From Wikipedia, the free encyclopedia
Նեյրոբլաստոմա, քաղցկեղի տեսակ է, որը զարգանում է նյարդային բջիջներից[1]։ Այն ամենից հաճախ սկսվում է մակերիկամներից, սակայն կարող է զարգանալ նաև պարանոցից, կրծքավանդակից, որովայնից կամ ողնաշարից[1]։ Ախտանշաններից են՝ ոսկրային ցավ, պարանոցի, կրծքավանդակի և որովայնի շրջանում մաշկի տակ անցավ կապտավում հանգույցները[1]։
Նեյրոբլաստոմա | |
---|---|
Նեյրոբլաստոմայի միկրոսկոպիկ պատկերը | |
Տեսակ | հիվանդության կարգ և չարորակ ուռուցք |
Պատճառ | Գենետիկ մուտացիաներ |
Բժշկական մասնագիտություն | Մանկական ուռուցքաբանություն |
ՀՄԴ-9 | 194.0 |
Բուժում | Վիրաբուժական միջամտություն, քիմիաթերապիա, ճառագայթային թերապիա, ցողունային բջիջների փոխպատվաստում |
Հանդիպման հաճախականություն | Հանդիպում է 7000 երեխաներից 1-ի մոտ |
Մահերի քանակ | Մանկական քաղցկեղների մահացությունների 15% |
Neuroblastoma Վիքիպահեստում |
Սովորաբար, նեյրոբլաստոման առաջանում է վաղ զարգացման ընթացքում գենետիկ մուտացիայի հետևանքով[2]։ Հազվադեպ, այն կարող է նաև ժառանգական մուտացիայի հետևանքով լինել[1]։ Չկա պացույց արտաքին միջավարի գործոնների աղդեցության վերաբերյալ[3]։ Ախտորոշումը հիմնականում կատարվում է հյուսվածքի բիոպսիայով[1]։ Երբեմն կարող է հայտնաբերվել հղիության ընթացքում ուլտրաձայնային հետազոտության ժամանակ[1]։ Քաղցկեղը բաժանվում է ցածր, միջին և բարձր ռիսկային խմբերի՝ ելնելով երեխայի տարիքից, քաղցկեղի փուլից և տեսակից[1]։
Բուժումը և արդյունքները կախված են ռիսկի խմբից, որում գտնվում է մարդը[1][2]։ Բուժումը իր մեջ ներառում է դինամիկ հսկողություն, վիրահատական միջամտություն, ճառագայթային և քիմիաթերապի, ինչպես նաև ցողունային բջիջների փոխպատվաստում[1]։ Բուժման լավ ելք են ունենում ցածր ռիսկի խմբում գտնվող երեխանների[2]։ Բարձր ռիսկի խմբում գտնվող երեխաների ելքը այդքան էլ լավ չի, չնայած ագրեսիվ բուժմանը[2]։
Նեյրոբլաստոման նորածինների մոտ ամենահաճախ հանդիպող քաղցկեղն է, իսկ երխաների մոտ երրորդ տեղում է լեյկեմիայից և գլխուղեղի ուռուցքից հետո[2]։ Յուրաքանչյուր 7,000 երեխաներից մեկի մոտ հանդիպում է քաղցկեղը[3]։ Դեպքերի մոտ 90%-ը մինչը 5 տարեկան երեխաներն են, իսկ մեծահասակների մոտ՝ հազվադեպ է հանդիպում[3][4]։ Երեխաների քաղցկեղից մահացությունների մոտ 15%-ը պայմանավորված է նեյրոբլաստոմայով[4]։ Հիվանդությունը առաջին անգամ նկարագրվել է 1800-ական թվականներին[5]։
Նեյրոբլաստոմայի առաջին ախտանիշները հաճախ ոչ սպեցիֆիկ են, ինչը դժվարացնում է ախտորոշումը։ Հոգնածությունը, ախորժակի բացակայությունը, և ջերմության բարձրացումը հաճախ հանդիպող նշաններից են։ Ախտանիշները կախված են առաջնային ուռուցքի տեղակայությունից և մետաստազների առկայությունից[6]։
