Հարավաֆրիկյան Հանրապետության տնտեսություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հարավաֆրիկյան Հանրապետության տնտեսություն խառը տնտեսություն է, զարգացող շուկա և միջինից բարձր եկամուտ ունեցող տնտեսություն, որը Աֆրիկայի ութ երկրներից մեկն է[1][2][3]։ Տնտեսությունը Աֆրիկայի ամենաարդյունաբերական, տեխնոլոգիապես զարգացած և բազմազան տնտեսությունն է[4]։ 1996 թվականից հետո, ավելի քան տասներկու տարվա միջազգային պատժամիջոցների ավարտին, Հարավաֆրիկյան Հանրապետության անվանական համախառն ներքին արդյունքը (ՀՆԱ) գրեթե եռապատկվեց՝ հասնելով 416 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի։ Գագաթնակետին հասել է 2011 թվականին՝ 50 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի՝ ստեղծելով դիվերսիֆիկացված տնտեսություն՝ աճող և զգալի միջին խավով, ապարտեիդին վերջ դնելուց երկու տասնամյակի ընթացքում[5][6]։
Ենթակատեգորիա | • Համաշխարհային տնտեսություն • Աֆրիկայի տնտեսություն | |
---|---|---|
Երկիր | Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն | |
Վայր | Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն | |
Անվանական ՀՆԱ | 349 419 343 614,089 ԱՄՆ դոլար | |
Մեկ շնչի հաշվով անվանական ՀՆԱ | 5723,97 ԱՄՆ դոլար | |
ՀՆԱ (ԳՀ) | 767 166 964 845 միջազգային դոլար | |
Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ ԳՀ | 13 526,189 միջազգային դոլար | |
Իրական ՀՆԱ-ի աճի տեմպ | 0,3±0,1 տոկոս | |
Գնաճի մակարդակ | 6,7±0,1 տոկոս |
Թեև բնական ռեսուրսների արդյունահանման արդյունաբերությունը մնում է երկրում ամենամեծերից մեկը՝ տարեկան 13,5 միլիարդ ԱՄՆ դոլար ներդրումով ՀՆԱ-ով, Հարավաֆրիկյան Հանրապետության տնտեսությունը ապարտեիդի ավարտից հետո դիվերսիֆիկացվել է, հատկապես ծառայությունների ոլորտում։ 2019 թվականին ֆինանսական արդյունաբերությունը 41,4 միլիարդ ԱՄՆ դոլար է ներդրել Հարավաֆրիկյան ՀՆԱ-ին։ 2021 թվականին Հարավային Աֆրիկայում հիմնված ֆինանսական հաստատությունները կառավարել են ավելի քան 1,41 տրիլիոն ԱՄՆ դոլարի ակտիվներ[7]։ Յոհանեսբուրգի ֆոնդային բորսայի ընդհանուր շուկայական կապիտալիզացիան կազմում է 1,28 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար՝ 2021 թվականի հոկտեմբերի դրությամբ[8]։
Հարավաֆրիկյան պետական ձեռնարկությունները զգալի դեր են խաղում երկրի տնտեսության մեջ, ընդ որում կառավարությունը բաժնեմաս ունի շուրջ 700 պետական ձեռնարկություններում, որոնք ներգրավված են մի շարք կարևոր ոլորտներում։ 2016 թվականին, ըստ բիզնեսի ղեկավարների, երկրում բիզնես վարելու հիմնական մարտահրավերներն էին անարդյունավետ պետական բյուրոկրատիան, աշխատանքային սահմանափակող կանոնակարգերը, բարձր տեխնոլոգիաների որոշ ոլորտներում հմուտ աշխատողների պակասը, քաղաքական անկայունությունը և կոռուպցիան։ Մյուս կողմից, երկրի բանկային հատվածը գնահատվել է որպես տնտեսության խիստ դրական հատկանիշ[9][10]։ Ազգը «G20»-ի շարքում է և աֆրիկյան միակ երկիրն է, որը խմբի մշտական անդամ է[11]։