From Wikipedia, the free encyclopedia
Հարավային Ուրալ, գտնվում է Միջին Ուրալի և Մուգոջարի միջև։ Հարավային Ուրալը` Ուրալյան լեռների հարավային և լայնածավալ լեռնային համակարգը, գտնվում է Մերձավոր Ուրալների և Մոզգոզարայի միջև։ Արևմուտքից և արևելքից սահմանափակվում են Արևելյան Եվրոպայի և Արևմտասիբիրական հարթավայրերով։ Հյուսիսային սահմաններ՝ Միջին Ուրալյան լեռներ, Յուրմա լեռ (55°25')[2][3][4], հյուսիսային լայնությունը՝ 56°[5]: Մուգոջարի հետ հարավային սահմանները անցնում են Ղազախստանի Հանրապետության Ախտուբինսկի շրջանի տարածքներով[6]։
Ամենաբարձր գագաթը Յամանգա լեռն է (1.640 մ)։ Հարավային Ուրալը ձգվում է մինչև 250 կմ, իսկ Ուրալյան լեռների միջին լայնությունը` 40-ից 150 կմ է։ Երկարությունը 550 կմ է[6]։
Կլիման հաստատուն է և հազվադեպ է լինում խիստ փոփոխական. ձմեռը ցուրտ է, ամառը՝ շոգ։ Ձմռանը եանակը կառավարում են Ասիական անտիցիկլոնները, որոնք ներխուժում են Սիբիրից, իսկ ամռանը Բարենցի և Կարմիր ծովերից, Ղազախստանից և Միջին Ասիայից փչում են տաք քամիներ[7]։
Ձմեռը (նոյեմբերի կեսից մարտ) ձնառատ է, երբեմն փոքր-ինչ տաք Ատլանտյան հոսանք է գալիս, իսկ մշտապես ազդեցիկ են ցուրտ սիբիրյան օդային զանգվածները։ Փետրվար ամսին հաճախ են լինում ձնաբուք և փոթորիկներ (ամսվա մեջ գրեթե 2-16 օր)։ Հունվարին օդի միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -15 -ից -18 °C (մինիլալը՝ −45 °C): Երբեմն էլ Ատլանտյան տաք հոսանքները բերում են թաց ձյուն, անձրևներ և մառախուղ։ Մարտին ձյան ծածկույթը հասնում է 40—80 սմ։
Գարունը (ապրիլ — մայիս) զով է, ուղեկցվում է փոքր-ինչ ցուրտ քամիներով։ Իրար են հաջորդում թաց, ձյունառատ օրերը անհամեմատ տաք, անձրևային և պայծառ, արևոտ օրերը։ Երբեմն էլ գարունն ավարտվում է հունիսին։
Ամառը (հունիս — օգոստոս) — չափավոր տաք է, հաճախակի ամպրոպներով ու անձրևով (7—11 օր)։ Ամսական միջին ջերմաստիճանը հուլիսին +19 °C (մաքսիմում՝ +34 °C): Օգոստոսը հիմնականում արևոտ է, առանց նշանակալի քանակությամբ տեղումների։
Աշունը (սեպտեմբերից հոկտեմբերի առաջին կեսը) ցուրտ է, ամպամած, ամպրոպային անձրևոտ օրերով։ Երբեմն սեպտեմբերը տաք է լինում, արևոտ, սակայն առավոտյան լինում է սառնամանիք, տեղումները հիմնականում լինում են անձրևի տեսքով և մառախլապատ (ամսվա շուրջ 5—15 օրերը լինում են մառախլապատ), թաց ձյան տեսքով։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.