Նեյրոբլաստոման հաճախ տարածվում է մարմնի այլ հատվածներ։ Ուռուցքի մոտ 50- 60%-ի մոտ հանդիպում են մետաստազներ[7]։
Առաջնային ուռուցքը ամենաշատը հանդիպում է մակերիկամներում։ Սակայն նեյրոբլաստոման կարող է զարգանալ սիմպաթիկ նյարդային համակարգի երկայնքով՝ պարանոցից մինչև կոնք։ Ըստ տեղակայման հաչախականության հանդիպում են ՝ պարանոց (1%), կրծքավանդակ (19%), որովայն (30% ոչ մակերիկամային), կոնք (1%)։ Հազվադեպ դեպքերում առաջնային ուռուցքը հայտնաբերել չի հաջողվում[8]։
Հազվադեպ հանդիպող բայց բնորոշ դրսևորումներից է միելոպաթիան (ուռուցքը սեղմում է ողնուղեղը, դեպքերի 5%-ի մոտ), բուժմանը կայուն լուծ ( արտադրվում է մեծ քանակով վազոակտիվ աղիքային պեպտիդ, դեպքերի 4%-ի մոտ ), Հորների համախտանիշ (դեպքերի 2.4%-ի մոտ), օպսոկլոնուս - միոկլոնուս համախտանիշ[9], ատաքսիա ( պատճառը՝ պարանեոպլաստիկ համախտանիշ, դեպքերի 1.3%-ի մոտ ), և հիպերտոնիա ( կատեխոլամինների սեկրեցիայի շատացում, դեպքերի 1.3%-ի մոտ)[10]։
Նեյրոբլաստոմի պատճառները դեռ ամբողջությամբ պարզաբանված չեն։ Դեպքերի մեծ մասը պատահական են և չունեն ընտանեկան պատմություն։ Սակայն նեյրոբլաստոմայով հիվանդ երեխաների մոտ 1-2%-ն ունի ընտանեկան պատմություն։ Նեյրոբլաստոմայի ընտանեկան պատմությամբ հիվանդների մեծ մասի շրջանում հայտնաբերվում է նաև անապլաստիկ լիմֆոմա կինազա (ԱԼԿ) գենի մուտացիաներ[11]։ PHOX2B կամ KIF1B գենի մուտացիաները նույնպես կապված են ընտանեկան նեյրոբլաստոմայի հետ։ Նեյրոբլաստոման նաև հանդիպում է 1-ին տիպի նեյրոֆիբրոմատոզի և Բեքվիտ-Վիդեմանի համախտանիշի ժամանակ։ Նեյրոբլաստոմայի ժամանակ դիտվում է նաև MYCN օնկոգենի ամպլիֆիկացիա[12]։
Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ ուռուցքային բջիջներում LMO1 գենի որոշակի հատվածների կրկնապատկումը, մեծացնում են քաղցկեղի ագրեսիվ ձևի զարգացման ռիսկը[13]։
Նեյրոբլաստոման կապված է NBPF10 գենի պատճենների թվի փոփոխության հետ, ինչը հանգեցնում է 1q21.1 դելեցիայի կամ 1q21.1 կրկնապատկման համախտանիշի[14]։
Առաջարկվել են մի քանի ռիսկի գործոններ, որոնք ներկայումս հանդիսանում են հետազոտությունների թեմաներ։ Քանի որ ուռուցքը առաջանում է նաև ներարգանդային շրջանում, որոշ հետազոտություններ կենտրոնացած են եղել բեղմնավորման և հղիության ընթացքում ազդող գործոնների վրա։ Հետազոտված գործոններից են՝ հղիության ընթացքում ծխելը, խմելը, դեղորայքների օգտագործումը և ծննդաբերական գործոնները, սակայն արդյունքները անորոշ են եղել[15]։
Այլ հետազոտություններում փորձել են կապ գտնել կյանքի վաղ շրջանում ինֆեկցիաների զարգացման, անպտղության բուժման նպատակով դեղորայքների և հորմոնների օգտագործման[16], և կանանց մազերի ներկերի միջև[17][18]։
