Մաքս Լիբերման

Մաքս Լիբերման (գերմ.՝ Max Liebermann, հուլիսի 20, 1847(1847-07-20)^{[1][2][3][…]}, Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն^[4][5] - փետրվարի 8, 1935(1935-02-08)^{[4][1][2][…]}, Բեռլին, Նացիստական Գերմանիա^[4][5]), հրեական ծագմամբ գերմանացի նկարիչ և գրաֆիկ, համարվում է Ֆրանսիայից դուրս իմպրեսիոնիզմի գլխավոր ներկայացուցիչներից մեկը։

Մաքս Լիբերման գերմ.՝ Max Liebermann
Ծնվել է	հուլիսի 20, 1847(1847-07-20)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն[4][5]
Վախճանվել է	փետրվարի 8, 1935(1935-02-08)[4][1][2][…] (87 տարեկան)
Մահվան վայր	Բեռլին, Նացիստական Գերմանիա[4][5]
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Կրթություն	Weimar Saxon-Grand Ducal Art School? (1872)[6]
Մասնագիտություն	նկարիչ, նկարազարդող, նկարիչ-փորագրող, հավաքորդ, գծանկարիչ, ուսուցիչ, գծագրող, օֆորտանկարիչ, վիմագրող, գծանկարիչ և վիզուալ արտիստ
Ոճ	իմպրեսիոնիզմ[7]
Ժանր	դիմապատկեր[7], բնանկար[7] և կենցաղային ժանր[7]
Ուշագրավ աշխատանքներ	Two Riders on the Beach?[8], Two Riders on the Beach to the left?, Portrait of the Painter Lovis Corinth?, Self-portrait with Paintbrush? և Women Plucking Geese?
Ուսուցիչ	Paul Thumann?[6], Կառլ Շտեֆեկ[6] և Ferdinand Pauwels?[6]
Աշակերտներ	Իսաակ Իսրաելս
Պարգևներ	Բեռլինի պատվավոր քաղաքացի և Գերմանական կայսրության արծվի վահան
Պաշտոն	նախագահ
Անդամակցություն	Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա, Բեռլինի սեցեսիոն[9][6] և Berliner Akademie der Künste?[6]
Հայր	Louis Liebermann?
Ամուսին	Martha Liebermann?
Զավակներ	Käthe Liebermann?
Ազգականներ	Յոզեֆ Լիբերման և Էմիլ Ռաթենաու
ստորագրություն
Max Liebermann Վիքիպահեստում

Վեյմարում կրթություն ստանալուց հետո, որոշ ժամանակ ապրելով Փարիզում և Նիդերլանդներում, Լիբերմանը սկզբում նկարել է նատուրալիստական կտավներ՝ սոցիալական թեմաներով։ Հետաքրքրվելով ֆրանսիական իմպրեսիոնիզմով, 1880 թվական-ից սկսած, Լիբերմանը սկսել է ստեղծագործել բաց տոներով և շտրիխների ավելի ակտիվ տեխնիկայով։ Նրա աշխատանքը նշանավորել է 19-րդ դարի արվեստի անցումը վիլհելմինիստական և Վեյմարյան հանրապետության ժամանակաշրջանների դասական մոդեռնին։ Նկարիչը մեծ դեր է ունեցել այս ձևափոխման մեջ՝ գլխավորելով Բեռլինյան միավորումը։ Սկսած 1920 թվական-ից մինչև 1933 թվական-ի իր հրաժարականը, հետևելով նացիոնալ-սոցիալիզմի ներխուժմանը քաղաքականության մեջ՝ արվեստի ոլորտում, Լիբերմանը ղեկավարել է Պրուսսիայի արվեստների ակադեմիան։ Կյանքի վերջին տարիները Մաքս Լիբերմանը անցկացրել է Բեռլինում։

Կենսագրություն

1866-1868 թվականներին սովորել է Բեռլինում, 1868-1872 թվականներին՝ Վայմարում։ Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիայի պրոֆեսոր (1897), պրեզիդենտ (1920) և պատվավոր պրեզիդենտ (1932)։ Ֆաշրիզմի օրոք հետապնդվել է։ Կրել է Դ. Կուրբեի, Յո. Իսրայելսի, Մ. Մունկաչիի ազդեցությունը, հանդես է եկել որպես գերմանական ռեալիզմի շարունակող։ Վաղ շրջանի գործերում պատկերել է բանվորուհիների, գյուղացիների, արհեստավորների, ձկնորսների («Սագերի փետրումը», 1872, «Վշամանարան», 1887, երկուսն էլ՝ Ազգային պատկերասրահ, Բեռլին)։ 1890-ական թվականներից դարձել է գերմանական իմպրեսիոնիզմի ներկայացուցիչ։ Լիբերմանը նաև խոշոր դիմանկարիչ է, գրաֆիկ, արվեստի հարցերին նվիրված գրքերի հեղինակ։

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Max Liebermann (նիդերլ.)
3. Max Liebermann — 2009.
4. Либерман Макс // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
5. https://rkd.nl/explore/artists/49931
6. Thieme U., Becker F., Vollmer H. Thieme-Becker-Vollmer (գերմ.) / Hrsg.: U. Thieme, F. Becker, H. Vollmer, F. C. Willis — E. A. Seemann.
7. https://www.britannica.com/biography/Max-Liebermann
8. Staff S. The Mystery of the Munich Nazi Art Trove // Der Spiegel — 2013. — ISSN 2195-1349; 0038-7452
9. https://sammlung.staedelmuseum.de/de/person/berliner-secession

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 606)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաքս Լիբերման» հոդվածին։