From Wikipedia, the free encyclopedia
Ժուան Մանուել Գոնցալվես Լորենսու (մարտի 5, 1954[1][2][3][…], Լոբիտու, Benguela Province, Անգոլա), անգոլացի քաղաքական գործիչ, 2017 թվականի սեպտեմբերի 26-ից հանդիսանում է Անգոլայի 3-րդ նախագահը[6]։ Նախկինում՝ 2014-2017 թվականներին, զբաղեցրել է պաշտպանության նախարարի պաշտոնը, իսկ 2018 թվականի սեպտեմբերին դարձել է իշխող կուսակցության՝ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման նախագահը։ Նա 1998-2003 թվականներին կուսակցության գլխավոր քարտուղարն էր։
Ժուան Լորենսու | |
Կուսակցություն՝ | Անգոլայի ազատագրության ժողովրդական շարժում |
---|---|
Կրթություն՝ | Մոսկվայի Լենինի անվան ռազմաքաղաքական ակադեմիա |
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ |
Ծննդյան օր | մարտի 5, 1954[1][2][3][…] (70 տարեկան) |
Ծննդավայր | Լոբիտու, Benguela Province, Անգոլա |
Քաղաքացիություն | Անգոլա |
Ամուսին | Ana Dias Lourenço? |
Պարգևներ | |
Որոշվեց, որ Ժուան Լորենսուն 2016 թվականի դեկտեմբերին կզբաղեցնի կուսակցության թիվ մեկ պաշտոնը 2017 թվականի օգոստոսի օրենսդրական ընտրություններում։ Ըստ 2010 թվականի սահմանադրության՝ «Հանրապետության նախագահ և գործադիրի ղեկավար է ընտրվում այն անձը, որը գլխավորում է այն քաղաքական կուսակցության կամ քաղաքական կուսակցությունների կոալիցիայի ազգային ցուցակը, որը ստացել է ընդհանուր ընտրություններում ամենաշատ ձայները...» (հոդված 109)[7][8]։ Քանի որ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժումը ստացավ 150 մանդատների մեծամասնությունը, Լորենսուն ինքնաբերաբար դարձավ Անգոլայի նախագահ՝ հաջորդելով Ժոզե Էդուարդու դուշ Սանտուշին, ով իշխանության ղեկին էր 38 տարի շարունակ։ Լորենսուի պաշտոնական երդմնակալության արարwղությունը կայացավ 2017 թվականի սեպտեմբերի 26-ին[9]։
1954 թվականին ծնված Լորենսուն մեծացել է տասը երեխաներից բաղկացած, քաղաքականության մեջ ներգրավված ընտանիքում։ Նրա հայրը՝ Սեկերա Խուան Լորենսուն (1923-1999) էր[10]՝ բնիկ մալանժեցի, բուժեղբայր և ազգայնական, ով երեք տարվա ազատազրկում է կրել՝ պորտուգալական Անգոլայում անօրինական քաղաքական գործունեություն ծավալելու համար[11]։ Նրա մայրը՝ Ժոզեֆա Գոնչալվես Չիպրիանո Լորենսուն (1928-1997) էր՝ դերձակուհի Մոսամեդիշից[12][13]։ Նա պորտուգալերենով ստացել է և՛ նախնական, և՛ միջնակարգ կրթություն Բիե նահանգում և Լուանդայում[14]։
Լորենսուն սովորել է Լուանդայի Արդյունաբերական ինստիտուտում և ավելի ուշ մասնակցել 1974 թվականի օգոստոսին տեղի ունեցած Պոնտա Նեգրա ազատագրական պայքարին[15], որտեղ նա եղել է Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման զինվորների առաջին խմբի մեջ, որը մտել է Անգոլայի տարածք Միկոնժի միջոցով, դեպի Կաբինդա քաղաք Պորտուգալիայի գաղութային ռեժիմի անկումից հետո։ Նա սկսել է իր ռազմական կարիերան՝ պայքարելով պորտուգալացիների դեմ Անգոլայի Անկախության պատերազմում և որպես Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման անդամ կռվել Անգոլայի քաղաքացիական պատերազմում[16]։ Լորենսուն իր ուսուցումն անցկացրեց հրետանու ոլորտում, այնուհետև դարձավ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման քաղաքական սպա։ 1978 թվականին Լորենսուն մեկնել է Խորհրդային Միություն և սովորել Լենինի ռազմաքաղաքական ակադեմիայում, որտեղ շարունակել է իր ռազմական պատրաստությունը և ավարտել պատմական գիտությունների մագիստրոսի կոչումը։ Ավելի ուշ նա վերադարձավ Անգոլա 1982 թվականին։ Այժմ հրետանու գեներալ Լորենսուն շրջվեց դեպի քաղաքականություն և 1984 թվականին նշանակվեց Մոքսիկո նահանգի նահանգապետ[17]։