Ախտորոշումը կատարվում է ախտաբանական հետազոտության արդյունքում, ինչպես նաև հաշվի են առնում կլինիկական պատկերը և այլ լաբորատոր հետազոտությունների արդյունքները։ Այն կարող է առաջանալ սիմպաթիկ նյարդային համակարգի ցանկացած բջիջներից։
Ենթադրվում է, որ էսթեզիոնեյրոբլաստոման, որը նաև հայտնի է որպես հոտառական նեյրոբլաստոմա, առաջանում է հոտառական էպիթելից, և դրա դասակարգումը մնում է հակասական։ Այնուամենայնիվ, քանի որ այն սիմպաթիկ նյարդային համակարգի չարորակ ուռուցք չէ, չպետք է շփոթել նեյրոբլաստոմայի հետ[19][20]։
Նեյրոբլաստոմայի դեպքերի մոտ 90%-ում մեզի կամ արյան մեջ հայտնաբերվում են կատեխոլամինների կամ դրանց մետաբոլիտների բարձր մակարդակ։ Մետաբոլիտներից են՝ դոֆամինը, հոմովանիլաթթուն (HVA) և վանիլանշաթթուն (VMA)[21]։
Նեյրոբլաստոմայի հայտնաբերման մեկ այլ միջոց է մետայոդոբենզիլգուանիդինային սկանավորումը, որը հաճախ կոչվում է ՝ mIBG-avid[22]։ Մեխանիզմը կայանում է նրանում, որ վերջինս կլանվում է սիմպատիկ նյարդային համակարգի նեյրոնների կողմից։ Մետայոդոբենզիլգուանիդինը հանդիսանում է նորէպինեֆրինի անալոգը։ Երբ այն ռադիոյոդացվում է I-131 կամ I-123 իզոտոպերով (ռադիոակտիվ յոդային իզոտոպեր), այն շատ լավ ռադիոդեղամիջոց է հանդիսանում այս հիվանդության բուժման և ախտորոշման համար։ I-131-ն ունի 8 օր կիսատրոհման ժամանակ, և ավելի մեծ չափաբաժիններով արդյունավետ թերապիա է հանդիսանում որպես թիրախային ճառագայթային թերապիա նեյրոբլաստոմայի դեմ։
Միկրոսկոպիկ նկարագրվում է՝ փոքր, կլոր և կապույտ, վարդանախշերի պատկեր (Հոմեր Ռայթ կեղծ վարդանախշեր)։ Հոմեր Ռայթի կեղծ վարդանախշերրը ուռուցքային բջիջներ են նյարդացանցի շուրջ, որոնք չպետք է շփոթել իսկական վարդանախշերի հետ, որոնք ուռուցքային բջիջներ են դատարկ լույսի շուրջ[23]։ Կեղծ վարդանախշերը տարբերվում են էպենդիմոմայից, որոնք ուռուցքային բջիջներ են գլիալ ֆիբրիլյար թթվային սպիտակուցով (GFAP)[24]։ Նեյրոբլաստոմայի տարբերակիչ ախտորոշման նպատակով, ախտաբանները օգտագործում են իմունոհիստոքիմիական հետազոտություն։
1986 թվականին ստեղծվել է «նեյրոբլաստոմայի փուլավորման միջազգային համակարգը » (INSS), ոստ որի ուռուցքը դասակարգվում է[25][26][27]։
Չնայած որ կիրառվել է դասակարգման վերաբերյալ միջազգային համակարգը (INSS), որոշվել է նաև ռիսկի խմբերի վերաբերյալ միջազգային հետազոտություններ կատարել։ Ուսումնասիրությունների արդյունքներում համեմատել են նմանատիպ խմբեր։ Սկսած 2005 թվականից մանկական ուռուցքաբանության խոշոր խմբերի ներկայացուցիչները հանդիպել են 1990-ից 2002 թվականներին, Եվրոպայում, Ճապոնիայում, ԱՄՆ-ում, Կանադայում և Ավստրալիայում բուժված նեյրոբլաստոմայով 8800 մարդկանց տվյալների հետազոտությունների նպատակով։ Այս աշխատանքային խումբն առաջարկել է «Նեյրոբլաստոմայի ռիսկի միջազգային խումբ» ( INRG) դասակարգման համակարգ։ Հետազոտությունների արդյունքում պարզեցին, որ 12-18 ամսեկան հասակում երեխաների ապրելիության մակարդակը բարձր է, սակայն նախկինում նրանք բարձր ռիսկի խմբի մեջ էին ընդգրկված, և որոշում ընդունվեց միջին ռիսկի խմբում ընդգրկել[28]։
