույս է տեսել նաև գիրք «Bob Dylan Greil Marcus: Writings 1968—2010», մեկ տարի անց «The Doors: a Lifetime of Listening to Five Mean Years»։
2012 թվականին Los Angeles Review of Books հրապարակվել է Մարկուսի հարցազրույցը նրա կյանքի մասին[17]։ Նույն թվականին լույս տեսավ գրողի հարցազրույցների ժողովածուն խմբագրված։
1966 թվականից ամուսնացած է Ջենի Մարկուսի հետ, նրանք երեխաներ ունեն[18]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.