Լորենսույի վաղ քաղաքական կարիերան հիմնականում սահմանափակված էր Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման շրջանակներում հանդես գալով որպես սպա, որը պատասխանատու էր պարտիզանական զինվորների բարոյականությունը բարձր պահելու համար։ 1984 թվականին Մոքսիկո նահանգի նահանգապետ նշանակվելուց հետո նա շարունակեց աճել իշխող կուսակցության շարքերում[16][18]։ Նա նաև ծառայել է որպես Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման Մոքսիկո նահանգի նահանգային հանձնակատար, 3-րդ ռազմական քաղաքական շրջանի Տարածաշրջանային ռազմական խորհրդի նախագահ, Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման առաջին քարտուղար և Բենգուելա նահանգի նահանգային հանձնակատար[19]։ 1992-1997 թվականներին եղել է Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման տեղեկատվության քարտուղարը, իսկ 1993-1998 թվականներին՝ Ազգային ժողովում Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման պատգամավորական խմբի նախագահ[20]։
1998 թվականի դեկտեմբերի 12-ին Կուսակցության համագումարում նա ընտրվեց որպես Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման գլխավոր քարտուղար։ Ասում են, որ նա ընտրվել է նախագահ Ժոզե Էդուարդու դուշ Սանտուշի բարեհաճության շնորհիվ, և ենթադրվում էր, որ Լորենսուն կարող է հաջորդել տարիներով իշխող Սանտուշին[21]։ Այնուամենայնիվ, այն բանից հետո, երբ 2001 թվականին Սանտուշը ասաց, որ չի ձգտի վերընտրվել որպես նախագահ[22], Լորենսուն բացահայտորեն ցանկություն հայտնեց դառնալու Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման նախագահի թեկնածուն և դրանով իսկ վնասեց իր հեղինակությունը Սանտուշի մոտ, ով, ըստ երևույթին, իրականում մտադիր չէր հեռանալ պաշտոնից, սակայն ձգտում էր բացահայտել քաղաքական մրցակիցներին[22]։ 2003 թվականի դեկտեմբերին կուսակցության համագումարի արդյունքում Խուլաո Մատեուս Պաուլոն փոխարինեց նրան Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման գլխավոր քարտուղարի պաշտոնում։
Լորենսուն 2003-2014 թվականներին եղել է Ազգային ժողովի առաջին փոխնախագահ։ 2014 թվականի ապրիլին նշանակվել է պաշտպանության նախարար[23], իսկ 2016 թվականի օգոստոսին՝ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման փոխնախագահ[24]։ 2018 թվականի սեպտեմբերին նա դարձավ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման նախագահ՝ փոխարինելով Ժոզե Էդուարդու դուշ Սանտուշին[25]։
Լորենսուն շատ մտերիմ է Էլիոթ Բրոիդիի հետ։ Բրոիդին «Circinus» ընկերության միջոցով 2017 թվականի հունվարին ստացել է 6 միլիոն դոլար՝ Անգոլայի շահերի անունից լոբբինգ անելու համար՝ հանդիպումներ կազմակերպելով անգոլացիների և Միացյալ Նահանգների մի շարք հանրապետական սենատորների հետ, այդ թվում Ռոն Ջոնսոնի և Թոմ Քոթոնի հետ։ Վերջինս նպաստեց Վաշինգտոնի և Լուանդայի միջև հարաբերությունների սերտացմանը և փորձ արվեց հանդիպումներ կազմակերպել Լորենսույի և Մայք Փենսի ու Դոնալդ Թրամփի միջև՝ թույլ տալով Լորենսույին մասնակցել 2017 թվականի սեպտեմբերի միջոցառմանը Թրամփի Mar-a-Lago ակումբում, սակայն Լորենսուն այդպես էլ չմասնակցեց[26][27]։
2016 թվականի դեկտեմբերին Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժումը Լորենսույին նշանակեց որպես կուսակցության գլխավոր թեկնածու 2017 թվականի օրենսդիր ընտրություններում[28]։ Նա Անգոլայի նախագահ է ընտրվել 2017 թվականի օգոստոսի 23-ին և պաշտոնը ստանձնել սեպտեմբերի 26-ին՝ դառնալով երկրի պատմության մեջ երրորդ նախագահը։ 2018 թվականի սեպտեմբերի 8-ին նա ընտրվել է 1975 թվականից գործող Անգոլայի իշխող կուսակցության՝ Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման նախագահ՝ դառնալով կուսակցության 5-րդ ղեկավարը։
2018 թվականի հունիսին Լորենսուն օրինականացրեց Անգոլայի առաջին ԼԳԲՏ կոլեկտիվը։ Հաջորդ հունվարին նա չեղյալ համարեց 1886 թվականի գաղութային օրենքը, որն արգելում էր միասեռականությունը և դրանով արգելեց խտրականությունը ԼԳԲՏ համայնքի նկատմամբ։ Բարեփոխումների արդյունքում թույլատրվեց աբորտը բռնաբարության և մոր կամ պտղի համար վտանգի դեպքում[29][30][31]։
Նա ամուսնացած է Անգոլայի ազատագրման ժողովրդական շարժման պատգամավոր և պլանավորման նախկին նախարար Անա Աֆոնսո Դիաս Լորենսույի հետ, ով մինչև 2016 թվականը Համաշխարհային բանկում զբաղեցնում էր պաշտոն։ Բացի իր բնիկ ուբունտու լեզվից և պորտուգալերենից, նա տիրապետում է ռուսերենին, իսպաներենին և անգլերենին[32]։ Նա հասարակության շրջանում հայտնի է «Ti Mimoso» և «JLo» մականուններով[33]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.