Ըստ նեյրոբլաստոմայի ռիսկի խմբի նոր միջազգային համակարգի դասակարգվում է
Ռիսկի խմբերի նոր դասակարգումը հիմնված կլինի ըստ նոր INRGSS փուլավորման համակարգի։ Տարբերում են բուժման չորս ռիսկային խմբեր՝ շատ ցածր, ցածր, միջին և բարձր ռիսկի խմբեր[2][29]։
Նեյրոբլաստոմայի նախակլինիկական շրջանում կատեխոլամինի մակարդակը կարող է բարձրանալ։ Երեք շաբաթական, վեց ամսական և մեկ տարեկանում հասակում իրականացվում է սքրինինգ՝ Ճապոնիայում, Կանադայում, Ավստրիայում և Գերմանիայում 1980 թվականներից սկսած[30][31]։ 1984 թվականին Ճապոնիայում սկսել էին վեց ամսեկան երեխաների շրջանում կատարել սքրինինգ, որի արդյունքում որոշվում էր հոմովանիլաթթվի (HVA) և վանիլանշաթթվի (VMA) մակարդակը։ Սքրինինգը դադարեցվել է 2004 թվականին այն բանից հետո, երբ Կանադայում և Գերմանիայում ուսումնասիրությունները ցույց չեն տվել նեյրոբլաստոմայի պատճառով մահացության դեպքերի նվազում, այլ առաջացրել են ախտորոշումների աճ, որոնք կարող էին վերանալ առանց բուժման և այդ նորածիններին կատարում էին ավելորդ վիրահատություններ և քիմիաթերապիա[32][33][34]։
Երբ ախտահարումը սահմանափակ տեղակայում ունի, այն համարվում է բուժելի։ Այնուամենայնիվ, ապրելիության մակարդակը 18 ամսականից բարձր երեխաների շրջանում ցածր է, չնայած նրան որ կատարվում է ագրեսիվ բազմակողմանի թերապիա (ինտենսիվ քիմիաթերապիա, վիրահատություն, ճառագայթային թերապիա, ցողունային բջիջների փոխպատվաստում, իմունոթերապիա[35] որը կատարվում է հակա-GD2 մոնոկլոնալ հակամարմինային թերապիա- դինուտուքսիմաբիով)[36]։
Բացահայտվել են կենսաբանական և գենետիկական չափանիշներ, որոնք դասական կլինիկական փուլավորմանը ավելացնելով, թույլ են տալիս բուժման ինտենսիվությունը պլանավորել[37]։ Այս չափանիշները ներառում են անձի տարիքը, հիվանդության տարածման աստիճանը, մանրադիտակային պատկերը և գենետիկական առանձնահատկությունները, ինչպիսիք են ԴՆԹ-ի պոլիպլոիդիան և N-myc օնկոգենի ամպլիֆիկացիան, ձևավորելով ցածր, միջին և բարձր ռիսկկայնության խմբեր։ Ըստ վերջին կենսաբանական ուսումնասիրությունի(COG ANBL00B1),վերլուծվել է նեյրոբլաստոմա ունեցող 2687 մարդու տվյալներ, և որոշվել է ռիսկի նշանակման սպեկտրները[38][39]։
Ռիսկի տարբեր խմբերում գտնվող հիվանդների բուժման տեսակները տարբեր են։
Հիվանդության ելքը ցածր և միջին ռիսկի խմբում գտնվող երեխաների համար բավականին լավ արդյունք ունի՝ ցածր ռիսկի դեպքում 90%-ից բարձր, իսկ միջին ռիսկի դեպքում՝ 70-90%-ից բարձր։ Նույնը չենք կարող ասել, բարձր ռիսկի խմբում գտնվող հիվանդների համար՝ դեպքերի 30% են բուժվում[46]։ Հակամարմինային թերապիայի ավելացումը զգալիորեն բարձրացրել է բարձր ռիսկի խմբում գտնվող երեխաների ապրելիության մակարդակը։ 2009 թվականի մարտին մանկական ուռուցքաբանական խմբի (COG) ուսումնասիրության վաղ վերլուծությունները ցույց տվեցին, որ 226 բարձր ռիսկի խմբում գտնվող երեխաների ցողունային բջիջների փոխպատվաստումից երկու տարի անց խմբի 66%-ը պատահականության սկզբունքով ստացել է հակամարմիններ՝ GM-CSF և IL- 2։ Համեմատած հակամարմինային թերապիա չստացածների, խմբում 46%-ը ողջ էին մնացել։ Դրանից հետո որոշվեց բոլորին կատարել հակամարմինային թերապիա[47]։
Նեյրոբլաստոմայի դեմ ավելի արդյունավետ է համակցված քիմիաթերապիան։ Ցողունային բջիջների փոխպատվաստման համար սովորաբար օգտագործվող նյութերն են պլատինի միացությունները (ցիսպլատին, կարբոպլատին), ալկալիացնող նյութերը (ցիկլոֆոսֆամիդ, իֆոսֆամիդ, մելֆալան), տոպոիզոմերազ II ինհիբիտորը (էտոպոզիդ), անտրացիկլինային հակաբիոտիկները (դոքսոռուբիցին) և ալկալոիդները (վինկրիստին)։
ԱՄՆ-ում՝ 2020 թվականի նոյեմբերին նաքսիտամաբը հաստատվել է բժշկական օգտագործման համար, գրանուլոցիտ-մակրոֆագային կոլոնիզացիոն խթանող գործոնի (GM-CSF) հետ համատեղ։ Կիրառվում են ոսկրային կամ ոսկրածուծային տեղակայման նեյրոբլաստոմայով մեկ տարեկան և ավելի բարձր տարիքի երեխաների բուժելու նպատակով, երբ նախորդ բուժումները արդյունավետ չեն եղել[48][49]։
Ըստ Անգլիայի տվյալների՝ նեյրոբլաստոմայի 5-ամյա ապրելիության ընդհանուր մակարդակը կազմում է 67%[50]։ Բարձր ռիսկի խմբում գտնվող դեպքերի 20-50%-ը համարժեք չեն արձագանքում ինտենսիվ քիմիաթերապիային[51][52][53]։
Երկարաժամկետ ապրածների մեծամասնությունը եղել են ցածր կամ միջին ռիսկի խմբում և ավելի մեղմ բուժման կուրսեր են ստացել՝ համեմատած բարձր ռիսկի խմբի հետ։ Առողջացածների մեծամասնությունը երկարատև բուժումներից հետո վատ հետևանքներ են ունենում։ Միջին և բարձր ռիսկի խմբի առողջացած հիվանդների մեծ մասը հետագայում ունենում են՝ լսողության կորուստ, աճի և զարգացման, ինչպես նաև վահանաձև գեղձի ֆունկցիայի խանգարումներ, ուսուցման հետ կապված դժվարություններ և երկրորդային ուռուցքի առաջացման ռիսկի մեծացում[54][55]։ Ի վերջո առողջացած 3 հիվանդներից 2 կունենան քրոնիկ հիվանդություններ ուռուցքի ախտորոշման պահից 20-30 տարի անց[56][57][58]։
Հիմնվելով նեյրոբլաստոմայի 493 նմուշների վրա, պարզ է դարձել ուռուցքի ընդհանուր գենոմային օրինաչափությունը, որը փորձարկվել է որոշ զանգվածի վրա հիմնված կարիոտիպավորման եղանակով[59]։
Ավելի վաղ հրապարակումներում նեյրոբլաստոմաները դասակարգում էին երեք հիմնական ենթատեսակների՝ ցիտոգենետիկ պրոֆիլների հիման վրա[60][61]։
Վիրտուալ կարիոտիպավորումը կարող է իրականացվել թարմ կամ պարաֆինով ներկված ուռուցքների վրա՝ այս տեղամասերում պատճենների թիվը գնահատելու համար[62]։
Նեյրոբլաստոման կազմում է մանկական քաղցկեղի բոլոր դեպքերի 6-10%-ը և երեխաների քաղցկեղից մահացությունների 15%-ը։ Տարեկան մահացության մակարդակը կազմում է 10 միլիոն, երեխաների 0-ից 4 տարեկան հասակում, իսկ 4 միլիոն՝ 4-ից 9 տարեկան տարիքային խմբում[64]։
Ամենաշատ դեպքերը լինում են կյանքի առաջին տարում, իսկ որոշ դեպքեր բնածին են։ Տարիքային շրջանակը լայն է՝ ներառյալ ավելի մեծ երեխաներն ու մեծահասակները, սակայն դեպքերի միայն 10%-ն է տեղի ունենում 5 տարեկանից բարձր երեխաների մոտ[22]։ Եվրոպական հետազոտությունները ցույց են տվել, որ նեյրոբլաստոմայի 4000 դեպքերից 2%-ը եղել են 18 տարեկանից բարձր[65]։
1864 թվականին գերմանացի գիտնական Ռուդոլֆ Վիրխովը առաջին էր, ով նկարագրեց երեխայի մոտ որվայնի ուռուցք։ Սիմպաթիկ նյարդային համակարգի և ուռուցքների առանձնահատկությունները այնուհետև նկարագրվել են 1891 թվականին գերմանացի ախտաբան Ֆելիքս Մարշանդի կողմից[66][67]։ 1901 թվականին նորածինների 4S փուլի տարբերակիչ ներկայացումը (լյարդ, բայց ոչ ոսկրային մետաստազներ) նկարագրվել է Ուիլյամ Պեպերի կողմից։ 1910 թվականին Ջեյմս Հոմեր Ռայթը հասկացավ, որ ուռուցքը առաջանում է նյարդային բջիջներից և այն անվանեց նեյրոբլաստոմա։ Նա նաև նշել է ոսկրածուծի նմուշներում բջիջների վարդանախշի նման կուտակումները, որոնք այժմ կոչվում են «Հոմեր Ռայթի վարդանախշեր»[68]։
ԱՄՆ ներկայացուցիչ Չեթ Էդվարդսի կողմից ներկայացվել է օրենսդրությունում 150 միլիոն դոլար հատկացնել նեյրոբլաստոմայի և այլ քաղցկեղների բուժման համար։ Այն ստորագրվել է 2008 թվականի հուլիսին ԱՄՆ-ի նախագահ Ջորջ Բուշի կողմից։ Էդվարդսը ոգեշնչված էր իր ընտրողներից մեկի՝ Տեխասի A&M համալսարանի, պատմության բաժնի վարիչ Ուոլթեր Լ. Բուենգերի դստեր՝ Բրայանի հիվանդությամբ[69]։
Նեյրոբլաստոմայով հիվանդների կողմից ստացված ուռուցքային արհեստական փոխպատվաստանյութերը (քսենոգրաֆտ,PDXs) ստեղծվել են իմունային անբավարարություն ունեցող մկների մեջ ուռուցքի նմուշների իմպլանտացիայի միջոցով[70]։ PDX մոդելներն ունեն մի քանի առավելություններ սովորական քաղցկեղի բջջային գծերի (CCL) նկատմամբ[71]։ Նեյրոբլաստոմայի PDX-ները պահպանում են իրենց համապատասխան ուռուցքների գենետիկական նշանները, և առաջացնում են ինֆիլտրատիվ աճ և մետաստազներ դեպի հեռավոր օրգաններ[70]։ PDX մոդելներն ավելի շատ կանխատեսում են կլինիկական արդյունքը, քան սովորական քաղցկեղային բջիջների քսենոփոխպատվաստումները[72]։ PDX-ները կարող են ծառայել որպես կլինիկական մոդելներ՝ նեյրոբլաստոմայի դեմ արդյունավետ պայքարելու համար[70]։
Վերջին ուշադրությունը կենտրոնացած է եղել ցածր և միջին ռիսկի խմբի մեջ գտնվող հիվանդների թերապիայի կրճատման վրա՝ պահպանելով ապրելիության մակարդակը 90%[73]։ 1997-ից 2005 թվականներին A3961-ում ընդգրկված միջին ռիսկի խմբում գտնվող 467 մարդկանց ուսումնասիրությունը հաստատեց այն վարկածը, որ բուժումը կարող է հաջողությամբ կրճատվել այս ռիսկային խմբի համար։ Ապագա պլաններն են՝ ինտենսիվացնել բուժումը այն մարդկանց համար, ովքեր ունեն 1p36 կամ 11q23 քրոմոսոմների շեղում, ինչպես նաև նրանց համար, ովքեր չեն արձագանքում բուժմանը[74][75]։
Վերջին 20 և ավել տարիների ընթացքում հետազոտությունները կենտրոնացած են եղել նեյրոբլաստոմայի բարձր ռիսկի խմբի հիվանդների բուժման ուժեղացույցների վրա։ Քիմիաթերապիան, վիրահատության ժամկետները, ցողունային բջիջների փոխպատվաստումը, ճառագայթման տարբեր սխեմաների և մնացորդային հիվանդության բուժման համար մոնոկլոնալ հակամարմինների կիրառումը շարունակում են ուսումնասիրվել։
Քիմիաթերապիան՝ տոպոտեկանով և ցիկլոֆոսֆամիդով հաճախ օգտագործվում են ռեցիդիվներից հետո[76]։
Հապլոիդենտ ցողունային բջիջների փոխպատվաստումը, այսինքն՝ ծնողներից ստացված դոնոր բջիջները, ուսումնասիրվում են ռեցիդիվային նեյրոբլաստոմա ունեցողների մոտ, քանի որ հենց այդ անձի ցողունային բջիջները օգտակար չեն[77]։
Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ նեյրոբլաստոման ցուցադրում է սոմատոստատինի ընկալիչների նկատմամբ բարձր զգայունություն[78][79][80] և դա հնարավորություն է տալիս օգտագործել որպես բուժուման տարբերակ։ Այն հանդիսանում է ռադիոնուկլիդային թերապիայի տեսակ, որը ուղղված է հատուկ սոմատոստատինի ընկալիչների հանդեպ[81][82][83]։
Վերջերս մի քանի միջազգային նախաձեռնություններ են սկսվել նեյրոբլաստոմայով հիվանդների էլեկտրոնային առողջապահական գրառումների տվյալների փոխանակման համար։ Այս տվյալները իրականում կարող են վերլուծվել մեքենայական ուսուցման և վիճակագրության մոդելներով՝ հիվանդության մասին նոր գիտելիքներ ստանալու նպատակով։ Այս նպատակով նեյրոբլաստոմայի ռիսկի միջազգային խումբը (INRG) վերջերս հրապարակեց INRG-ի ընդհանուր տվյալներ, մինչդեռ Չիկագոյի համալսարանը գործարկեց մանկական ուռուցքների ընդհանուր տվյալները[84]։ Այս երկու խմբերը պարունակում են հազարավոր հիվանդների էլեկտրոնային առողջապահական գրառումներ, որոնք հասանելի են գիտական հետազոտությունների համար՝ նախնական թույլտվությամբ։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.